Haziran ayı, bütçe açığında dipsiz kuyu oldu

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 4 trilyon 578,5 milyar TL, bütçe gelirleri 3 trilyon 831,4 milyar TL ve bütçe açığı 747,2 milyar TL olarak gerçekledi. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 4 trilyon 4,1 milyar TL ve faiz dışı açık ise 172,8 milyar TL oldu. Yılın ilk altı ayındaki açığın yüzde 36,8’sini oluşturan 275,3 milyar TL’lik açık haziranda gerçekleşti.

Maliyeciler haziran ayındaki bütçe açığının toplam içindeki payının önceki senelerdeki gibi yüksek olduğunu belirterek “Maliye, her zaman önceki yıllara paralel olarak harcamaları serbest bırakır. Bu yıl da öyle olduğu görülüyor” dediler. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasında şu bilgiler verildi:

“Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 483 milyar 228 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde 747 milyar 183 milyon TL açık vermiştir.

2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 207 milyar 984 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde 172 milyar 760 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.

İlk yarıda faiz hariç bütçe giderleri uçtu

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Haziran dönemi itibariyle 4 trilyon 578 milyar 549 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 574 milyar 424 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 4 trilyon 4 milyar 125 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

2024 yılı Ocak-Haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 93,7 oranında artarak 4 trilyon 578 milyar 549 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 91,7 oranında artarak 4 trilyon 4 milyar 125 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

Bütçe gelirlerindeki artış enflasyonu solladı

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Haziran dönemi itibarıyla 3 trilyon 831 milyar 365 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 3 trilyon 213 milyar 365 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 511 milyar 847 milyon TL olmuştur.

2023 yılı Ocak-Haziran döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 880 milyar 349 milyon TL iken 2024 yılının aynı döneminde yüzde 103,8 oranında artarak 3 trilyon 831 milyar 365 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

2024 yılı Ocak-Haziran dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 100,5 oranında artarak 3 trilyon 213 milyar 365 milyon TL olmuştur.”

Haziran her yıl olduğu gibi geldi

2024 yılı haziran ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 866,5 milyar TL, bütçe gelirleri 591,2 milyar TL ve bütçe açığı 275,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 767,2 milyar TL ve faiz dışı açık ise 176 milyar TL oldu. Açıklamada şu bilgiler verildi:

“Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı haziran ayında 219 milyar 637 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı haziran ayında 275 milyar 280 milyon TL açık vermiştir. 2023 yılı haziran ayında 182 milyar 263 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı haziran ayında 176 milyar 4 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.

Merkezi yönetim bütçe giderleri haziran ayı itibarıyla 866 milyar 498 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 99 milyar 277 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 767 milyar 222 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

2024 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon TL ödenekten haziran ayında 866 milyar 498 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 487 milyar 862 milyon TL harcama yapılmıştır.

Haziran ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 77,6 oranında artmıştır. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 8,7 iken 2024 yılında yüzde 7,8 olmuştur.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 70,3 oranında artarak 767 milyar 222 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 9,1 iken 2024 yılında yüzde 7,8 olmuştur. Merkezi yönetim bütçe gelirleri haziran ayı itibarıyla 591 milyar 218 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 483 milyar 126 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 91 milyar 381 milyon TL olmuştur.

Bütçe gelirlerinde artış yüzde 120

2023 yılı haziran ayında bütçe gelirleri 268 milyar 225 milyon TL iken 2024 yılının aynı ayında yüzde 120,4 oranında artarak 591 milyar 218 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin haziran ayı gerçekleşme oranı 2023 yılında yüzde 5,4 iken 2024 yılında yüzde 7 olmuştur.

2024 yılı haziran ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 109 oranında artarak 483 milyar 126 milyon TL olmuştur. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2023 yılında yüzde 5,4 iken 2024 yılında yüzde 6,5 olmuştur.”

Bütçe altı ay sonra, mayısta fazla verdi

Bütçe geliri her 100 liralık giderin 78,7 lirasını karşılayabildi