Bozcaada’da Köprülü Mehmed Paşa’nın yaptırdığı hamam kazılar sonucu bulundu

Klasik Osmanlı döneminin en önemli figürlerinden Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa savaşlar kadar imar çalışmalarıyla da tanınıyordu. Çanakkale Boğazı’nın girişinde yer Bozcaada’da paşa tarafından yaptırılan bir hamamın varlığı biliniyordu. 15 Eylül 1656’da sadrazamlığa getirilen ve 1661’deki ölümüne kadar bu görevi üstlenen Mehmed Paşa, tarihte ‘Köprülüler Devri’ olarak da bilinen dönemi başlatmıştır. kendisinden sonra çocukları Köprülü Fazıl Ahmed Paşa ve Köprülü Fazıl Mustafa Paşa Osmanlı İmparatorluğu’nun sadramzamlığını üstlenmişti.

1657’de Venediklilerin Çanakkale Boğazı ablukasını kıran ve Bozcaada’yı geri alan Köprülü Mehmed Paşa buraya bir hamam yaptırmıştı. Hamam inşasının 1658’de tamamlandığı biliniyor. Uzun süre bu hamam bölgenin temizlik ihtiyacını karşılamış zaman içinde de tahrip olmuş ve toprak altında kalmıştı.

Kazılar 2021’de başlamıştı

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Çanakkale Valiliği’nin destekleriyle sürdürülen kazılarda bu tarihi hamam gün yüzüne çıkarıldı. Kazılar bu sezon Bozcaada’nın simgesi tarihi kalesine odaklanmıştı. Tenedos Kazısı Başkanı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Takaoğlu, yaptığı açıklamada kazı ve gün yüzüne çıkarılan hamam hakkında bilgi verdi.

Prof. Dr. Turan Takaoğlu, kazı sırasında Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa’nın bir yıllık işgalin ardından adayı 1658 yılında Venediklilerden geri alması üzerine Bozcaada Kalesi’nde inşa ettirdiği kale hamamının kalıntılarına ulaşıldığını belirtti. Bunun Bozcaada Kalesi kazısı için yeni bir keşif niteliğinde olduğunu kaydeden Takaoğlu, “Bugüne kadar varlığı sadece Köprülü Mehmed Paşa vakfiyesinden bilinen bu kale hamamı 2024 yılı kazı sezonunda büyük ölçüde açığa çıkarılmıştır” dedi.

Hamamın yeri jeoradarla tespit edildi

Kale hamamının özelliklerine değinen Prof. Dr. Turan Takaoğlu, şöyle devam etti: “Kale hamamları Osmanlı mimarisinde çok az bilinen bir yapı kategorisini oluşturmaktadır. 17. yüzyılın ortalarında, 1658 yılında yaptırılan ve bugüne kadar örneğine pek rastlanılmayan Bozcaada Kale Hamamı hem mimari tasarım hem de işlevsel açıdan bazı özgün unsurlar içermektedir. Ayrıca, kazı esnasında ele geçen buluntular Bozcaada Kalesi’nde günlük yaşam konusunda yeni detaylar sunmaktadır. 2024 kazı sezonunda jeoradar sonuçlarına göre yapılan bu kazı çalışması aslında Bozcaada Kalesi bünyesinde toprak altında kalmış ve gün ışığına çıkmayı bekleyen birçok yapı daha olduğunu göstermektedir.”

Metroyla gidilebilen antik kent: Perge