Bu genç kadına hayatının 2 yılını kim geri verecek?
Hakim yardımcısı olarak atanan Sabit Kılıç Türkiye'nin ilk görme engelli hakimi oldu. Kılıç’ın atanmasının altından tuhaf bir hikaye çıktı. Dokuz yıl önce atanmasına engel olan madde halen yürürlükte ama Kılıç bu kez atandı. Peki ne değişti?
Dün hemen tüm internet sitelerinde, gazete ve televizyonlarda “Türkiye’nin ilk görme engelli hakimi göreve başlıyor” haberleri yer aldı. Evet, gerçekten de Türkiye’de ilk kez bir görme engelli hakim olarak atanmıştı. Peki kimdi atanan bu hakim ve ataması nasıl yapılmıştı? Aslında öykü oldukça ilginç. Çünkü, Türkiye’nin ilk görme engelli hakimi olarak atanan 32 yaşındaki Sabit Kılıç, aslında 2015 yılında hakim olarak atanma hakkı kazanmış ama Adalet Bakanlığı yerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nda işe alınmıştı. Kılıç Adalet Bakanlığı bünyesine geçmek ve hakim olarak atanabilmek için uzun bir mücadele verdi, mücadelesinin her aşamasında da akademik başarılarıyla kendinden söz ettirdi.
Sabit Kılıç, glokom hastalığı nedeniyle 10 yaşında görme yetisini kaybetmiş ama bu durum onun eğitim alma, okuma azmini hiç olumsuz etkilememiş, aksine daha hırslı bir öğrenci olmuş. İlk ve orta öğretimini birincilikle bitirerek Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesini kazanan Kılıç 2014 yılında bu üniversiteden mezun oldu.
Mezuniyetin ardından KPSS’de 98 puanla Türkiye 11’incisi olan Kılıç 2015 yılının mayıs ayında düzenlenen hakimlik sınavını da dereceyle kazandı. Ancak Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun sekizinci maddesinde yer alan “hakim olabilmek için Türkiye’nin her yerinde görev yapmaya engel hastalığı bulunmamak” şartı nedeniyle engelle karşılaştı.
O yıllarda bu maddenin değişmesi için bakanlığın harekete geçtiğiyle ilgili haberler çıksa da madde halen aynı şekilde yürürlükte. Yalnızca 2021 yılında “alışılmışın dışında çevrenin yadırgayacağı şekilde konuşma ve organlarının hareketini kontrol zorluğu çekmek gibi engeli” ibaresi madde metninden çıkarıldı. O ibarenin de Kılıç’ın durumuyla ilgisi yok.
Kılıç hakim yapılmadı ama 2016 yılında Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına uzman yardımcısı olarak atandı ve Türkiye’de KPSS A Grubu kadrosuna atanan ilk görme engelli hukukçu oldu.
Engelli bireylerin adalete erişimi üzerine çalışmalar yapan Kılıç 2020’de “Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme Bağlamında Türkiye’de Engellilerin Adalete Erişimi” konulu uzmanlık tez çalışmasıyla aile ve sosyal hizmetler uzmanı olarak atanmaya hak kazandı.
Kılıç uzmanlığı sırasında engelli ve yaşlı bireylerle ilgili bakanlık çalışmalarıyla Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü internet sayfasının mevzuat içeriğini hazırlama, kurum içi ve kurum dışı eğitim verme, bakım hizmetlerini değerlendirmek üzere birçok ilde engelli ve yaşlı bakım kuruluşunun kalite denetimini gerçekleştirme gibi pek çok görevde yer aldı.
Kılıç 2023’te bir kez daha girdiği idari yargı hakim yardımcılığı sınavında 85,21 puanla Türkiye’nin ilk görme engelli hakimi ünvanını almaya hak kazandı.
Aslında Kılıç hakimlik sınavını daha önce de kazanmıştı. Kendisine yıllar önce engel olarak gösterilen madde de değişmedi ama bu kez Adalet Bakanlığında idari yargı hakim yardımcısı olarak atanması yapıldı. Neden dokuz yıl boyunca hakimlik yapamadığı da soru işareti olarak duruyor.
Kılıç’ın atanma haberini Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı duyurdu ama bu konuya değinilmedi. Kılıç’ın yeni görevi öncesi Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ı da ziyaret ettiği, desteklerinden dolayı Bakan Göktaş’a teşekkür ettiği aktarıldı.