Tarih ve arkeolojinin izinde: Antik dünyaya açılan kitaplar

Antik Kentler –
Antik Yakındoğu, Mısır, Yunan ve Roma’da Kentsel Yaşamın Arkeolojisi
Charles Gates
Çeviren: Barış Cezar
Koç Üniversitesi Yayınları, 2020 (3. baskı)
613 sayfa.
Mısır, Yunan ve Roma’yı merak edenlere…
Yakındoğu, Mısır, Yunan ve Roma’nın kent ve medeniyetleri… Charles Gates, kentsel merkezlerin izini Yakındoğu’nun MÖ dokuzuncu ve altıncı binyıllarda ortaya çıkışlarından MS dördüncü yüzyılın başlarında paganlığın sonlarına dek sürüyor. Odak noktası ise kentsel merkezler olan kitapta mimari ve diğer maddi kalıntılar, tarihsel ve sosyoekonomik bağlamlar, buralarda yaşamış insanların deneyimleri… Arkeolojinin temel kitaplarından birini edinmek isteyenler, not alabilir.

50 Soruda Arkeoloji
Mehmet Özdoğan
Bilim ve Gelecek Yayınları, 2022 (6. baskı)
240 sayfa.
Arkeoloji giriş 101…
Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, Türkiye’nin önde gelen arkeologlarından biri. ’50 Soruda Arkeoloji’de, arkeoloji biliminin mutfağına mercek tutarken, bu bilimin, biyoloji ve jeolojiyle birlikte, insanlığın düşünce sistemine zamanın derinliği ve evrim olgularını kazandırmış olmasını da vurguluyor. Hangi sorulara yanıt bulacağız diye merak edenlere biraz ipucu: Arkeoloji nedir, ne değildir? Geçmişten günümüze neler kalır? Arkeoloji nasıl bir bilim alanı haline gelmiştir? Arkeolojide çığır açan araştırmacılar kimlerdir ve arkeolojiye damgasını vuran önemli araştırmalar nelerdir? Arkeolojinin politik kullanımı ne demektir? Arkeolojinin temel yöntemleri nelerdir? Zaman laboratuvarı nedir? Arkeometri, jeoarkeoloji ve çevresel arkeoloji nedir?

Arkeolojinin Kısa Tarihi
Brian Fagan
Çeviren: Abdullah Yılmaz
Alfa Yayınları, 2019 (2. baskı)
416 sayfa.
Hap niyetine arkeoloji
Görece yeni diyebileceğimiz bu kitap arkeoloji bilimine merak salanlara hoş bir karşılama niteliğinde. Kitabın alameti farikası ise yazar Brian Fagan’ın arkeoloji gibi ağır bir konuyu olabildiğince eğlenceli şekilde okura sunması.

Arkeoloji – Anahtar Kavramlar
Colin Renfrew, Paul Bahn
Çeviren: Selda Somuncuoğlu
İletişim Yayınları, 2024 (5. baskı)
360 sayfa.
Arkeolojiyi çözeceğim diyen var mı?
Arkeolojinin temel kitaplarını arayanlara bir başka seçenek daha. ‘Arkeoloji: Anahtar Kavramlar’ uluslararası uzmanlar tarafından hazırlanmış maddelerle arkeoloji literatüründe önem kazanmış kavramları ele alıyor. Kitap, disiplini şekillendiren kavramların kökenlerini, tarihsel gelişimlerini aktarırken, ileri okuma önerileri ve gelişkin kaynakçalarla konunun ilgililerine zengin bir araştırma imkânı da sunuyor.

Arkeolojik Gezi Rehberi – Yeraltındaki İstanbul
Kerim Altuğ
İBB Yayınlar, 2022
376 sayfa.
Sana bambaşka bir gözle bakacağız İstanbul!
Binlerce yıldır uygarlığın gelişimine tanıklık eden İstanbul, kesintisiz yerleşime sahne olmuş bir dünya kenti. Evet, biz her gün trafiğinden, altyapısından ve türlü şeylerden şikayetçi olsak da Arkeolog ve mimarlık tarihçisi Kerim Altuğ gelin bu şehre farklı bir gözle bakalım diyor. Kenti, Avrupa ve Anadolu Yakası’ndaki tüm çevresiyle ele almaya özen gösteren bu uzun soluklu araştırma sürecinin sonuçları, İstanbul’un eşsiz kültürel mirasını tüm çarpıcılığıyla gözler önüne seriyor.

