Reel kesimin güveni de kapasite kullanımı da hafif azaldı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Aralık 2023’e ilişkin İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi ile imalat sanayi kapasite kullanım oranı verilerini açıkladı. Her iki veride de hafif düşüş görüldü. Aralıkta mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA), bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak 103,4’e geriledi.

Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, genel gidişat, sabit sermaye yatırım harcaması, mevcut toplam sipariş miktarı, mevcut mamul mal stoku ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam ve gelecek üç aydaki üretim hacmine ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi.

Mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) bir önceki aya göre 1,1 puan azalarak 99,1’e geriledi. Kasım verisi son 11 ayın en düşük Mevsimsellikten arındırılmamış Reel Kesim Güven Endeksi olarak kayıtlara geçti.

Reel kesimin güveni 10 ayın en düşük seviyesinde ama kapasite kullanım oranı arttı

Sipariş cephesinde durum kötü

Son üç aya yönelik değerlendirmelerde iç piyasa sipariş miktarında azalış bildirenler lehine olan seyrin bir önceki aya göre güçlendiği görüldü. Üretim hacmi ve ihracat sipariş miktarında artış bildirenler lehine olan seyrin ise azalış bildirenler lehine döndüğü gözlendi.

Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmeler ile mevcut mamul mal stokları seviyesinin mevsim normallerinin üstünde olduğu yönündeki değerlendirmelerin bir önceki aya göre zayıfladığı görüldü.

Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde üretim hacmi ve iç piyasa sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan seyrin bir önceki aya göre zayıfladığı, ihracat sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan seyrin ise güçlendiği görüldü.

Uzun vadede beklentiler karışık

Gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin artış yönlü beklentilerin bir önceki aya göre güçlendiği, gelecek üç aydaki istihdama ilişkin artış yönlü beklentilerin ise zayıfladığı gözlendi.

Ortalama birim maliyetlerde gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler ve son üç ayda artış olduğunu bildirenler lehine olan seyrin zayıfladığı görüldü.

ÜFE’de beklenti aşağı yönlü

Anket sonuçlarına göre gelecek üç aydaki satış fiyatına ilişkin artış yönlü beklentiler ise güçlendi. Gelecek on iki aylık dönem sonu itibarıyla yıllık ÜFE beklentisi bir önceki aya göre 2,4 puan azalarak yüzde 58,8 seviyesinde gerçekleşti.

Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hakan Kara verilerin enflasyon dinamiklerindeki iyileşmenin henüz sınırlı olduğunu gösterdiğini belirterek aşağıdaki sosyal medya paylaşımını yaptı:

Şirketlerin satış fiyatı ve maliyetlerinde önemli bir iyileşme beklenmemesi, enflasyon dinamiklerindeki iyileşmenin henüz sınırlı olduğunu gösteriyor. pic.twitter.com/knFStPPe2J

— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) December 26, 2023

İçinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda, bir önceki aya kıyasla daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 8,9’a, daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 15,4‘e yükselirken aynı kaldığını belirtenlerin oranı yüzde 75,7’ye geriledi.

Kapasite kullanımı da ‘hafif’ azaldı

İmalat sanayi de hız kesmeye devam ediyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1735 iş yerinin aralık ayı İktisadi Yönelim Anketi’ne verdiği yanıtlardan yaptığı değerlendirmeye göre imalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı aralıkta geçen aya göre 0,5 puan azalarak yüzde 77,5’e geriledi. Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı ise (KKO-MA) geçen aya göre 0,2 puan azalarak yüzde 77,3’e indi.