Kentsel dönüşümü hızlandırmak için zorlama geliyor: Vatandaşın imar hakkı başka parsele taşınabilecek

Türkiye’nin en önemli gündem maddeleri arasında yer alan ve bir türlü hızlandırılamayan kentsel dönüşümle ilgili önemli bir adım atıldı. Deprem kuşağında olan Türkiye’de kentsel dönüşümün hızlandırılması ve sağlıklı bina stokunun oluşturulması maksadıyla hazırlanan kanun teklifi TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonunda kabul edildi.

Türkiye gazetesinin haberine göre Kentsel Dönüşüm Başkanlığının arsa ve arazi teslimleri artık KDV’den muaf olacak. Hızlı dönüşüm sağlanması amacıyla vatandaşların mülkiyet ve imar hakkı gerektiğinde başka parsellere taşınabilecek. İmar aktarımı yapılacak alanlar belediye mülkiyetinden veya Hazine arazilerinden sağlanacak. Alıcı parseldeki inşaat alanını imar planıyla belirlenmiş oranın en fazla yüzde 20’si kadar artırabilecek.

Kamunun yetkileri arttı

Hazine, özel idareler başta olmak üzere devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerde yapılacak izinsiz çit, tel örgü de dâhil bütün yapılar belediyeler ve il özel idarelerinin yanı sıra Toplu Konut İdaresi Başkanlığı kararıyla yıkılabilecek.

Öte yandan depreme dayanıklı binalar için yapı denetim şirketlerinin sorumluluğu artırılıyor. Ayrıca afet riski altındaki alanlarda yapılan her tür ve ölçekteki plan, arazi ve arsa düzenlemesi ve kentsel tasarım projelerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı onaylayacak.

Öte yandan köydeki evlerini tamamlayamayan veya borçlarını ödeyemeyen hak sahiplerine verilen süre 2028 yılı sonuna kadar uzatıldı. Bu düzenleme, özellikle kırsal bölgelerdeki vatandaşları rahatlatmayı amaçlıyor.

İmar hakkı başka parsele taşınacak

Vatandaşlar bir parsel üzerindeki imar hakkının tamamen ya da kısmen yasaklanması durumunda mülkiyet hakkını başka parsele taşıyabilecek. İmar aktarımı yapılacak alanlar belediye mülkiyetindeki alanlardan veya onay alınmak kaydıyla kamuya ait taşınmazlardan ya da hazine mülkiyetinden karşılanacak.

İmar hakkı aktarımı yapılırken, alıcı parselin emsale esas inşaat alanını en fazla imar planıyla belirlenmiş oranlar kadar ve herhâlde parselin yüzde 20’sini geçmemek üzere artırabilecek. Verici parsellerin aktarıma esas inşaat hakları en yakın komşuluğundaki imar parselinin/adasının emsale esas inşaat hakkını aşmayacak. Aktarma işlemi, alıcı ve verici parselin değer tespitleri üzerinden yapılacak.

Denetim şirketleri sorumluluk alacak

Yasa teklifiyle sağlam yapı stoklarının inşasında kritik rol oynayan yapı denetim şirketlerinin sorumluluğu da artırılıyor. Şirketler denetim sorumluluğunu üstlendiği yapının taşıyıcı sistemlerinde (kolon-kiriş-temel) 15 yıl içinde onarılmaz zarar oluşması durumunda şirketin izin belgesi iptal edilecek. Binaların yapımı sırasında yandaki binaların taşıyıcı sistemlerine onarılamaz zarar verilmesi hâlinde de yapı denetim şirketlerinin izin belgesi iptal edilerek faaliyetine son verilecek ve teminatı irat kaydolacak. Yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun görevini kötüye kullanan sahip ve çalışanlarına üç aydan üç yıla kadar hapis cezası verilebilecek.

Yapı Kredi Plaza binaları depreme dayanıksız çıktı, kentsel dönüşüme girecek

İstanbul’da belediyenin kentsel dönüşüm maliyetini yüzde 65’e kadar karşılama planının ayrıntıları belli oldu