Arkeoloji – Geçmişin İzinde
Abigail Wheatley, Struan Reid
Çeviren: İnci Türkoğlu
İletişim Yayınları, 2010
128 sayfa.
Geçmişin peşinde
Arkeolojinin belki de en keyifli yanı bilinmeyenlerin izini sürmek, geçmişin gizemli kollarına kendini bırakmak değil midir? ‘Arkeoloji: Geçmişin İzinde’ okuyucularına arkeolojinin büyüleyici dünyasının kapılarını aralıyor. Bu harika kitap size dünyanın en ünlü arkeolojik örenlerini keşfetme ve yeraltından çıkarılmış bazı ilginç buluntuları görme fırsatı sunuyor.

Arkeoloji: Tarihin ve Kültürün Yapılandırılması
Derleyen ve sunan: Ayşe Boren
İletişim Yayınları, 2019
205 sayfa.
Arkeolojinin de politikası olur
Arkeoloji başlı başına büyük bir alan. Uygarlıklar, keşifler, peşinden gidilen gizemler. Peki bununla sınırlı mı dersiniz? Baştan söyleyelim, bu kitap biraz daha arkeoloji bilimine aşina; işin abc’sini bilenlere biraz ‘kaymaklı’ bir araştırma. Zira bu derlemedeki yazılar, geçmişi yorumlamak ve geleceği tayin etmek için verilen mücadelenin ana mecralarından biri olan arkeolojinin politikasına ışık tutuyor.

Türkiye’nin Antik Kentleri
Yaşar Yılmaz
YEM Kitabevi, 2014
196 sayfa.
Türkiye’de bir yolculuk
Her gün bir yeni arkeolojik keşif ve buluntu haberini aldığımız Türkiye antik kentler konusunda da bir hayli bereketli. Anadolu MÖ 9600 yılına tarihlenen, dünyada keşfedilmiş en eski yapıyı Göbekli Tepe’de, Hattilere ve Hititlere ait MÖ 2000’lerden kalma antik kentleri Orta Anadolu’da, ilkçağın ünlü antik kentlerini de Ege sahillerinde karşımıza çıkar. Yaşar Yılmaz’ın, 3,5 yıl boyunca tek tek yerinde inceleyip ortaya çıkardığı envanterden yararlanarak hazırladığı kitapta 118 antik kent tanıtılıyor. Bir sonraki tatil yolculuğunu şimdiden planlamak isteyenlere duyurulur.

Hellenistik ve Roma Dönemlerinde Anadolu –
Krallar, İmparatorlar, Kent Devletleri
Derleyen: Oğuz Tekin
Yapı Kredi Yayınları, 2023 (3. baskı)
Hellenistik döneme yolculuk
Hellenistik Dönem’de Anadolu, bir yandan Hellenistik kralların öte yandan Romalıların Anadolu’daki egemenlik mücadelelerine tanık oldu. Hellenistik kralların Romalılar tarafından birer birer saf dışı bırakılmasıyla da Anadolu coğrafyasındaki kent devletleri bu kez Roma İmparatorluğu’nun egemenliğine girdi. Yeni oluşan Hellen-Roma dünyasının kültürel zenginliğinde en büyük pay hiç kuşkusuz Romalıların hoşgörülü egemenlik ideolojisinde varlıklarını sürdüren bu kent devletleriydi. Peki bu dönemde siyasal ve kültürel olaylar nasıldı? Bu sorunun cevabını merak edenler buyursun.

Göbekli Tepe – En Eski Tapınağı Yapanlar
Klaus Schmidth
Çevirmen: Rüstem Aslan
Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2007
318 sayfa.
Adım adım Göbeklitepe
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Göbeklitepe, insanlığın sıfır noktası olarak anılıyor. 12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihine ışık tutan antik kentte çalışmalar devam ederken, Göbeklitepe Türkiye’nin en çok ziyaretçi ağırlayan adreslerinden biri. Bu kitap Göbeklitepe’nin sırrını çözmek isteyenlere antik kenti yakından tanıtmaya talip.