Milyarder kadın sergideki portresini beğenmedi, ‘İndirin şunu’ dedi; şimdi o portreyi bütün dünya gördü

Çarpık bir Kral Charles var, Avusturalyalı atlet Cathy Freeman’ın meşhur Sidney 2000 Olimpiyatları zaferini gösteren bir resim, Avusturalya eski başbakanı Scott Morrison’ın ders ortasında çekilmiş bir fotoğrafı ve Kraliçe II. Elizabeth…

Bu isimler, bir sanat galerisinin sarı duvarında buluştu. Sanatçı Vincent Namatjira sayesinde… Sisteme ve güç yapılarına meydan okuyan eserleriyle ünlü Avustralya’nın yerli halkından Aborijin kökenli sanatçı ‘Renkli Avustralya/ Avustralya in Colour’ serisinde ülkeyi şekillendiren en etkili insanlardan bazılarını tasvir eden hicivli resimlerle gündemde.

Gina Rinehart’ın kaldırılmasını istediği tasviri.

Ancak sergideki bir eser tartışma yarattı. O da Avusturalya’nın en zengin insanlarından Gina Rinehart’ın portresi…

70 yaşındaki Gina Rinehart tartışmalı bir figür. Madencilik milyarderi olarak tanınan Rinehart, Avustralya Ulusal Galerisi’ndeki sergide yer alan tablosundan memnun olmasa gerek ki müzeden portresinin kaldırılmasını istedi. Bu istek reddedildi.

Ulusal Galeri tartışmalardan memnun. Tabloyu kaldırmak gibi bir kararları olmasa da koleksiyon ve sergiler hakkında kamu diyaloğu oluşmasını mutlulukla karşılıyorlar: “İnsanlara sanatı keşfetmeleri, deneyimlemeleri ve öğrenmeleri için ilham vermek için Avustralya halkına sanat eserleri sunuyoruz.”

Vincent Namatjira, Avustralya Ulusal Galerisi’nde.

Sanatçı Vincent Namatjira da eserinin arkasında. Namatjira, İngiliz gazetesi The Guardian’a verdiği demeçte eserinin tam olarak bunu yapmak istediğini söyledi: “Dünyayı gördüğüm gibi resmediyorum. İnsanların benim resimlerimi beğenmesi gerekmiyor ama umarım zaman ayırıp şöyle düşünürler: ‘Bu Aborijin adam neden bu güçlü insanları resmetmiş? Ne demeye çalışıyor?’ Zengin, güçlü ya da önemli insanları, bu ülke üzerinde ve kişisel olarak benim üzerimde doğrudan ya da dolaylı olarak iyi ya da kötü yönde etkisi olan insanları resmediyorum. Bazıları bundan hoşlanmayabilir, bazıları komik bulabilir ama umarım insanlar yüzeyin altına bakıp işin ciddi tarafını da görürler.”

Avustralyalı milyarder kadın Gina Rinehart’ın durumu ise aslında trajikomik. Rinehart, yapılan portresini aslında kimse görmesin istiyordu ama bunu sağlamak için başvurduğu yöntem ortaya popüler kültürde ‘Streisand Etkisi’ adı verilen şeyin çıkmasına neden oldu; artık dünyanın her yerinde, Türkiye’de bile insanlar Gina Rinehart’ın bu görülmesini istemediği portresini gördü.

Streisand Etkisi, adını Amerikalı şarkıcı ve sinema oyuncusu Barbra Streisand’dan alıyor. Californialı bir fotoğraf sanatçısı, Los Angeles’ten başlayarak sahil boyunca okyanus kıyısındaki pek çok evi havadan fotoğraflayıp bir kitap ve sergi yapmıştı. Normalde pek az insanın haberi olacak bu sergi ve kitap, evinin fotoğrafının kendisinden izinsiz çekildiğini söyleyen Barbra Streisand’ın fotoğrafçıya dava açması sayesinde birden çok ünlü oldu. Kimse evini görmesin, yerini bilmesin isteyen Streisand tam tersi bir sonuca neden oldu: Artık herkes o evi biliyor, hatta bu durum hakkında bir Wikipedia sayfası bile var.

Sanatçı Orhan Pamuk’tan sergi!