Işık öğretmenlerinden zam protestosu: Kalemlerini bırakıp siyaha büründüler
Hakem Kurulu, memur ve emeklisinin zammını hükümetin istediği gibi karara bağladı. Memurlar 2024 için yüzde 15+10 (yüzde 26,5), 2025 için yüzde 6+5 zam (yüzde 16,5) alacak. Oysa Merkez Bankası 2024 enflasyon tahmini yüzde 33, 2025 için yüzde 15
Kamu Görevlileri Hakem Kurulu tarafından alınan kararla, 4 milyon memur ve 2 buçuk milyon memur emeklisinin maaşlarına yapılan zam belli oldu. Karara göre, 2024 yılı için yüzde 15+10, 2025 yılı içinse yüzde 6+5 zam yapılacak. Bu durumda gelecek yıl kamu görevlileri Merkez Bankası’nın yüzde 33 olarak açıkladığı enflasyon tahmininin altında yani yüzde 26,5 zam alacaklar. 2025 yılında ise memurlar yine enflasyona yenik düşecekler. Çünkü Merkez Bankası’nın 2025 yılı enflasyon beklentisi yüzde 15 ancak memurların alacağı zam yüzde 16,5. Bugünkü toplantıda Hazine ve Maliye Bakanlığı, 17 Ağustos’taki son teklifini bugün de korudu. Zam teklifinde değişiklik yapılmadı. Kurulda yer alan 11 üyeden 6’sı zamma onay verirken, 5 üye karara itiraz etti.
Memur-Sen, 2024 için 3’er aylık dönemler itibarıyla refah payı dahil birinci 3 ayda yüzde 35, ikinci 3 ayda yüzde 10, üçüncü 3 ayda yüzde 15, dördüncü 3 ayda yüzde 10 artış istemişti. Konfederasyon, 2025 için ise 6’şar aylık dönemler itibarıyla refah payı dahil birinci 6 ayda yüzde 25 ve ikinci 6 ayda yüzde 15 zam talep etmişti.
Kamu İşveren Heyeti, 14 Ağustos’taki ilk teklifinde 2024’ün ilk altı ayında yüzde 14, ikinci altı ayında yüzde 9, 2025’in ilk altı ayında yüzde 6 ve ikinci altı ayında yüzde 5 zam teklif etmiş, 17 Ağustos’ta ise teklifini 2024’ün ilk altı ayında yüzde 15, ikinci altı ayında yüzde 10, 2025’in ilk altı ayında yüzde 6 ve ikinci altı ayında yüzde 5 şeklinde revize etmişti.
Kamu emekçileri, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) hükümetin memur ve memur emeklilerine yönelik zam teklifini protesto etmek amacıyla Ankara’da sokağa çıkarak basın açıklaması yaptı. KESK Ankara Şubeler Platformu yetkililerinden yapılan açıklamada, “Ücretliye yapılan zamlar, KDV’deki artışlar, yağmur gibi yağan zamlar nedeniyle ücretler eriyor. Her toplu sözleşmede kamu emekçileri kaybediyorsa, durumu kabullenen, zamları ayakta alkışlayan sendikalar var” denilerek, “Gelin, bir kez olsun birlikte mücadele edelim, üretimden gelen gücümüzü kullanalım” çağrısında bulunuldu. Eylemde “Sağım solum işkence, işte AKP”, “Devlet güdümlü sendikaya hayır” sloganları atıldı.
KESK, hükümetin toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde aldığı zam kararı teklifine tepki olarak 16 Ağustos’ta ülke genelinde iş bırakma eylemi yapmıştı.
Yapılan eylemlerde, “İktidarın sefalet koşullarını dayatan TİS teklifine, ekonomik, sosyal, özlük ve demokratik hakların gaspına, sarı sendikalara karşı haklarımız için birlikte mücadeleye” denilmişti.
Kurul kararının ardından açıklama yapan yetkili sendika Memur-Sen “Kararı kabul etmiyoruz” dedi. “Kamu işvereninin teklifi, Hakem Kurulu tarafından değiştirilmeden ‘noter usulüyle’ belirlenmiştir” denilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Hakem Kurulu, somut ekonomik veriler ve piyasa gerçekleri karşısında adil olanı verme noktasında hakkaniyetli davranması gerekirken; ismi ve Kanun’daki tarafsızlığı ile uyuşmayan bir şekilde Kamu İşveren Heyeti tavrından çıkamamıştır. Kamu Görevlileri Hakem Heyeti, maşeri vicdanın sesine değil, kamu işvereninin teklifine göre karar vermiştir. Toplu Sözleşme Kanunu’nun ve Kamu Görevlileri Hakem Heyeti’nin, 6 milyonu aşan kitlenin yükünü taşıyacak bir yapıda olmadığı bir kez daha görülmüştür. 4688 sayılı Kanun’un mevcut halinin, kamu görevlilerinin sorunlarını çözecek süreye, sürece ve geleceğe dair beklentilerine cevaz vermeyecek şekilde olduğu ve yetkili konfederasyonla çalışılarak revize edilmesi toplu sözleşme hükmümüzle ortaya konulmuştur. ”
Şimdiye kadar mutabakatla sonuçlandırılan tüm toplu sözleşme görüşmelerinde Merkez Bankası enflasyon beklentilerinin üzerinde bir orana imza attığını belirten sendika “Fakat Hakem Heyeti, kamu işvereninin yüzdelik teklifinin yerinde ve yürütülebilir olduğu gerekçesiyle, yüzdelik zam oranını aynen koruyarak Merkez Bankası tarafından açıklanan yüzde 33 enflasyon beklentisiyle çelişen ve kamu görevlilerini enflasyonun altında ezdirecek kararıyla ‘Kamu İşvereni Hakem Kurulu’ olduğunu ikrar etmiştir” dedi.
Kamu görevlilerinin maaş/ücret artışının enflasyon beklenti ve tahminlerinin altında kaldığını, enflasyon farkının müjde gibi lanse edilmesinin sağlıklı olmadığını her aşamada ifade ettiklerini belirten sendika kararı kabul etmediğini ise şu sözlerle duyurdu:
“İşveren/Hakem Heyeti’nin kamu görevlilerini kayba uğratacak, gerçeği görme ve doğru teklifi getirme iradesinden uzak kararını kabul etmiyor ve şerh düşüyoruz.”
Hükümetin önerdiği zam oranına imza atan Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’nda yer alan 11 kişiden 7’si Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından atandı. O isimler:
Metin Yener (Sayıştay Başkanı)
Prof. Dr. Lutfihak Alpkan (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Bakan Yardımcısı)
Dr. İsmail İlhan Hatipoğlu (Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bakan Yardımcısı)
Refik Tuzcuoğlu (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Bakan Yardımcısı)
İsa Atçeken (Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Başkan Yardımcısı)
Prof. Dr. M. Fatih Uşan (Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Hukuk Fakültesi İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı)
Prof. Dr. Fatih Yardımcıoğlu (Sakarya Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Bölümü)
4 kişi ise sendikalar tarafından görevlendirildi:
Hüseyin Öztürk (Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı)
Soner Can Tufanoğlu (Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı)
Türkeş Güney (Türkiye Kamu-Sen Genel Başkan Yardımcısı)
Şenol Köksal (KESK Genel Sekreteri)