Tarihi keşif: Anadolu’da yeni bir Zeus Tapınağı bulundu

Anadolu coğrafyası son yıllarda sayısı artan arkeolojik kazılarla ne denli büyük bir tarihi mirasa ev sahipliği yaptığını gözler önüne seriyor. Bunun yeni bir örneğinin haberi Aydın’da geldi. İldeki Magnesia Antik Kenti’nde devam eden kazılarda Zeus Tapınağı ve sunağı ortaya çıkarıldı. Gernemcik ilçesinde ortaya çıkarılan tapınak Anadolu topraklarında bu minvaldeki beşinci yapı oldu.

Antik Çağ’da yerleşmiş bir uygulama olarak Zeus adına az sayıda tapınak inşa edilirdi. Anadolu topraklarında bugüne kadar tespit edilebilmiş dört Zeus tapınağı ve sunağı bulunuyordu. Bunlar, Kütahya’daki Aizanoi, Bergama’daki Pergamon, Aydın’daki Priene ve Muğla’daki Eurosmos antik kentleriydi. Aydın’daki Magnesia Antik Kenti, bu yönüyle listeye dahil olan beşinci tarihi yerleşim oldu.

Germencik ilçesindeki Magnesia Antik Kenti’nde Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Görkem Kökdemir başkanlığında yürütülen kazı çalışmaları sürüyor. İki yıl önce başlayan çalışmalar sonucunda, antik kentte dinsel agora olarak nitelendirilen alanda bulunan Zeus Tapınağı’nın kalıntıları ortaya çıkarıldı. Tapınağın batı bölümündeki çalışmalar sırasında genişliği 3 metre 53 santimetre, uzunluğu 5 metre 10 santimetre, yüksekliği 70 santimetre olan sunak bulundu.

Magnesia Antik Kenti’nde ortaya çıkarılan tapınağın malzemesinin büyük bir bölümü orijinal nitelikte.

Magnesia’daki Zeus Tapınağı’nın bulunuşu heyecan yarattı

Magnesia Antik Kenti’nde devam eden arkeolojik kazıların başındaki isim olan arkeolog Görkem Kökdemir, yaptığı açıklamada, geçen yıl Zeus Tapınağı’na ait 600’e yakın mimari bloku, yaptıkları çalışma ile kazı alanından dışarı çıkartıldıklarını hatırlattı. Temizlik ve kazı çalışmalarıyla bu sene tapınağın zemin döşemesini ortaya çıkardıklarını belirten Kökdemir, şunları söyledi: “Şimdi de zemin kotundan başlayarak yavaş yavaş artık tapınağın en üst noktasına kadar yükseltme çalışmalarına başladık. Yani büyük bir gurur, büyük bir mutluluk. Gerçekten hem hayal etmiştik hem hedeflemiştik ama bunu görmek insanı çok mutlu ediyor. Çok kısa bir sürede bunu başardık.”

Anadolu’nun en önemli tapınaklarından biri üzerinde çalıştıklarını vurgulayan Kökdemir, şu değerlendirmede bulundu: “Çok heyecanlıyız. Mangesia Antik Kenti’ndeki tapınağın yüzde 80 orijinal malzemesini bulduk. Aslında bu tapınak 100 yıl önce Almanlar tarafından kazılmıştı ve Alman kazılarının ardından 100 yıl önce burada bulunan tapınağa ait olan yüzde 10 mimari eleman Almanya’ya götürülmüştü ve Berlin’de Pergamon Müzesi’nde yüzde 10 orijinal malzeme, yüzde 90 imitasyon malzemeyle sergilemeye açılmıştı. Şimdi bizim yaptığımız restorasyon çalışmasında yüzde 90’a yakın bir orijinal ve yüzde 10-20 bir imitasyon malzeme olacak ama Berlin’de değil, Aydın’da, Germencik’te kendi bulunduğu konumda gelip ziyaretçiler tapınağı gezebilecek ve görebilecek.”

Magnesia Antik Kenti’ndeki Zeus Tapınağı’nın belgeleme çalışmaları yanı sıra kazılara da devam ettiklerini aktaran arkeolog Görkem Kökdemir, “Bu senenin önemli bir sonucu olarak tapınağa ait olan mermerden yapılmış ve bugüne kadar bilinmeyen sunağını ortaya çıkardık. Bu da tabii ki çok önemliydi. Çünkü tapınak hakkında ve tapınağın ithaf edildiği Zeus kültü hakkında bize çok önemli bilgiler verdi. Umarım gerekli finansı bulabiliriz ve önümüzdeki yıldan itibaren belki de 2025 yılında tapınağın önünde artık ayakta bir şekilde röportaj vermiş oluruz diye düşünüyoruz. İkinci hedefimiz bu olacak.” dedi.

Syedra Antik Kenti’nde 1800 yıllık Nike heykeli