İmalat PMI 8 ay sonra iyileşme işareti verdi

Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olarak gösterilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Şubat 2024 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, ocak ayında 49,2 olarak gerçekleşen manşet PMI, şubatta 50,2’ye yükselerek yeniden 50 eşik değerinin üzerine çıktı. Son veri, faaliyet koşullarının ılımlı düzeyde de olsa son sekiz aydır ilk kez iyileştiğine işaret etti. Şubat ayında genel faaliyet koşullarının güçlenmesinde imalat sanayi üretiminin yeniden büyümeye geçmesi belirleyici oldu.

Üretim hazirandan sonra ilk kez arttı

Üretim geçen yılın haziran ayından bu yana ilk kez artış kaydetti ve güçlü şekilde toparlandı. Üretimde artış bildiren anket katılımcıları, müşteri talebinin iyileşme sinyalleri verdiğine dikkat çekti. Yeni siparişler azalmaya devam etse de şubattaki düşüş, sekiz aydır süren yavaşlama döneminin en hafif düzeyinde gerçekleşti. Benzer şekilde, yeni ihracat siparişlerindeki gerileme hız kesti. Yeni siparişlerin iyileştiği yönündeki kısmi sinyaller ve artan üretim gereksinimleri, firmaların satın alma faaliyetlerini son sekiz ayda ilk kez genişletmelerini sağladı. Buna rağmen girdi stokları azalmaya devam etti. Söz konusu azalışta, Süveyş Kanalı’nın kullanımına ilişkin sorunlar nedeniyle tedarikçilerin girdi teslimlerinde yaşanan gecikmeler etkili oldu.
Satın alma faaliyetlerindeki toparlanmaya karşın gönüllü istifalar ve yeni personel bulmakta yaşanan zorluklara bağlı olarak istihdam düşüş kaydetti. Yine de imalatçıların birikmiş işlerindeki azalma eğilimi sürdü. Ham madde ve nakliye fiyatlarındaki yükseliş, Türk lirasındaki değer kayıpları ve asgari ücrete yapılan zamma bağlı olarak girdi maliyetleri keskin şekilde artmaya devam etti. Öte yandan söz konusu artış geçen aya göre hafif hız kesti. Buna rağmen, nihai ürün fiyatlarında son altı ayın en hızlı artışı gerçekleşti.

10 sektörden 4’ü şubatta üretimini artırdı

Şubat ayına ilişkin İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI raporu, genel olarak durağan talep koşullarına ve halen yüksek seyreden enflasyonist baskılara rağmen bazı sektörlerin üretiminde kısmi iyileşme sinyalleri verdi. Takip edilen on sektörden dördü şubat ayında üretimini artırdı. Bu sayı, geçen yılın ağustos ayından bu yana en yüksek düzeyde gerçekleşti. Gıda üretimindeki keskin artış büyümede belirleyici olurken sektördeki genişleme, anket geçmişinin ikinci en yüksek hızında kaydedildi. Elektrikli ve elektronik ürünler ile kimyasal, plastik ve kauçuk sektörlerinde güçlü iyileşmeler görüldü. Kara ve deniz taşıtlarında ise büyüme çok sınırlı kaldı. Buna karşılık, üretimdeki en belirgin yavaşlama yine metalik olmayan mineral ürünler sektöründe kaydedildi.

Üç sektörde istihdam geriledi

Talep cephesinde ise üretimdeki kadar belirgin bir iyileşme gözlenmedi. Toplam yeni siparişler, gıda ürünlerindeki keskin artış haricinde tüm sektörlerde düşüş kaydetti. Yeni siparişlerdeki en sert gerileme ağaç ve kağıt ürünlerinde kaydedildi. Benzer bir görünüm, yeni ihracat siparişleri için de söz konusu oldu. Anket kapsamında takip edilen sektörlerin yarısı şubat ayında personel sayılarını artırdı. İstihdam hacminde en güçlü artışlar gıda ürünleri ile kimyasal, plastik ve kauçuk sektörlerinde gözlendi. İstihdamdaki en belirgin azalışlar, her ikisi aynı oranda olmak üzere giyim ve deri ürünleri ile tekstilde gerçekleşti. Satın alma faaliyetlerinde ise büyümenin yaygınlığı daha sınırlı kaldı ve sadece üç sektör girdi alımlarını artırdı.

Kızıldeniz’deki aksamalar nedeniyle tedarikçilerin teslimat süreleri baskı altında kalmaya devam etti. Sürelerde en belirgin uzama kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe yaşanırken sadece üç sektörde tedarikçi performansı iyileşme sergiledi. Şubat ayında girdi maliyetleri enflasyonu yüksek seviyelerini korudu, ancak çoğu sektörde ocak ayına göre düşüş gösterdi. Girdi fiyatlarındaki en hızlı yükseliş kara ve deniz taşıtlarında görülürken en ılımlı artış ise metalik olmayan mineral ürünlerde kaydedildi. Metalik olmayan mineral ürünler, aynı zamanda nihai ürün fiyatları enflasyonunun en düşük seviyede gerçekleştiği sektör oldu. Buna karşılık, gıda imalatçılarının satış fiyatları geçen yılın temmuz ayından bu yana en yüksek hızda arttı.

Üretimdeki toparlanma, sektörlere ivme kazandırdı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker şunları söyledi: “Şubat ayında üretimin yeniden artışa geçmesi Türk imalat sektörüne ivme kazandırdı ve bu durum önümüzdeki aylarda resmi verilerde de güçlü gerçekleşmeler yaşanabileceğine işaret etti. Yeni siparişlerin azalmaya devam etmesine rağmen talepteki düşüşün neredeyse durma noktasına gelmesi umut verici bir gelişme oldu. Önümüzdeki süreçte firmalar, yeni siparişlerin de üretimdeki olumlu trende eşlik edebileceği beklentisinde olacaklar.”

Bakan Şimşek: İmalat sanayi daha da güçlenecek

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İSO İmalat Sektörü PMI verilerinin açıklanmasının ardından sosyal medya hesabından değerlendirmede bulundu. 8 ay sonra 50’nin üzerinde gerçekleşerek imalat sanayinin büyümeye işaret ettiğinin altını çizen Bakan Şimşek, “İki aydır artan PMI, sanayi üretiminde yıla iyi bir başlangıç yaptığımızı gösteriyor. Ana ticaret ortağımız Avrupa Birliği’ndeki toparlanma ile imalat sanayi daha da güçlenecektir” dedi.

Bakan Şimşek’in kullandığı ifadeler şöyle:

Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), 8 ay sonra 50’nin üzerinde gerçekleşerek imalat sanayinde büyümeye işaret ediyor.

İki aydır artan PMI, sanayi üretiminde yıla iyi bir başlangıç yaptığımızı gösteriyor.

Ana ticaret ortağımız Avrupa Birliği’ndeki toparlanma ile imalat sanayi… https://t.co/JK7rtvljZP

— Mehmet Simsek (@memetsimsek) March 1, 2024

İmalat sanayii yedi aydan beri güneşi göremedi