TL dolara karşı sadece 1 ayda yüzde 4 değer kaybetti, işte nedeni…
Fed'in kararı sonrasında dolara talebin azalması ve tahvil faizlerindeki gerilemeyle emtia piyasasında yükseliş eğiliminin görüldü. Paladyum, Şubat 2022'den bu yana en yüksek haftalık kazancını sağladı.
Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) gelecek yıl faiz indirimlerine başlayabileceğinin sinyalini vermesi ve açıklanan verilerin ekonomide “yumuşak iniş” umutlarını desteklemesiyle emtia piyasasında haftalardır devam eden belirsizlikler ve satış baskısı geçen hafta yerini yükselişe bıraktı. Dünyanın önde gelen merkez bankaları yılın son para politikası kararlarını açıklarken gelecek döneme ilişkin alınan sinyallerle faiz indirimlerine gelecek yıl başlanabileceğine dair beklentiler arttı.
Fed politika faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tutarken bankanın uzun bir aranın ardından ilk defa güvercin bir mesaj verdiği görüldü. Kararın ardından Fed Başkanı Jerome Powell sıkılaştırma döngüsünde politika faizinin muhtemelen zirvede veya zirveye yakın olduğuna inandıklarını belirterek, banka yetkililerinin ise faiz oranlarının daha da artırılmasını uygun bulmamasına rağmen bu olasılığı masadan kaldırmak da istemediğini bildirdi. Bu gelişmelerle yüzde 3,88 ile 27 Temmuz’dan bu yana en düşük seviyeyi gören ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 32 baz puan azalışla 3,9140’tan tamamladı.
101,8 seviyesini test ederek yaklaşık son 4 ayın en düşük seviyesine inen dolar endeksi de haftalık bazda yüzde 1,4 azalarak 102,6’ya geriledi. Analistler Fed’in kararından sonra dolara talebin azalması ve tahvil faizlerindeki gerilemeyle emtia piyasasında yükseliş eğiliminin görüldüğünü belirtti. Paladyum Şubat 2022’den bu yana en yüksek haftalık kazancını sağladı.
Değerli metallerde geçen hafta yükseliş eğilimi hakimdi. Geçen hafta altının onsu yüzde 0,8, gümüşün onsu yüzde 3,5, paladyum yüzde 23,7, platin yüzde 2,5 değer kazandı. Paladyum böylece Şubat 2022’den bu yana en güçlü haftalık kazancını sağladı.
Analistler güvercin beklentilerin güçlenmesinin altının ons fiyatını desteklediğini kaydederek tahvil faizlerindeki gerilemenin de altının alternatif maliyetini baskılamaya devam ettiğini bildirdi. Öte yandan İngiltere’nin Rusya’yı hedef alan ve İngiliz vatandaşlarının ve şirketlerinin çok çeşitli Rus metalleriyle ticareti yasaklayan yeni yaptırımlar duyurması sonrasında paladyumda sert yükselişler görüldü. Bakır, nikel, alüminyum, kurşun ve çinkoyu da kapsayan, Rusya’da bulunan veya Rus menşeli metallerin ediniminin kısıtlanacağına yönelik haberler arz endişelerini öne çıkardı. Yaptırımlar Rusya’dan paladyum tedarikini içermese de bu ülkenin arzın yaklaşık yüzde 40’ını oluşturması nedeniyle paladyumun fiyat tepkisi sert oldu.
Bu gelişmelerle geçen hafta tezgah üstü piyasada bakır yüzde 1,3, kurşun yüzde 2,5, alüminyum yüzde 3, nikel yüzde 1,6, çinko yüzde 2,3 değer kazandı. Çin’de sanayi üretiminin kasımda yıllık yüzde 6,6 ile beklentileri aşmasının talep endişelerini azaltması da bakır fiyatlarını olumlu etkiledi. Enerji grubuna bakıldığında Brent petrol haftayı yüzde 1,4 kazançla, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gaz ise yüzde 3,5 kayıpla tamamladı. Petrol fiyatlarının yükselişinde Fed’in para politikasına dair güvercin sinyalleri ve dünyanın en büyük petrol tüketen ülkesi ABD’de artan talep etkili oldu. Bununla birlikte ABD Enerji Enformasyon İdaresinin verilerine göre ülkedeki ticari ham petrol stokları bir önceki hafta yaklaşık 4 milyon 300 bin varil azaldı. Piyasa beklentisi stokların 1 milyon 500 bin varil azalacağı yönündeydi.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), küresel petrol üretiminin kasımda önceki aya göre günlük 120 bin varil azalarak 102 milyon 130 bin varile gerilediğini bildirdi. Aynı dönemde Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) ham petrol üretimi de günlük yaklaşık 100 bin varil azalarak 28 milyon 100 bin varil oldu. Böylece küresel piyasalarda arz sıkıntısı yaşanabileceği endişesi fiyatların yükselişini destekledi.
Tarım grubunda ise geçen hafta karışık bir seyir izlendi. Chicago Ticaret Borsasında işlem gören buğday yüzde 0,4 ve mısır yüzde 0,6 değer kaybederken soya fasulyesi yüzde 2,2 ve pirinç yüzde 0,1 değer kazandı. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te işlem gören pamuk yüzde 2, kakao yüzde 0,4, şeker yüzde 5,1 azalış kaydederken kahve fiyatları yüzde 7,3 arttı. Arjantin’de hükümetin mali krizle mücadele kapsamında Arjantin pesosunu dolar karşısında yüzde 50’den fazla devalüe edeceğini ve kamu harcamalarını kısıtlayacağını duyurması buğday ve mısır fiyatlarını baskıladı. Pesonun devalüe edilmesi kararıyla ülkede enflasyonun yükselebileceği ve yüksek fiyatlardan dolayı buğday ve mısır stoklarının artabileceği tahmin ediliyor. Hindistan’da şeker üretimine yönelik teşvikler olacağına ilişkin haberler ve Brezilya’da üretimine yönelik görünümün iyileşmesiyle fiyatlar düşüşünü sürdürüyor. Brezilya’da yağışların azalması, üretime yönelik endişeleri öne çıkardı ve kahve fiyatlarında sert yükselişler görüldü.
Küresel piyasalarda arz sıkıntısı nedeniyle petrol fiyatları yükselirken, Goldman Sachs 2024 yılı Brent ham petrolü için fiyat beklentisini varil başına 10 dolar düşürdü. Goldman Sachs, 2024 yılı Brent ham petrolü için fiyat beklentisini varil başına 10 dolar düşürerek 70 ila 90 dolar arasına çekti ve ABD’nin güçlü üretiminin petrol fiyatlarındaki herhangi bir artışı ılımlı hale getireceğini söyledi. Goldman Sahcs yaptığı değerlendirmede, “2024’te fiyatların hala aralığa bağlı olmasını ve sadece ılımlı fiyat oynaklığı bekliyoruz. Sıkılaştırma şoklarının üstesinden gelmek için yüksek yedek kapasite, yukarı yönlü fiyat hareketlerini sınırlamalıdır” dedi. Brent petrolünün Haziran 2024’te varil başına 85 dolarlık bir zirveye ulaşmasını bekleyen Goldman Sachs, 2024/2025 için daha önce 92 dolar olan ortalama fiyat tahminini 80-81 dolara indirdi.