Tüketici güveni martta patinaj yaptı

Tüketicinin 2023 Ağustos’undan sonra tırmanışa geçen ancak şubatta yönünü aşağı  çeviren güveni martta ‘hareketsiz’ kaldı. Şubat ayında beklenenden yüksek gelen enflasyon nedeniyle mart ayında düşeceği tahmin edilen tüketici güven endeksi patinaj yaptı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi şubat ayında 79,3 iken mart ayında yüzde 0,02 oranında artarak 79,4 oldu.

Normale daha çok yol var

Ağustos ayında ‘dip’ yaptıktan sonra beş ay tırmanan tüketici güveninin şubattaki inişi yalnızca bir ay sürdü. Tüketicinin beklentilerin üstünde gerçekleşen şubat enflasyonunun etkilerini atlattığı görülüyor. Ancak tüketici güveninin ‘iyimser’ duruma geçtiğini söyleyebilmek için değerin 100’ün üstüne çıkması gerekiyor. Bu da tüketici güveninin yüzde 0,02 oranındaki artışa rağmen ağustostan bu yana bir arpa boyu yol alındığını gösteriyor. Çünkü TÜİK’in web sitesindeki bilgiye göre anket sonuçlarından hesaplanan endeks rakamının 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimserliği, küçük olması tüketici güveninde kötümserliği gösteriyor.

Mart ayında Tüketici Güven Endeksi’nin alt endeks verileri tüketicinin “Mevcut dönemde hanenin mali durumu” ve “Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi” alt endekslerindeki bozulmanın şubata göre artarak devam ettiği görülüyor. İki alt endekste artarak devam eden düşüş Ocak ayındaki asgari ücret ve maaş zamlarının etkisinin hissedilmez hale geldiğini gösteriyor. Martta mevcut dönemde hanenin mali durumu alt endeksi yüzde 0,7’lik düşüşle 66,6’ya indi. Şubatta bir önceki aya göre düşüş yalnızca yüzde 0,1 idi. Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi alt endeksi de martta yüzde 0,5’lik düşüşle 97’e indi. Şubatta bir önceki aya göre düşüş yüzde 0,3 idi.

Gelecek 12 aya ilişkin hanenin maddi durum ve genel ekonomik durum beklentileri, kısa vadede umudu azalmaya başlayan tüketicinin nispeten uzun sayılabilecek bir vadeyle ilgili beklentilerinin hala normalin altında olmakla birlikte daha iyi olduğunu gösteriyor. Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi martta yüzde 0,9 artışla 78,9; gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi ise yüzde o,4’lik artışla 74,9’a çıktı. Şubatta her iki alt endeks de düşmüştü.

Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara tüketici güven endeksinin yüzde 80’in altında olduğu dönemde yapılacak seçimin iktidar aleyhine olacağını vurguladığı bir sosyal medya paylaşımı yaptı:

Yerel seçimlere 80’in altında tüketici güveni ile girilmesi ekonomik şartların iktidar partilerinin aleyhine işleyeceğini gösteriyor. Tabii sonucu her zaman ekonomi belirlemiyor. pic.twitter.com/4YMO3BjgWg

— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) March 20, 2024

Maaş zamlarının etkisi kısa sürdü, tüketici güveni inişe geçti

Maaşlara zam tüketiciyi umutlandırıp güvenini artırdı ama alınacak yol çok