Konut ve otodaki durgunluk daha ne kadar sürer?
Merkez Bankası politika faizini beklentiler doğrultusunda 250 baz puan artışla yüzde 42,5'e çıkardı. Böylece hazirandan bu yana yapılan 7 PPK toplantısında faiz toplam yüzde 34 artmış oldu. Ekonomistler ocakta son kez 2,5 puanlık artış bekliyor.
Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Hafize Gaye Erkan başkanlığında yılın son faiz kararını yine yükseliş yönünde verdi. PPK politika faizini beklentiler doğrultusunda 250 baz puan artışla yüzde 42,5’e çıkardı. Böylece haziran ayından bu yana yapılan 7 PPK toplantısında faiz toplamda yüzde 34 artmış oldu. TCMB haziranda 650 baz puan, temmuzda 250 baz puan, ağustosta 750 baz puan, eylül, ekim ve kasımda 500’er baz puan olmak üzere altı toplantıda toplam 3 bin 150 baz puan faiz artırmıştı. TCMB’nin ayrıca bir önceki metinde mesajını verdiği üzere kısa sürede sıkılaştırmayı tamamlaması öngörülüyor.
PPK’dan yapılan açıklamada şöyle dendi:
Para Politikası Kurulu (Kurul) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 40’tan yüzde 42,5 düzeyine yükseltilmesine karar vermiştir.
Kasım ayında sınırlı bir artış kaydeden manşet enflasyon son Enflasyon Raporu’nda sunulan görünümle uyumlu seyretmektedir. Yurt içi talebin mevcut seviyesi, hizmet fiyatlarındaki katılık ve jeopolitik riskler enflasyon baskılarını canlı tutmaktadır. Öte yandan, yakın döneme ilişkin göstergeler, parasal sıkılaştırmanın finansal koşullara yansımasıyla yurt içi talepteki dengelenmenin devam ettiğine işaret etmektedir. Kurul, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında sınırlı bir iyileşmenin başladığını da değerlendirmektedir. Dış finansman koşullarındaki belirgin iyileşme, rezervlerde süregelen artış, talepteki dengelenmenin cari işlemler hesabına desteği ve Türk Lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin güçlenerek artması, döviz kuru istikrarı ve para politikasının etkinliğine güçlü katkıda bulunmaktadır. Bu çerçevede, aylık enflasyonun ana eğilimindeki düşüş sürmektedir.
Kurul, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını değerlendirerek parasal sıkılaştırma hızını yavaşlatmıştır. Kurul, parasal sıkılaştırma adımlarını en kısa zamanda tamamlamayı öngörmektedir. Fiyat istikrarının kalıcı tesisi için gerekli parasal sıkılığın ise gerektiği müddetçe sürdürüleceği değerlendirilmiştir.
Kurul, mevcut mikro ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmasının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirmektedir. Kredi faizlerinin hedeflenen finansal sıkılık düzeyiyle uyumlu olduğu değerlendirilirken, Türk Lirası mevduat payının artırılmasına yönelik düzenlemelerin, parasal sıkılaşma eşliğinde aktarım mekanizmasını güçlendirmeye ve bankacılık sisteminin fonlama kompozisyonunu iyileştirmeye devam edeceği öngörülmektedir. Kurul, faiz kararlarının yanı sıra, parasal sıkılaştırma sürecini destekleme amacıyla, kullandığı sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırarak miktarsal sıkılaştırmaya devam edecektir.
Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın birikimli ve gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlemeye devam edecektir.
Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.
Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede almaya devam edecektir.
Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti beş iş günü içinde yayımlanacaktır.
Kararın ardından sosyal medya hesaplarından paylaşım yapan ekonomistler PPK’nın metninden yola çıkarak ocak ayında 250 baz puanlık artışla parasal sıkılaşma sürecinin sonuna gelineceği yorumunu yaptılar.
Hazine eski Müsteşarı ve Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Mahfi Eğilmez X hesabından şu görüşlerini paylaştı:
TCMB faizi % 42,5 düzeyine çıkardı. Doğru karar. Ama ülkenin içinde bulunduğu durumda faizi artırmak yetmez. Mesela Anayasa Mahkemesi Kararlarını uygulamaya başlayarak hukukun üstünlüğüne geçiş yapmak gibi adımlar atmamız da gerekiyor. Bunların hepsi ekonomiye etki ediyor. Tek…
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) December 21, 2023
Ekonomist Uğur Gürses’in paylaşımı şöyle:
Ocak ayında 250 ile bitecek görünüyor.
Likidite fazlasını nasıl çekeceğine dair bir satır yok…
(İma var “sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırarak miktarsal sıkılaştırmaya devam edecektir.”
