10 yıl önce Google’da işe başladığımda dikkatimi çeken şeylerden biri, iyi ve sağlıklı yaşamla ilgili kaynaklar olmuştu. Mesela işyerinde spor salonu vardı. Sağlıklı beslenmek için imkanlar elimin altındaydı. Duvarlarda uyku ve meditasyon konulu etkinliklerin duyuruları asılıydı.
Google içindeki gPause, çalışanların meditasyonu öğrenip uygulayabilmesini kolaylaştıran bir organizasyon. Bayard Russell programın ekip lideri. Bundan önceki işinde, stres düzeyi çok artınca “Sakinleşmenin bir yolunu bulmam lazım” diye düşünmüş, meditasyon öğrenmeye başlamış, bir daha da bırakmamış. Bayard’la iki Googler olarak meditasyonun şirkette nasıl yayıldığını konuştuk.
Mustafa İspir: Meditasyona neden başladın, daha da önemlisi neden devam ettin?
Bayard Russell: Meditasyona tamamen kaygımı yönetmek için başladım, pratikte çok da faydasını gördüm. Ancak zamanla, meditasyonun arkasındaki felsefe benim için daha önemli hale geldi ve “Verimlilik için verimliliği” sorgulamaya başladım.
M.İ: Verimlilik için verimlilik ne demek?
B.R: Pek çok kişisel gelişim materyali, daha iyi uyku, beslenme ve takviyeler, zaman yönetimi araçları vb. yoluyla üretkenliği artırma stratejilerine odaklanır. Geçmişte meditasyon, üretkenliği artırabilecek başka bir aktivite olarak bu anlayışa tam olarak uyuyordu. Ancak çoğu zaman kimse neden daha üretken olmanız gerektiğini sormuyor. Daha üretken olmanın daha iyi olduğu varsayılmaktadır. Bu zihniyet birçok kişiyi yorgunluğa ve tükenmişliğe sürüklüyor. Meditasyon yaptıkça, amaç odaklı üretkenliğin nasıl hissettirdiğini de anlamaya başladım. Kariyerimi bir sprint değil de bir maraton olarak görmeye başlayınca beklentilerim de değişmeye başladı.
M.İ: Meditasyonla ilgili herkesin farklı bir beklentisi var.
B.R: Meditasyon pratiğinin size öğrettiği en önemli şey, gerçekçi olmayan beklentilerinizin hayatınızı zorlaştırdığı. İşin ironik yanı, insanlar meditasyondan çok şey bekliyor, bu da gerçekçi değil. Eski televizyoncu Dan Harris’in kitabının adı bu konuyu çok güzel özetliyor: ‘Yüzde 10 Daha Mutlu’. Bu rakam nereden gelir bilinmez ama gerçekçi bir tahmin olduğunu düşünüyorum. Meditasyon hayatınızı belirgin şekilde iyileştiriyor. Dişlerinizi bir süre fırçalamazsanız farkı hissedersiniz ya meditasyon da öyle; eksikliği hissediliyor.
M.İ: Meditasyon Google’da nasıl başladı?
B.R: Eski Google mühendisi Chade-Meng Tan, 2007’de mindfulness pratiğine mühendis bakışı getirerek ‘Search Inside Yourself’ (Kendi İçinde Ara) programını kurdu. Program şirket içinde son derece popüler oldu, hala da devam ediyor.
M.İ: Ben de Search Inside Yourself ile başlamıştım. Peki nasıl bu kadar yaygınlaştı?
B.R: Daha sonra yine Google’da çalışan Bill Duane, meditasyon programını daha “erişilebilir ve faydalı” hale getirmek için gPause programını kurdu. Gpause’da eğitimler daha kısa. Ofislerde meditasyon alanlarının açılması ve düzenli rehberli meditasyon seansları da yine gPause ile oldu. Ama yaygınlaşmasının asıl sebebi çalışanların gösterdiği ilgi.
M.İ: Google neden meditasyona yatırım yapıyor?
B.R: İlk günlerde, meditasyon üretkenlikle ilişkilendirildi. Özel etkinlikler için fon sağlamak veya “şüpheci” mühendislerden destek almak için, farkındalığın verimliliğe nasıl katkı sağladığını veya işte konsantrasyonu nasıl artırdığını göstermeniz gerekiyordu. Yıllar içinde başka açılımlar da oldu. Zamanla iş-yaşam dengesi ve tükenmişlik sendromuna önlem olarak öne çıktı. Yani odak verimlilikten wellness’a kaydı.
M.İ: Şirket içinde meditasyon çalışmalarının olumlu etkilerini görüyor muyuz?
B.R: Google’da 15 yıldır çalışıyorum; meditasyon pratiğinin teknoloji alanında bir kariyeri daha sürdürülebilir ve tatmin edici hale getirmeye yardımcı olduğunu kişisel olarak teyit edebilirim. Bu programın 35’ten fazla ofiste katılan binlerce Googler’ın da bunu bir dereceye kadar yaşadığını düşünüyorum. Meditasyonun herkes için olmadığını ve kişisel zindelik için kullanılabilecek araçlardan sadece biri olduğunu söyleyeceğim. Yine de, istendiğinde veya ihtiyaç duyulduğunda bu tür bir kaynağı herkesin kullanımına sunmanın değerli olduğunu düşünüyorum.
M.İ: Şirkette meditasyona yaklaşımda değişiklikler oldu mu?
B.R: Şirketin tarihinde erken dönemlerde, meditasyon üretkenliğe odaklanmıştı. Bu nedenle çoğunlukla konsantrasyon geliştirme üzerineydi. Sadece nefes ve sayma meditasyonları görürdünüz. Zamanla, meditasyon bir sağlıklı yaşam pratiği olarak görülmeye başlandı. Mesela şefkat odaklı meditasyonları da görmeye başladık.
Özellikle pandemi ve sebep olduğu izolasyonla birlikte insanlar birbirleriyle bağ kurmaya daha fazla ihtiyaçlar duydu. gPause, rehberli meditasyonları sanal olarak erişilebilir hale getirerek ve Googler’ların farklı meditasyon stillerini ve yaklaşımlarını deneyimleyebilecekleri mini inzivalar düzenleyerek buna karşılık verdi. Bence bu, işyerinde meditasyona her zamankinden daha fazla ihtiyacımız olduğuna dair bir işaret.
Not: Bu röportaj Google’ın kurumsal görüşünü yansıtmamaktadır.