Merkez’den U dönüşü: İki gündür döviz satmıyor, alıyor, dolar düşsün istemiyor

Seçim öncesi kurlardaki yükselişin önüne geçmek için yaklaşık 30 milyar dolarlık döviz satışı yapan Merkez Bankası (TCMB) iki gündür kurlardaki düşüşü önlemek için döviz alımı yapıyor. TCMB’nin piyasada döviz alımı dün dolar/TL 31,90’a doğru inerken başladı. Bu alımlar gün boyu devam ederken dolar/TL akşam saatlerinde günlük yüzde 0,35 düşüşle 31,93 seviyesine indi. TCMB bugün de alımlara devam etti.

Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara da bu duruma X hesabından yaptığı paylaşımla dikkat çekti.

Aşağıdaki grafik seçim öncesine ait ama buna bakıp merkez bankasının hala kur artmasın diye döviz satmaya devam ettiğini düşünen çok olmuş.

Tam aksine son iki günde merkez bankası kur düşmesin diye döviz alıyor. https://t.co/UhIxu6DbSN

— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) April 4, 2024

Raporlar etkili oldu

Yerel seçimlerin geride kalması ve mevcut ekonomi politikalarına devam edileceği mesajının güçlü şekilde verilmesi piyasalardaki döviz talebini tersine çevirdi. Bunda yabancı bankaların raporları da etkili oldu. Hem tüzel hem de gerçek kişilerde dövizden TL’ye dönüş hareketi izlenirken pazartesi günü yüksek efektif döviz satışının etkisi ile bir ara Kapalıçarşı kuru, bankalar arası kurun altına inmişti. Merkez Bankası’nın 31,95 seviyelerinden alıma başlaması, son dönemde kaybedilen rezervin tekrar inşa edileceği beklentilerini artırdı.

Faiz artışı rezerv erimesini durdurmuştu

TCMB’nin rezervleri yeni ekonomi yönetimi sonrası özellikle geçen yılın son çeyreğinde hızla artarken bu yıl tablo tersine döndü. Yılbaşından bu yana TCMB’nin swap hariç net rezervleri 28 milyar dolar düşüşle -65,1 milyar dolara inmişti.

Resmen açıklanmasa da bu düşüşün çok büyük oranda piyasadaki seçim öncesi artan döviz talebinin karşılanması kaynaklı olduğu belirtiliyor. Seçim öncesi gelen 500 baz puanlık faiz artışı sonrası ise geçen hafta net rezervleri 200 milyon dolar artış kaydetmişti.

Rezervlerde seçim bilançosu belli oldu

Bu arada TCMB rezervlerinde 31 Mart yerel seçimleri öncesinde gerçekleşen büyük düşüş son verilerle ortaya çıktı. Bankanın brüt rezervi geçen hafta 0,7 milyar dolarlık düşüşle 123,1 milyar dolara geriledi. 22 Aralık 2023’te 145,5 milyar dolarla rekor kıran brüt rezervler böylece seçim öncesindeki 13 haftada 22,4 milyar dolar geriledi. Bankanın net rezervi geçen hafta 0,3 milyar dolarlık artışla 15,5 milyar dolar yükseldi. Bankanın net rezervi seçim öncesinde 13 haftada toplamda 24,6 milyar dolar geriledi.

Bankanın swap hariç net rezervi geçen hafta 0,4 milyar dolarlık düşüşle -65,5 milyar dolara gerileyerek tarihi dibi gördü. Bankanın swap hariç net rezervlerinde seçim öncesindeki 13 haftada toplam düşüş 29,1 milyar dolara ulaştı.

Öte yandan yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatı geçen hafta 2,1 milyar dolar düşüşle 183,6 milyar dolara geriledi. Parite etkisinden arındırılmış düşüş bu kalemde 2,7 milyar dolar oldu. Geçen hafta şirketlerin yabancı para mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak üç milyar dolar azalırken gerçek kişilerinki 305 milyon dolar arttı.