Tahminim “central bank bill” (likidite senetleri) ihraç etmesi) https://t.co/lkvH1v7OxG— Uğur Gürses 🌞 (@ugurses) December 21, 2023
Ekonomist Orhan Karaca da şöyle dedi:
Taradığım cümleden👇anlaşılan o ki geriye bir atımlık barut kaldı; ocak ayında 250 baz puanlık daha artışla biter bu iş. Yani tam yerel seçim öncesi… Hadi bakalım. pic.twitter.com/uTPeB2RETr
— Orhan Karaca (@Dr_OrhanKaraca) December 21, 2023
Ekonomist Murat Kubilay faiz kararının aksine faizi yüzde 40’ta tutmayı tercih edeceğini belirterek “Hayırlı olsun. Bu arada birçoğunuzu belki şaşırtacak, para politikasının uygulanmasına dair daha farklı bir bakış açım var. Erdoğan’ın yarattığı güven eksikliğine rağmen, ben politika faiz oranını yüzde 40’ta tutmayı tercih ederdim. Bu seviyesiyle bileşik faiz karşılığı da zaten yüzde 49. Diğer taraftan bu faiz oranının sabit tutulacağına dair oldukça katı ve bağlayıcı bir taahhütte bulunurdum. Örneğin asgari 1 yıl bu faizin korunacağını ifade eder, ardından bu sürenin sonunda ne gibi gelişmelere bağlı indirim sürecinin başlatılabileceğini açıklardım. Bu arada aynı görüşüm ABD için de geçerli. yüzde 5 gibi bir oranda düşünülenden uzun süre sabit tutmak tercihim olurdu” dedi.
Hayırlı olsun. Bu arada birçoğunuzu belki şaşırtacak, para politikasının uygulanmasına dair daha farklı bir bakış açım var. Erdoğan’ın yarattığı güven eksikliğine rağmen, ben politika faiz oranını %40’ta tutmayı tercih ederdim. Bu seviyesiyle bileşik faiz karşılığı da zaten %49.… https://t.co/CF1GKeE1mD
— Dr. M. Murat Kubilay (@mmkubilay) December 21, 2023
Ekonomist Özlem Derici Şengül ise PPK metninde yer alan beş önemli mesaja yer verdiği paylaşımında şunları kaydetti:
Önemli mesajlar:
1. Sıkılaştırma aralık sonrasında da devam edecek (yüzde 45 beklentimizle uyumlu)
2. Faiz artışları en kısa zamanda sonlandırılacak (talep düşmezse)
3. Parasal sıkılaştırmayı desteklemek için sterilizasyon araçları çeşitlendirilecek
4. Ek karar: parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi ve kullanılan sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırmak amacıyla Türk Lirası depo alım ihaleleri düzenlenecektir.
5. Ek karar: kredi kartı azami faiz ve üye işyeri azami komisyon oranları için en son ilan edilen oranlarda bir artış olmayacaktır.
Önemli mesajlar:
1. Sıkılaştırma Aralık sonrasında da devam edecek (%45 beklentimizle uyumlu)
2. Faiz artışları en kısa zamanda sonlandırılacak (talep düşmezse faiz artışları devam edebilir)
3. Parasal sıkılaştırmayı desteklemek için sterilizasyon araçları çeşitlendirilecek
4.… pic.twitter.com/KTuQ9ODnwJ— Özlem Derici Şengül (@ozlemderici) December 21, 2023
Merkez Bankası, geçen ay olduğu gibi kredi kartı azami faiz ve komisyon oranlarında artış olmayacağını duyurdu. Açıklamada, “Kredi kartı azami faiz ve üye işyeri azami komisyon oranlarının mevcut seviyelerinin üzerine çıkmamasına yönelik olarak referans orana üst sınır getirilmiştir. Referans oranın mevcut seviyesi 3,11 üst sınır olarak belirlenmiş, bu seviyenin altındaki oranlar için mevcut hesaplama yönteminde bir değişiklik yapılmamıştır” denildi.
Bu kapsamda kredi kartı azami faiz ve üye işyeri azami komisyon oranları için en son ilan edilen oranlarda bir artış olmayacağının altının çizildiği açıklamada, “Kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranları ile üye işyerlerine uygulanacak azami komisyon oranlarının hesaplanmasında kullanılan referans oran, Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4) kapsamında belirlenen yöntem ile hesaplanarak ilan edilmektedir. Referans oran, 32-45 gün vadeli Türk Lirası mevduata bankaların uyguladıkları ağırlıklı ortalama akım faiz oranı ile politika faiz oranının yüzde on fazlasının düşük olanı dikkate alınarak hesaplanmaktadır” ifadelerine yer verildi.