Türkiye’de ölümlerin yarısı kalpten ve kanserden

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK)  açıkladığı 2022 ölüm ve ölüm nedenleri istatistiklerine göre ülkedeki ölümlerin yüzde 35.4’ü dolaşım sistemi kaynaklı. Yani en çok kalp ve damar hastalıklarından ölüyoruz. Kişi başına düşen ölüm sayısında önde koşan ilimiz ise Sinop.

İstatistiklere göre, ölüm sayısı 2021’de 566 bin 485 iken 2022’de yüzde 10,9 azalarak 504 bin 839 olarak belirlendi. Yani salgın etkisi büyük ölçüde ortadan kalktı. Ölen kişilerin yüzde 54,6’sını erkekler, yüzde 45,4’ünü kadınlar oluşturdu.

Kişi başına düşen ölüm sayısında 1. Sinop

1000 kişi başına düşen ölüm sayısını ifade eden kaba ölüm hızı, 2021’de binde 6,7 iken 2022’de binde 5,9’a geriledi. Kaba ölüm hızı en yüksek il, 2022’de binde 11,7 ile Sinop oldu. Bu ili binde 11,2 ile Kastamonu, binde 10,3 ile Edirne, binde 10,2 ile Kırklareli takip etti. Kaba ölüm hızı en düşük il ise binde 2,4 ile Şırnak olurken, bu ili binde 2,5 ile Hakkari, binde 2,9 ile Van ve binde 3 ile Batman izledi.

Ölümler nedenlerine göre incelendiğinde, 2022’de yüzde 35,4 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bu ölüm nedenini yüzde 15,2 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler, bir başka deyişle kanserler, yüzde 13,5 ile ise solunum sistemi hastalıkları takip etti.

Hep kalpten gidiyoruz

Dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 42,3’ünün iskemik kalp hastalıklarından, yüzde 23,5’inin diğer kalp hastalıklarından, yüzde 19,2’sinin serebro-vasküler hastalıklardan kaynaklandığı belirlendi.

Dolaşım sistemi hastalıklarından ölenler illere göre incelendiğinde, 2022’de dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranı en yüksek il yüzde 47 ile Çanakkale oldu. Bu ili yüzde 46,4 ile Kırşehir, yüzde 44 ile Balıkesir, yüzde 43,8 ile Afyonkarahisar izledi.

Dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölüm oranı en düşük iller ise yüzde 25,5 ile Kilis, yüzde 27,5 ile Ağrı, yüzde 28,8 ile İstanbul, yüzde 29,8 ile Van şeklinde sıralandı.

Tümörler Ağrı’yı mesken tutmuş

İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölümler alt ölüm nedenlerine göre incelendiğinde, ölenlerin yüzde 29,4’ünün gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğerin kötü huylu tümöründen, yüzde 7,9’unun kolonun kötü huylu tümöründen, yüzde 7,8’inin midenin kötü huylu tümöründen kaynaklandığı tespit edildi.

İyi ve kötü huylu tümörlerden ölenler illere göre incelendiğinde, 2022’de iyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölüm oranı en yüksek il yüzde 21,8 ile Ağrı oldu. Bu ili yüzde 18,8 ile Kars, yüzde 18,6 ile Iğdır ve Erzurum, yüzde 18,5 ile Bayburt ve Ankara izledi.

İyi ve kötü huylu tümörlerden kaynaklı ölüm oranı en düşük iller ise yüzde 8,5 ile Siirt yüzde 10 ile Kilis ve Gaziantep, yüzde 10,1 ile Şanlıurfa, yüzde 10,6 ile Hatay olarak tespit edildi.

Bebek ölümlerinde küçük düşüş

Bebek ölüm sayısı, 2021’de 10 bin 89 iken 2022’de 9 bin 522’ye düştü. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısını ifade eden bebek ölüm hızı, 2021’de binde 9,3 iken 2022’de binde 9,2’ye geriledi. Diğer bir ifade ile 2022’de bin canlı doğum başına 9,2 bebek ölümü gerçekleşti.

Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme olasılığını ifade eden beş yaş altı ölüm hızı, 2021’de binde 11,3 iken 2022’de binde 11,2 oldu.

15 bin lira verenin sokaktan bir tetikçi bulabildiği ülke…