Para politikasına ilişkin çarpıcı tespitler
Avrupa genelinde enflasyon gerilerken kuraklık nedeniyle bu yıl ikiye katlanan zeytinyağı fiyatları İtalya ve İspanya'nın gözde geleneksel yemeklerinin maliyetini yükseltti. Pizza ve paella endeksleri eylül ayında bir önceki yıla göre yüzde 8,2 ve yüzde 20,6 artarak manşet enflasyonu solladı.
Avrupa genelinde enflasyon gerilerken kuraklık nedeniyle bu yıl ikiye katlanan zeytinyağı fiyatları İtalya ve İspanya’nın gözde geleneksel yemeklerinin maliyetini yükseltti. Bloomberg’in, İtalyan ve İspanyolların Akdeniz’e özgü yemekleri yapmak için gerekli malzemelere ne kadar para harcamaları gerektiğini hesaplayan pizza ve paella endeksleri, eylül ayında bir önceki yıla göre yüzde 8,2 ve yüzde 20,6 arttı. Bu oran İtalya’da yüzde 5,6 ve İspanya’da yüzde 3,3 olan yıllık enflasyonun oldukça üzerinde.
Endekse göre, İtalyanlar ve İspanyollar bu yemekleri yapmak için gerekli sebzelere daha fazla para harcarken, un, mozzarella ve yemek pişirmek için gereken elektrik fiyatında düşüş görüldü. Deniz ürünleri ve balık fiyatlarındaki artış da düşük düzeyde gerçekleşti. Ancak asıl göze çarpan artış zeytinyağı fiyatlarında oldu; İtalya’da geçen yıla göre yüzde 43, İspanya’da ise yüzde 67 artış görüldü.
Avrupa Komisyonu geçen hafta yaptığı açıklamada, Avrupa’da yükselen zeytinyağı fiyatlarının bir sezon daha devam edeceğini ve tüketicileri bu sevilen temel gıda maddesinden kesinti yapmaya zorlayacağını söyledi. Avrupa, dünya zeytinyağı üretiminin üçte ikisine ev sahipliği yapıyor ve büyük bir tüketici. Kuraklığın önemli üreticilerin hasatlarına zarar vermesinin ardından fiyatlar geçen yıla göre neredeyse ikiye katlandı.
Gıda maliyetleri Avrupa genelinde enflasyonun itici gücü oldu. Neyse ki, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne göre gıda emtia maliyetleri eylül ayında çok az değişti. Bu durum kısmen Karadeniz bölgesindeki ayçiçeği hasadı ve Güneydoğu Asya’daki palmiye mahsullerinin fiyatları neredeyse yüzde 4 aşağı çekmesiyle ucuzlayan bitkisel yağlardan kaynaklandı.