ABD, Ukrayna’daki savaş nedeniyle Rusya’ya uygulanan yaptırımları ihlal ettikleri gerekçesiyle 20’den fazla ülkede 120’den fazla şahıs ve şirkete yaptırım kararı aldı. Yaptırım listesinde sahipleri Rusya bağlantılı olduğu belirtilen ve Türkiye’de faaliyet gösteren beş şirket de bulunuyor. Söz konusu şirketlerin, denizcilik ve ticaret alanında faaliyet gösterdiği belirtildi. ABD Hazine Bakanlığı’nın internet sitesinden yayınlanan yaptırım listesinde, Türkiye’de yer alan şirket ve şahıslar şöyle sıralandı:
- Artvin Denizcilik ve Ticaret Limited Şirketi
- Azu International Bilgi Teknolojileri ve Dış Ticaret Limited Şirketi
- Dexias Endüstriyel Ürünler ve Ticaret Limited Şirketi
- Salda Management Denizcilik ve Ticaret Limited Şirketi
- Smart Trading Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
Ne ile suçlanıyorlar?
Listede, Artvin Denizcilik ve Ticaret Limited Şirketi’nin Türkiye bandıralı üç gemisi yer aldı. Artvin Denizcilik ve Ticaret Limited Şirketi’nin ABD tarafından yaptırım uygulanacağı açıklanan gemilerinin Alara, Ipsala ve Ula olduğu öğrenildi. Artvin Denizcilik ve gemilerine yaptırım kararı alınmasının nedeni St Petersburg merkezli gemicilik şirketi Polo Rise ile olduğu iddia edilen bağları. Polo Rise Türkiye ile ticaretteki rolü ve Arktik bölgesindeki inşaat alanlarına yönelik taşımacılık faaliyeti nedeniyle şubat ayında yaptırımlar kapsamına alınmıştı.
2022 temmuz-ekim döneminde bu üç gemi de Polo Rise şirketinindi ve bu şirket tarafından işletiliyordu. Ancak daha sonra Artvin Denizcilik gemileri alıp işletmeye başladı. Yine son yaptırımlar listesinde bulunan Salda Management Denizcilik ve Ticaret Limited Şirketi gemilerin teknik yöneticisi oldu. Salda 12 geminin daha yöneticiliğini yapıyor. Satıştan önce Alara’nın adı Pola Monaco, İpsala’nınki Pola Imabari ve Ula’nınki de Pola Ariake idi.
Listedeki Azu isimli şirketin, yaptırımları ihlal ederek Rusya’ya diğer ülkelerde üretilen bilgisayar çipleri sattığı belirtildi. Reuters ajansının Rus gümrük kayıtlarına dayandırarak aralık ayında yayımladığı bir haberde, Azu’nun ABD dahil, başka ülkelerde üretilen en az 20 milyon dolar değerinde parçaları Rusya’ya ihraç ettiği ileri sürülmüştü.
Yaptırım listesine alınan Dexias şirketinin ise bir endüstriyel ürün ve ticaret şirketi olarak, yaptırımlara tabi tutulan bir Rus şirketi için aracılık yaptığı belirtildi. Dexias’ın bir diğer birimi ve genel direktörü de listeye alındı.
ABD’den ‘yaptırım’ uyarısı: Türkiye-Rusya ticaretinin azaldığını görmek istiyoruz
İstanbul adresli şirkete gelen giden yok
Listede ismi yer alan Artvin Denizcilik ve Ticaret Limited Şirketi İstanbul Ticaret Odası (İTO) kayıtlarına göre 2022 Haziran’da 10 bin TL sermaye ile kurulmuş. Şirketin hem İTO kayıtlarındaki hem de internet sitesindeki adresi olarak “Esentepe Mahallesi, Milangaz Caddesi, Monumento Kartal İş Merkezi” olarak gösteriliyor. Şirketin web sitesindeki cep telefonundan arama yaptığımızda karşımıza çıkan kişi İngilizce konuşmamızı istedi. ABD yaptırımları ile ilgili aradığımızı söylediğimizde de kötü bir İngilizceyle “Yanlış numara” deyip telefonu kapattı. Ardından şirketin bulunduğu Monumento İş Merkezi’nin santralını aradığımızda da şirkete pek ender olarak birkaç kişinin gelip gittiğini öğrendik.
İTO kayıtlarına göre şirketin müdürler kurulu Vladimir Sobolev, Dimo Mladenov ve Vladimir A. Kasyanenko’dan oluşuyor. Bunlardan Kasyanenko müdürler kurulu başkanı olarak görev yapıyor. Web sitesinde şirketin 30’dan fazla dökme kuru yük taşıyan gemisi olduğu ifade ediliyor. Dökme kuru yük gemileri tahıl ve maden cevheri taşımada kullanılıyor.
Blinken: Üçüncü ülkelerdeki aktörlere ağır sonuçlar dayatılacak
BD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, yeni yaptırımlara ilişkin açıklamasında, “ABD Rusya’ya ve Ukrayna’daki savaşına destek verenlere karşı adım atmaya devam edecek. Buna, G7’nin, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşını destekleyen üçüncü ülkelerdeki aktörlere ağır sonuçlar dayatma taahhüdünü ilerletmek de dahil” dedi.
Gerekçe: İhracat kontrollerinin ihlali ve savaşa yardımı
ABD Hazine Bakanlığı’nın internet sitesinden açıklanan yaptırım listesinde, Türkiye’nin yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri ve Çin’de bulunan şahıslar ile kurumlar da yer alıyor. Bakanlık açıklamasında bu şahıs ve kurumların “ABD’nin ihracat kontrollerini ihlal etmeleri ve Rusya’nın savaş çabasına yardımcı olmaları” gerekçesiyle yaptırım listesine eklendikleri belirtildi.
‘Türkiye bağlamında atılan en büyük adım’
Reuters’a konuşan bir Amerikan yönetimi yetkilisi, Türkiye’ye ilişkin kararı “bir uyarı ateşi” olarak niteledi; savaşın başlamasından bu yana Türkiye bağlamında atılan “en büyük adım” olduğunu söyledi. Yetkili, “öncelikli olarak Rus veya Rusya bağlantılı kişilere ait olup, merkezi Türkiye’de bulunan şirketlerin” hedef alındığını belirtti. Amerikan yönetimi, Rusya yaptırımlarının Türkiye üzerinden delindiği gerekçesiyle Ankara’ya geçmişte uyarılarda bulunmuştu.
Oyunlar ve Bulmacalar