Beştepe, vatandaşa bütçeyi ‘kare bulmaca’yla anlatacak
Geçen yılın temmuz ayında 48 milyar 574 milyon fazla veren merkezi yönetim bütçesi bu yıl aynı ayda 96 milyar 780 milyon TL açık verdi. Ancak haziran ayındaki 275,3 milyar TL açığa göre gözlenen düşüş bütçe performansının arttığını gösteriyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı temmuz ayı bütçe gerçekleşmelerini açıkladı. Verilere göre geçen yılın temmuz ayında 48 milyar 574 milyon fazla veren merkezi yönetim bütçesi bu yıl aynı ayı 96 milyar 780 milyon TL açıkla kapattı. Ancak haziran ayındaki 275,3 milyar TL açığa göre gözlenen yüksek oranlı düşüş bütçe performansının arttığını gösteriyor.
Temmuz ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 827,7 milyar TL, bütçe gelirleri 730,9 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçe açığının önemli miktarda azalmasında giderlerin hazirana göre düşüşü, gelirlerin ise yüzde 23 oranında artışı etkili oldu. 2024 yılı haziran ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 866,5 milyar TL, bütçe gelirleri 591,2 milyar TL olarak gerçekleşmişti. Temmuz ayında faiz dışı bütçe giderleri 735,2 milyar TL ve faiz dışı açık ise 4,2 milyar TL olarak gerçekleşti. Temmuz ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 81,6 oranında arttı. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 8,2 iken 2024 yılında yüzde 7,5 oldu.
Temmuz ayı verileri bütçe kalemlerinde geçen yıla göre ciddi bir bozulmayı gösteriyor. Geçen yıl temmuz ayında 48 milyar 574 milyon lira fazla veren bütçe bu yılı 96 milyar 776 milyon TL açıkla kapattı. Yüksek borçlanma faizi nedeniyle temmuzda faiz giderleri de yüzde 145,4 gibi enflasyonun hayli üzerinde arttı. Ancak vergi gelirleri tahsilatıyla bütçe gelirlerindeki artış da enflasyonun altında kaldı.
Temmuzda vergi gelirleri 611 milyar 741 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 98 milyar 898 milyon TL oldu. Temmuz ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 35,8 oranında artarak 611 milyar 741 milyon TL’ye çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı 2023 yılında yüzde 10,5 iken 2024 yılında yüzde 8,3 oldu.
Ocak-temmuz döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 5 trilyon 406,3 milyar TL, bütçe gelirleri 4 trilyon 562,3 milyar TL ve bütçe açığı 844 milyar TL oldu. Faiz dışı bütçe giderleri 4 trilyon 739,3 milyar TL ve faiz dışı açık ise 177 milyar TL olarak gerçekleşti. Ocak-temmuz dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 86,4 oranında artarak 3 trilyon 825 milyar 106 milyon TL oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasında temmuz ayındaki gerçekleşme oranlarıyla ilgili şu bilgiler verildi:
“Temmuz ayında bütçe giderlerinin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 8,2 iken 2024 yılında yüzde 7,5 oldu. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 75,8 oranında artarak 735 milyar 167 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 8,5 iken 2024 yılında yüzde 7,5 oldu. Temmuz ayında bütçe gelirleri 504 milyar 413 milyon TL iken 2024 yılının aynı ayında yüzde 44,9 oranında artarak 730 milyar 930 milyon TL olarak gerçekleşti. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Temmuz ayı gerçekleşme oranı 2023 yılında yüzde 10,2 iken 2024 yılında yüzde 8,7 oldu. 2024 yılı Temmuz ayı vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 10,5 iken 2024 yılında yüzde 8,3 olarak gerçekleşti.”