İmam-kaymakam kavgası AK Parti’yle MHP’yi karşı karşıya getirdi
Hüda Par'ın Diyarbakır'daki tiyatro baskınına tepkiler büyüyor. DEM Parti milletvekilleri kültür bakanına soru önergesi verdi. TİP baskını kınarken Oyuncular Sendikası ve Amed Şehir Tiyatrosu'ndan tiyatroculara destek açıklaması geldi.
Hüda Par’ın iki gün önce Diyarbakır Devlet Tiyatrosu’ndaki ‘Karımın Kocası’ oyunu baskını artık Meclis gündeminde. DEM Parti milletvekilleri Adalet Kaya, Ceylan Akça Cupolo ve Sevilay Çelenk yaşananlarla ilgili Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Önergede bakanın yanıtlaması için şu sorular soruldu: “Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, ‘Karımın Kocası’ isimliyle afişini yayınladığı oyunun adını hangi gerekçeyle değiştirmiştir? İsim değişikliğinde Hüda-Par’ın tehditlerinin etkisi olmuş mudur? Oyunun gelecek gösterimlerinde linç tehlikesinin yaşanmaması için hangi önlemleri alacaksınız? Oyunda görev alan sanatçı, yönetmen ve teknik ekibin olası saldırılara karşı korunması için İçişleri Bakanlığı ile görüşecek misiniz? Sanatın özgürlüğünü kısıtlamaya yönelik saldırıları önlemek için hangi tedbirleri alacaksınız? Sanatı ve sanatçıları korumakla yükümlü Kültür ve Turizm Bakanlığı, sanat eserlerinin sansürlenmesi ya da isimlerinin değiştirilmesi karşısında nasıl bir tutum alacaktır?”
Hüda Par’ın tiyatro baskını TİP’in de gündemindeydi. TİP ‘Sanat yasak tanımaz! başlıklı açıklamasında “Bir süredir Diyarbakır Devlet Tiyatrosu’nda ‘Karımın Kocası’ adıyla oynanan oyunun adı, Hüda-Par mensubu grupların baskısıyla ‘Evlilik Komedisi’ olarak değiştirildi. Bununla yetinmeyen yobazlar, dün akşam saatlerinde Diyarbakır Devlet Tiyatrosu’nda devam eden oyuna açıkça saldırarak şeriat özlemlerini dışavurdu.
Yargı ve emniyet, Hüda-Par milletvekili ve yandaşları tarafından hedef gösterilen oyuncuların can güvenliğinden sorumludur. Siyasal gericiliği azdırmaya çalışan suç odakları bu iktidar tarafından cesaretlendiriliyorsa bilinsin ki bu ülkenin laik ve demokrat halkının ve sanatçılarının kararlılığı onların cesaretini kıracaktır” dedi.
Oyuncular Sendikası ise oyuncuların can güvenliğinden endişeli. Sendika bu endişesini bir bildiri ile dile getirirken gelen baskılar sonucu tiyatro müdürünün istifa ettiğini de duyurdu: “24 Aralık 2024 tarihinde Diyarbakır Devlet Tiyatrosu’nda oynanan ‘Karımın Kocası”’adlı tiyatro oyunu bir grup tarafından ‘aile kurumuna zarar verdiği’ düşüncesiyle, oyuncuların isimleri ve fotoğrafları da verilerek, hedef gösterilmiştir. Yapılan baskılar sonucu tiyatro müdürü istifa etmiş, oyunun adı ise ‘Evlilik Komedisi’ olarak değiştirilmiştir. Buna rağmen tiyatro önüne gelen grup tekbirlerle oyuncuları ve kurumu tehdit etmiştir.
Oyun isminin değiştirtilmesinin bir sansür uygulaması olduğunu hatırlatır, öncelikli kaygımızın meslektaşlarımızın can güvenliği olduğunu belirtmek isteriz. Devlet Tiyatroları henüz konuyla ilgili yazılı veya sözlü bir açıklama yapmamıştır.
Oyun halen ‘Evlilik Komedisi’ adıyla oynanmakta, tehditler devam etmektedir. Bu sebeple kurum tarafından ivedilikle yapılması gereken açıklamanın ve sergilenecek tutumun, oyuncularının can ve iş güvenliği açısından elzem olduğunu düşünüyoruz.
Anayasamızın 64. Maddesi açık ve nettir. ‘Devlet, sanat faaliyetlerini ve sanatçıyı korur. Sanat eserlerinin ve sanatçının korunması, değerlendirilmesi, desteklenmesi ve sanat sevgisinin yayılması için gereken tedbirleri alır.’ Anayasamızda belirtildiği gibi sanat faaliyetleri bizlerin tabiriyle ‘Sanatsal İfade Özgürlüğü’ yasalarla koruma altındadır.
Sanat güvenliği tehdit etmez, aile kurumuna zarar vermez. Sanat toplumların bakış açılarına bir tartışma ortamı getirir. Tartışmalar da demokrasinin yapı taşıdır. Herhangi bir topluluğun tehdidi sanatçının sanatını icra etmesinin önünde engel olmamalıdır.
Takipçisiyiz! Oyuncuların can güvenliğinin, uygulanan sansürün takipçisiyiz! İlgili tüm kamu kurumlarını görevlerini yapmaya, oyuncuların can güvenliklerini korumaya, sanat faaliyetlerinin koruma altına alınması için gerekli tüm işlemlerin yapılmasını talep ediyoruz.”
Diyarbakır’daki Amed Şehir Tiyatrosu da yaşananlardan sonra meslektaşlarına sahip çıkan bir açıklama yaptı: “Bu kent ve bölgedeki diğer illerde yaşayanlar 90’lı yıllarda kabus gibi kol gezen, adları domuz bağı, kezzaplı, keserli, ahlak ve insanlık dışı saldırılarla eşleşleşen Hizbullahı yakinen bilmekte. Şimdilerdeyse düşük yoğunluklu ve siyasi mecrada Hüda Par adıyla aba altından sopa göstermeye ve sindirme politikalarına devam etmekte. Daha önce Hewş Kafe, Karga Kafe, SwingAmed etkinliklerine saldıran Hüda-Par şimdi de Diyarbakır Devlet Tiyatrosu’nun ‘Karımın Kocası’ oyununu ‘ahlak dışı’ iddiasıyla ‘protesto’ etti. Yüzleri ve İsimleri yayınlanarak oyuncuları hedef göstermek ‘protesto’ değil saldırganlıktır.
Buna rağmen Devlet Tiyatrosu oyun ve oyuncuların arkasında durmak yerine oyunun ismini ‘Evlilik Komedisi’ olarak değiştirerek, gericiliğin cesaret kazanmasını sağlayıp başka bir komediye imza atmış oldu. Çok merak ediyoruz eğer oyunun ismi ‘Kocamın Karısı’ olsaydı Hüda-Par aynı tepkiyi verecek miydi? Çürümüş bir ahlak anlayışının koruyucusu ve yaygınlaştırıcısı Hüda-Par’ın bu saldırgan tavrını kınıyoruz. Devlet Tiyatrosu’nun apolitik tavrını eleştiriyor, hedef gösterilen tüm sanat emekçilerinin yanında olduğumuzu kamuoyuna bildiririz.’