‘Kanseri yendi, bu canavarı yenemedi’
Kansere ‘daha erken teşhis’ müjdesi geliyor: Yedi yıl önceden bileceksiniz
Tıp uzun süredir basit bir kan testiyle erkenden kanser teşhisi peşinde koşuyor. Oxford Üniversitesi'nin son araştırmasına göre kandaki bazı proteinler kanser teşhisinden yedi yıl önce uyarıcı görevi görebilir. Erken teşhis hayat kurtarıyor.
Araştırma için 44 binden fazla kan örneği incelendi. Fotoğraf: Shutterstock Sağlık bilimlerinin uzun süredir yapmayı umduğu keşiflerin başında basit bir kan testiyle kanser teşhisi koymak geliyor. Bu konuda çok sayıda üniversite ve şirket çalışmalar yürütüyor, hatta şu anda piyasada bazı kanserleri kandan teşhis eden deneysel testler de var.
Kanser, çoğunlukla oldukça ileri bir evresinde ve biyopsi adı verilen, bazen bir çeşit ameliyatı andıran girişimsel yöntemlerle kesin biçimde teşhis ediliyor. Kanserlerden çoğunun kesin tedavisi yok; ama kanserin erkenden teşhis edilmesi durumunda hem hastanın beklenen yaşam süresi uygulanan tedaviyle uzayabiliyor hem de kanseri geriletmek, bazı vakalarda tamamen yok etmek mümkün olabiliyor.
O yüzden tıp, kanserin girişimsel olmayan bir yöntemle, sadece biraz kan verilerek teşhis edilmesi, üstelik ucuz ve kolay olacak bu yöntem sayesinde kanserlerin çok daha erkenden tespit edilmesi için çalışıyor.
İşte bu uğurda yapılan çalışmalardan biri de İngiltere’deki meşhur Oxford Üniversitesi’nde yürütüldü. Yapılan araştırma kanser hastalığında büyük önem taşıyan erken teşhis için umut veren bulgular elde etti. Araştırmacılar İngiltere’deki UK Biobank adlı kuruluşta kayıtlı 44 binin üzerinde kan örneğini inceledi. İncelenen örnekler arasında daha sonra kanser teşhisi alan 4 bin 900 kişi de bulunuyordu.
Kanser teşhisi alanlarla almayanların kanındaki proteinleri karşılaştırıp kolon ve akciğer dahil olmak üzere 19 kanser türüyle ilişkilendirdikleri 618 protein tespit etti.
Nature Communications’ta yayınlanan araştırmada kan örneklerinin alınmasından yedi yıl sonra kanser teşhisi konan hastalarda kanserle ilişkilendirilen 107 protein bulunurken üç yıl içinde kanser teşhisiyle arasında güçlü bağ kurulan 182 protein tespit edildi.
Araştırmanın yazarları bu proteinlerden bazılarının kanseri çok daha erken teşhis etmek ve yeni tedavi yöntemleri geliştirmek için kullanılabileceğini söylüyor. Baş yazarlardan Dr. Keren Papier “Kanserde daha çok hayat kurtarmak için bu hastalığın en erken evrelerinde ne olduğunu daha iyi anlamamız gerekiyor. Kanımızda proteinlerin kanser riskini nasıl etkilediğini anlamamız gerekiyor. Şimdi bu proteinleri daha derinlemesine çalışarak önlemek için hangileri önlemede kullanılabilir bunu görmemiz lazım” dedi.
Oyunlar ve Bulmacalar