İklim değişikliği zenginlerin umurunda değil: Özel jet uçuşları patladı
Üretimdeki azalma nedeniyle zeytinyağının litresinin 300-400 liraya kadar çıkması üzerine sahtecilik ve hırsızlık vakaları artmaya başladı. Uzmanlar sahte yağa karşı uyarırken, Balıkesir'de jandarma hırsızlığa karşı 'gyrocopter' kullanmaya başladı.
Kuraklık nedeniyle zeytin üretiminin azalmasıyla birlikte yeni hasat zeytinyağının litresinin 300-400 liralara yükselmesi, İspanya’da olduğu gibi bizde de sahtecilik ve hırsızlık vakalarının artmasına neden oldu. Sahteciliğe karşı Ticaret Bakanlığı denetimlerini artırırken, ağaçlardan zeytin çalma vakalarına karşı da Balıkesir’de jandarma “gyrocopter” kullanmaya başladı.
Kilis Zeytin Araştırma ve Geliştirme Derneği (KİZADER) Başkanı Prof. Dr. Nazım Şekeroğlu, piyasada çeşitli yağlarla karıştırılarak renklendirici ve aromalarla üretilen sahte zeytinyağlarının bulunduğunu belirterek tüketicileri uyardı. Şekeroğlu, zeytin üreticisi ülkelerden İspanya, Portekiz, İtalya ile Türkiye’nin Ege ve Trakya bölgelerinde rekoltelerde önceki yıllara göre düşüklük yaşandığını belirtti. Son iki yıldır özellikle dünya zeytin plantasyonlarında iklimsel kaynaklı verim düşüklüğü görüldüğünü anlatan Şekeroğlu, bu sıkıntının Kilis’te de yaşandığını anlattı.
Dünya piyasalarında zeytinyağının bulunmamasının fiyatları ciddi şekilde artırdığını aktaran Şekeroğlu, “Avrupa’da geçen yıllarda kilogramı 3 eurodan satılan zeytinyağı bugünlerde 10 euroyu zorluyor. Bu da şu demek; geçen yıllarda Türkiye’de 50 liradan satılan zeytinyağı bugün 300 lira sınırına dayanmış durumda” diye konuştu. Zeytinyağıyla ilgili çalışmaların zeytinyağı tüketimini dünyada artırdığını vurgulayan Şekeroğlu, şunları söyledi:
“Sağlık açısından en faydalı yağlardan bir tanesi zeytinyağı. Piyasada gerçek zeytinyağını ne kadar bulabiliyoruz? Maalesef son 2 yıldır fiyatlardaki hareketlilik tüketicinin gerçek yağa ulaşmasını biraz zorlaştırmaya başladı. Piyasada zeytinyağı adıyla satılan yağların neredeyse yarıya yakını sahte yağlardan oluşuyor. Çünkü özellikle zeytinyağı kıvamlı bir yağ olduğundan pamuk yağı ve diğer yağlarla karıştırılıp bir de renklendirici ve aromalarla maalesef yapma zeytinyağları oluşturuluyor.”
Piyasa fiyatlarından daha düşük rakamlara satılan zeytinyağlarına dikkat edilmesi gerektiğini belirten Şekeroğlu, şu bilgileri verdi:
“Gerçek bir zeytinyağı yeni biçilmiş çim kokusunu veya bir elma kokusunu ya da bir çilek kokusunu andırır. Meyvemsi bir aroma vardır. Yani bunu belirlemenin yolu da şu: Zeytinyağını bardakta sallayarak ısıtıyoruz. Isıttıktan sonra aldığımız koku yeni biçilmiş çim, elma, çilek veya meyvemsi bir aromaysa bu gerçekten zeytinyağıdır. Gerçek zeytinyağı hem fiyatından hem renginden hem ağızda oluşturduğu bu kıvamlı lezzetinden ve hafif yakıcılığından anlaşılır ve o yakıcılık gelir ve geçer. Dolayısıyla doğal ve gerçek zeytinyağı bu şekilde anlaşılır.”
Bu arada Balıkesir İl Jandarma Komutanlığı, hasat mevsiminde zeytinlik alanlarda yaşanan zeytin hırsızlıklarının önlenmesi, azaltılması, suçluların yakalanması amacıyla ‘gyrocopter’ hava taşıtı kullanmaya başladı. Her türlü hava şartında uçabilen gyrocopterler, alçak uçuş irtifaları ile bölgede hizmet veriyor.
İlk olarak Edremit Körfezi’nde zeytinlik alanlarda hırsızlıkların önlenmesi amacıyla kullanılan Jandarma Havacılık Başkanlığı bünyesindeki ‘gyrocopter’ hava taşıtı, ana yollarda da trafik denetimlerinde de kullanılacak. Gyrocopterler özellikle her türlü hava şartlarında ve yüksek güvenlikte uçuş sağlıyor. Döner kanat teknolojisine sahip bu taşıt, jandarma teşkilatı için özel olarak kamera takip sistemleri ile donatılarak görev yapıyorlar.
Bölgede alınması gereken emniyet tedbirlerini mülki makamlar ile koordineli olarak yürüten güvenlik güçleri, meydana gelen veya gelebilecek olayların önlenmesine yönelik Jandarma Asayiş ve Komando Timleri ile gece-gündüz devriye faaliyetlerini ana ve tali yollarda şok asayiş uygulamaları yaparak sürdürüyor.
İnsansız hava aracı, gece görüş sistemlerinin yanı sıra kullanılan gyrocopter hava taşıtı ile havadan yapılan kontrollerde risk analizleri doğrultusunda tespit edilen bölgeler teknik cihazlar ile kontrol altında tutularak meydana gelen olaylar yüzde 12 oranında azaltıldı.
2023 yılında 53 zeytin hırsızlığı olayının meydana geldiği jandarma sorumluluk bölgesinde bunların 48’i aydınlatılarak 5’inin ise aydınlatılması amacıyla çalışmalara devam edildiği öğrenildi. Yıl boyunca yaşanan zeytin hırsızlığı olaylarında yakalanan 111 şüpheliden 24’ü sevk edildikleri adli makamlarca tutuklanarak cezaevine gönderildi.