ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) yeni araştırması dövme ve kalıcı makyajda kullanılan mürekkebin potansiyel tehlikelerine dikkat çekiyor: "Steril" görünen mühürlü boyalar bile milyonlarca tehlikeli bakteri içeriyor.
Dövme bütün dünyada popülerliğini artırmaya devam ediyor. Fortune’a göre 2023’te 2.03 milyar dolar olan küresel pazar, 2024’te 2.22 milyar dolara çıkacak, 10 yıl sonra 4.83 milyar dolara ulaşacak. Türkiye’yle ilgili güvenilir veri yok, yine de birbiri ardına açılan dövme salonları ilginin nasıl arttığını gösteriyor.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) yeni bir araştırması yükselen dövme dalgasına binmeyi düşünenlere uyarı niteliğinde.
ABD’de her türlü gıda ve ilacı titiz bir inceleme sürecinden geçirerek onaylayan FDA, “steril” olarak işaretlenen dövme ve kalıcı makyaj mürekkebinin mühürlü şişelerinin bile potansiyel olarak tehlikeli milyonlarca bakteri içerdiğini gösterdi.
Kurumun Ulusal Toksikolojik Araştırma Merkezi’ndeki mikrobiyoloji uzmanı olan Seong-Jae (Peter) Kim, CNN.com’a verdiği röportajda “Çalışmamızın sonuçları ışığında, dövme mürekkeplerinin mikrobiyal güvenliğini sağlamak için bu ürünlerin sürekli izlenmesinin önemini vurgulamak istiyoruz” dedi.
Çalışmanın eş yazarı ve FDA’nın Kozmetik ve Renkler Ofisi direktörü Linda Katz, deri altında bazı bakterilerin gelişebileceğini, kontamine dövme mürekkebinin enfeksiyonlara ve ciddi başka sorunlara yol açabileceğini belirtti: “Bu mürekkeplerdeki patojenler veya diğer zararlı maddeler, enjeksiyon bölgesinden kan ve lenfatik sistemler yoluyla vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.”
Tehlike tam olarak ne anlama geliyor?
Katz şu bilgileri veriyor: Kontamine mürekkep sistemik bir şekilde vücuda yayılırsa bakteriler yaşamı tehdit eden komplikasyonlara, örneğin kalp zarının iltihaplanmasına ve septik şoka neden olabilir. Sepsis hızlı bir şekilde tedavi edilmezse, doku hasarına, organ yetmezliğine ve ölüme bile yol açabilir. Yaygın olarak rapor edilen diğer dövme mürekkebi enfeksiyonu semptomları arasında enjeksiyon bölgesinde döküntüler, bulaşıcı bir bakteriyel cilt enfeksiyonu olan ‘impetigo’, ciltte parlak kırmızı ve hassas bir döküntü olan ‘erizipel’ ve antibiyotik tedavisi gerektiren derin bir cilt enfeksiyonu olan ‘selülit’ yer alır.
Katz, çok sayıda veya büyük dövmeleri olan kişilerin kontamine mürekkep nedeniyle daha yüksek risk altında olduğunu söylüyor. Nedeni gayet anlaşılır; daha büyük dövmeler mikroorganizmalara maruz kalma olasılığını artırıyor. Kalıcı makyaj uygulamalarında şayet mürekkep (boya) enfeksiyon riski oluştuyor. Göz çevresi daha tehlikeli, mikroplar göze girebilir ve enfeksiyona neden olabiliyor.
Daha önce dövme kontaminasyonu konusunda araştırma yapan Binghamton Üniversitesi kimya profesörü John Swierk yeni çalışmanın bulgularına şaşırmadığını söylüyor: “Dövme mürekkeplerinde kontaminasyonun yaygın bir durum olduğunu biliyoruz. Sorunun bir kısmı, mürekkeplerin sterilize edilmesi için kabul edilmiş bir standart olmaması. Hem benim hem de FDA’nin araştırması dövme mürekkebi endüstrisinde yüksek ve standart kalitede ürün ihtiyacını gösteriyor.”
Cnn.com dövme sanatçılarına da söz hakkı tanımış. Dövme sanatçısı Selina Medina aynı zamanda Profesyonel Dövmeciler Birliği’nin araştırma direktörü. Endüstrinin düzenleyici kuruluşlarla çalışarak güvenlik standartlarına uyum sağladığını belirtiyor. Zaten birliğin amacı da dövme sağlığı ve güvenliğini güçlendirmek: “Üreticiler, üretim ortamlarını iyileştirmek için gelişmiş sterilizasyon teknolojilerine ve formülasyon ilerlemelerine yatırım yapıyorlar. Mesela kontaminasyon riskini azaltmak için steril odalar ve geliştirilmiş kalite kontrol süreçleri geliştiriyorlar.”
FDA 14 üretici tarafından satılan 75 dövme ve kalıcı makyaj mürekkebini test etti. Örneklerin bazıları “steril” olarak etiketlenmişti, yani güvenliydi. Ancak 26 örneğin veya örnek setinin yüzde 35’inin bir dereceye kadar bakteriyel kontaminasyon içerdiğini tespit etti. Oysa uzmanlara göre bu miktar sıfır olmalı.
Selina Medina birçok sertifikalı dövme sanatçısının tehlikenin farkında olduğunu söylüyor: “Müşterilerle şeffaf ilişki kurmak önemli. Dövmeciler endişeleri ciddiye almalı ve güvenilir mürekkep kullanmak için attıkları adımları anlatmalı. Bazı dövmeciler yeni mürekkepleri kullanmadan önce kendi testlerini yapar veya tedarikçilerden test kanıtı talep eder. Ek olarak dövme sanatçıları mürekkebi uygulamadan önce otoklav (yüksek basınç ve sıcaklık altında buharla sterilizasyon) kullanarak tekrar sterilize edebilir.
Medina dövmecinin çalışırken mürekkebi nasıl kullandığının da önemli olduğunu belirtiyor: “Örneğin müşteriye dokunmak, sonra eldiven değiştirmeden mürekkep şişesine dokunmak mürekkebinin kontaminasyonuna yol açabilir. Mürekkep şişelerinin sıkıca kapatılması, güneş ışığından uzakta serin, kuru yerlerde saklanması da önemli.”
ABD’de dövme mürekkepleri, Kozmetik Yasasının Modernizasyonu yasası nedeniyle düzenlenme sürecinde, ancak bu yasanın dövme mürekkepleriyle ilgili kısmının çoğu henüz uygulanmıyor. Uzmanlar, dövme ve kalıcı mürekkep üretim endüstrisinin, mürekkeplerin piyasaya sürülmeden önce test edilmesi ve sertifikalandırılmasını gerektiren düzenlemelere tabi tutulması gerektiğini söylüyor.