En düşük emekli aylığı 12 bin liraya yükseltilebilir
ABD Merkez Bankası (Fed), piyasa beklentileri doğrultusunda federal fonlama faizini yüzde 5,25-5,50 aralığında yani 22 yılın en yüksek seviyesinde sabit tuttu ancak para politikasında sıkılaştırmaya istekli olduğunun sinyalini verdi. Karar sonrası ons altın gerilerken, dolarda sınırlı artış görüldü.
ABD Merkez Bankası (Fed) sürpriz yapmadı, federal fonlama faizini piyasa beklentileri doğrultusunda değiştirmeyerek, 22 yılın en yüksek seviyesinde yüzde 5,25-5,5 aralığında sabit tuttu. Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) iki gün süren toplantısının ardından faiz artışından vazgeçmesi, federal fon oranını yüzde 5,25-5,5 aralığında tutması ve Fed’in enflasyonla tarihi mücadelesinde bu kadar geç bir aşamada daha dikkatli ilerleme stratejisini teyit etmesi anlamına geliyor.
Fed açıklamasında, sonraki toplantılarda ek faiz artışına açık kapı bırakıldı. 19 Fed üyesinden 12’si, bir faiz artışı daha beklediklerini dile getirirken, 7’si mevcut faizin sabit bırakılması yönünde beklentilerini dile getirdi. 2023 için Fed üyelerinin medyan faiz tahmini yüzde 5,6’da sabit kalırken 2024 için bu oran yüzde 5,1’e yükseldi.
Komitenin, ek bilgileri ve bunun para politikası üzerindeki etkilerini değerlendirmeye devam edeceği vurgulanan açıklamada, enflasyonu zaman içinde yüzde 2’ye döndürmek için uygun olabilecek ek politika sıkılaştırmasının boyutu belirlenirken, para politikasındaki kümülatif sıkılaştırma, para politikasının iktisadi faaliyet ve enflasyona etkisindeki gecikmeler ile ekonomik ve finansal gelişmelerin dikkate alınacağı bildirildi.
Faiz kararının açıklanmasının ardından Fed Başkanı Jerome Powell kameraların karşısına geçti. Enflasyonla mücadelede kararlılık mesajı veren Powell, “Enflasyonu yüzde 2 hedefine getirmek için önümüzdeki uzun bir yol var. Fiyat istikrarı ve tam istihdam görevlerimize tam olarak odaklıyız. Çok yol aldık, ancak kararlarımızın etkileri henüz tam hissedilmedi. GSYH büyümesi beklentilerin biraz üzerinde geldi, tüketici harcamaları özellikle güçlü, konut piyasası toparlandı. Yüksek faizler işletme yatırımları üzerinde baskı yaratıyor” dedi. Powell’ın mesajları şöyle:
– İş gücü piyasası sıkı olmaya devam ediyor, iş gücü arz ve talebi daha iyi bir dengeye gelmeye devam ediyor, iş gücü talebi hâlâ arzı aşıyor.
– Politikanın cari duruşu sınırlayıcı. Yeterince sınırlayıcı, sıkılaştırıcı politika ile enflasyonu zaman içinde yüzde 2’ye getirmeyi başarmaya kararlıyız.
– Belirsizliklerin farkındayız, gerekirse faizleri daha da artırmaya hazırız. Kararlarımızı toplantıdan toplantıya oluşturuyoruz ve elimize gelen verilere bakarak karar veriyoruz.
– Politika yapıcıların çoğunluğu bir faiz artırımının yapılmasının yapılmamasından daha uygun olmasının muhtemel olduğuna inanıyorlar. Faizde uygun seviyeye ulaştığımız konusunda ikna edici kanıt görmek istiyoruz.
– Reel faiz oranları anlamlı şekilde pozitif. Faizde yeterince sınırlayıcı bölgeye ulaştığımız sonucuna varmadan önce daha fazla ilerleme görmek istiyoruz.
– Enflasyonu yüzde 2 hedefine geri getirebileceğimizden emin olduğumuz bir noktaya gelmemiz gerekli.
Kararın ardından ons altın fiyatı 1,947 dolardan 1,939 dolara kadar geriledi. ABD’de hisse senetlerinde karar sonrası düşüş görülürken, dolar tahvil faizlerinde yükseliş kaydedildi. ABD 10 yıllık tahvil faizi ilk tepki olarak yüzde 4,32’den yüzde 4,35 seviyesine yükseldi. ABD 2 yıllık tahvil faizi ise yüzde 5,05’ten yüzde 5,12’ye kadar çıktı.
Altının ons fiyatı, açıklamalar öncesi 1946 dolarda bulunurken, 1939 dolara kadar baskılandı. Brent petrolün varil fiyatı ise 93,87 dolardan 93,26 dolara kadar düştü. Dolar endeksi güçlenirken euro/dolar paritesi geriledi. Dolar/TL’de sınırlı da olsa artış kaydedildi.
Fed yetkilileri, ABD işgücü piyasasının soğuduğunun ve aylarca süren yüksek faiz oranlarının etkisinin şimdilerde görülmeye başlandığının da farkında. ABD ekonomisinde öğrenci kredisi geri ödemelerinin yeniden başlaması, çözülemeyen bir otomobil sektörü grevi ve hükümetin kapanma tehlikesi gibi büyümeyi engelleyen yeni faktörler de ortaya çıktı.
Fed politika yapıcıları bu endişeleri, birçok sektörde talebin güçlü kaldığını gösteren, tüketici harcamalarını körükleyen ve enflasyonun Merkez Bankası’nın uzun süredir devam eden yüzde 2’lik hedefine gerilemesini potansiyel olarak engelleyen verilerle dengeliyor.
Fed, Mart 2022’den bu yana yaptığı 13 toplantının 11’inde toplamda 525 baz puanlık faiz artışına imza attı. ABD’de enflasyon, geçen yıl haziranda yıllık bazda yüzde 9 ile 1981’den itibaren en yüksek seviyeyi görmesinin ardından haziranda yüzde 3’e gerilemişti ancak ağustosta yüzde 3,7’ye yükseldi. Çekirdek enflasyon ise ağustosta yüzde 4,3’e gerilemişti.