Felaket geliyorum demiş: İliç’teki liç hareketliliğini 3 ay öncesinden biliyorlarmış!

Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan Çöpler Altın Madeni’nde 9 işçinin toprak altında kaldığı liç kaymasıyla ilgili TBMM’de kurulan İliç Maden Kazası Araştırma Komisyonu’nun üçüncü toplantısında korkunç detaylar tutanaklara geçti.

Toplantıda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri konuştu. Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan yaptığı sunumda, “taşınan liç yığınının içerisinde 8 ton altın bulunduğunu” söyledi. MAPEG tarafından hazırlanan incelemelere göre; “yığın liçte yer değiştirme hareketlerinin kazadan yaklaşık 3 ay öncesinde artış yönünde eğilim gösterdiği ve kaza gününe kadar artarak devam ettiği tespit edildi” dendi.

TOGG üzerinden 2 saatlik sunum

Ak Partili komisyon başkanı Atay Uslu, şirket yetkililerinin yerinde dinlenmesi gerektiğini belirterek pazartesi akşamı İliç’e giderek salı ve çarşamba günü incelemede bulunacaklarını söyledi.

Komisyonda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan yaklaşık iki saat süren bir sunum gerçekleştirdi.

Tancan hazırladıkları sunumu aktarırken madenlerin gündelik hayatta kullanıldığı alanları anlattı, TOGG üzerinden örnek vererek, TOGG bataryasında kullanılan maden oranlarını açıkladı. Bunun üzerine İYİ Parti Manisa Milletvekili Şenol Sunat’ın, “reklamınızı iyi yapıyorsunuz” tepkisi salonda gülüşmelere sebep oldu.

4 bin 713 maden arama ruhsatı var

Türkiye’de son 10 yılda ortalama yıllık 758 milyon ton maden üretimi yapıldığını açıklayan Tarcan, 2023 yılında madencilik faaliyetlerinin GSYH’deki payının yüzde 1,2 olduğunu, 307 milyar TL katkı sağladığını söyledi. Altında ithalat rakamlarının ihracat rakamlarının üzerinde olduğunu söyleyen Tarcan, “Madencilik üzerinde cari açık veren ülkeyiz. 2022 yılında 6, 47 milyar dolarlık maden ihracatımız. 11, 6 milyar dolar ithalatımız var” dedi.

Türkiye geneli 4 bin 713 maden arama ruhsatı, 10 bin 147 işletme ruhsatı verildiğini açıklayan Abdullah Tancan, maden denetimlerinin riskli gruplarına göre 2 yıl ile 3 ay arasında değişiklik gösterebileceğini söyledi. İliç maden ocağının ise 3. risk grubunda olduğunu 6 ayda bir incelendiğini söyledi.

Taşınma hâlâ devam ediyor

Sunumda, kazadan önce sahadaki son denetimin Ağustos 2023’te yapıldığı, arama çalışmaları devam eden 7 işçinin Sabırlı Deresi’nde olduğu aktarıldı. Tancan, liç alanın yüksekliğinin 97 metre olduğunu, yığın liç alanında 34 milyon 338 bin metreküp mazlemenin bulunduğu, alandan 10 milyon metreküp malzemenin aktığını, sabırlı deresine 4,5 milyon metreküp, manganez ocağına 1 milyon 922 milyon metreküp yığın aktığı 3 milyon 797 metreküp malzemenin yığın liç sınırları içerisinde kaldığını söyledi.

Tancan, kayan yığın liç malzemesinin geçici depolama alanına taşınmasının devam ettiğini, günlük toprak taşıma miktarının 75 bin metreküpe ulaştığını belirtirken, DSİ tarafından siyanürlü malzemenin Bağıştas Barajı’na karışmasını önlemek için liç yığının önüne set çekildiğini belirtti.

Hareketliliği de artışı da tespit etmişler

Bakan Yardımcısı Tancan, taşınan liç yığınının içerisinde 8 ton altın bulunduğunu söyledi. CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz’ın “cevherli toprak tekrar işletilecek mi?” sorusuna Tancan, “bilgisinin olmadığını” söyledi.

MAPEG tarafından hazırlanan incelemelere göre; “yığın liçte yer değiştirme hareketlerinin kazadan yaklaşık 3 ay öncesinde artış yönünde eğilim gösterdiği ve kaza gününe kadar artarak devam ettiği tespit edildi” denildi.

Anagold ve Çalık yetkilileri de dinlenecek

Sunumda kazanın gerçekleştiği gün farklı açılardan çekilen videolar ve maden alanının son durumuna ilişkin  görüntüler gösterildi.

Komisyon 2 Mayıs’ta Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nı, 3 mayıs Cuma günü, Çalışma Bakanlığı’nı, 6 Mayıs pazartesi günü ise AFAD, Devlet Su İşleri (DSİ) ve Maden sahipleri Anagold ile Çalık Grubu’nun yetkililerini dinleyecek.

İliç maden kazası komisyonunda ‘Murat Kurum’ tartışması