Bitcoin neden yükseldi, neden düştü?

Bitcoin yılbaşından bu yana dolar bazında yüzde 50’nin üstünde getiri sağladı, son bir yılda ise yüzde 100’ün üstünde yükseldi. Buna karşılık son bir ayda yüzde 9’un üstünde kayıp var. Peki n'oldu da bu kadar geriledi? Bundan sonra ne olur?

18 Nisan 2024

Bitcoin geçen ay 73 bin doların da üstüne yükselerek tarihi zirvesini görmüştü, dün gece ise uzun bir aradan sonra yeniden 60 bin doların altına geriledi. Bu yazıyı yazdığım dakikalarda 60 bin doların üstünde tutunmaya çalışıyordu. Ne oldu ve bundan sonra ne olur?
Her şeyden önce Bitcoin ve diğer kripto paraların geçen yıl olduğu gibi bu yılın ilk 4,5 ayında da açık ara en çok kazandıran varlık sınıfı olduğunu belirtmek gerek. Bitcoin yılbaşından bu yana dolar bazında yüzde 50’nin üzerinde getiri sağladı, son bir yılda ise yüzde 100’ün üzerinde yükseldi. Buna karşılık son bir ayda yüzde 9’un üzerinde kayıp var.

Bitcoin, son 1 yıl

Son bir yıldaki rallinin nedeni 11 Ocak’ta Amerika’da onaylanan ETF’ler, yani Bitcoin’un spot fiyatına dayalı endeks fonlarıydı. Blackrock, Fidelity gibi dev yatırım şirketlerinin kurduğu bu fonlara o günden bu yana 12 milyar dolardan fazla para girdi. Bu para Bitcoin talebine dönüştü, talepteki artış da fiyatı yukarıya taşıdı.
Nisan ayında tersine dönen işte bu. Bu aya kadar kesintisiz gerçekleşen para girişi nisan ayında yavaşladı ve çıkışa döndü. Örneğin dün 165 milyon dolar, önceki gün 58 milyon dolar, ondan önceki gün 37 milyon dolar nette para çıkışı vardı.
Ama bu fonlara birkaç ay gibi kısa sürede 12 milyar dolardan fazla para girişi yine de bir başarı hikayesi. Şu an on bir Bitcoin endeks fonu var. Ve bunların en büyüğü olan Blackrock’ın fonuna para girişi (diğer bazı fonlardan para çıkışına rağmen) bugüne kadar kesintisiz devam etti.
Arada şu an olduğu gibi para çıkışları olacak olsa da ana trendin büyüme yönünde olduğunu, Amerika’daki gümüşe dayalı endeks fonlarının büyüklüğünü çoktan geçen Bitcoin ETF’lerinin çok uzak olmayan bir gelecekte altın ETF’lerinin büyüklüğünü de yakalayacağını söylemek bence kehanet olmaz.
Peki ama rüzgar nisanda neden tersine döndü, neden satış ve çıkış başladı? Bunun ilk nedeni iki gelişmenin dünyada risk iştahını çok düşürmesi. İlki İran’ın İsrail’e saldırısı ve İsrail’den misilleme beklentisi. İkincisi ise Amerika’da açıklanan ekonomik verilerin enflasyonist baskının sürdüğünü göstermesi nedeniyle Fed’den (ABD Merkez Bankası) beklenen faiz indirimlerinin ötelenmesi. Yani riskli varlıklara iyi geleceği düşünülen parasal gevşemenin başka bahara kalması.
Bu iki nedenle New York Borsası geçen cuma ekimden bu yanaki en sert değer kaybını yaşamıştı. Hisse senetleri riskli varlıklarsa kripto paralar onlardan daha riskli. Hisse senetleri bir düştüğünde kripto paralar iki düşüyor. Bunu 2022 yılında Fed’in faiz artırımları başladığında görmüştük. O yıl Amerikan borsaları ayı piyasasına, kriptolar ise kışa girmişti (Yani biri yüzde 20’den fazla düşerken diğeri yüzde 50’den fazla gerilemişti). 2022’de birlikte düşen borsalar ve kripto paralar geçen yıl birlikte yükseldi. Geçen hafta ise birlikte düştüler.
Bunlara “Beklentiyi al, gerçekleşmeyi sat” olgusunu da eklemek gerek. Bitcoin fiyatındaki rallinin ana nedeni ETF’lere para girişiyse ikinci neden önümüzdeki bir-iki gün içinde gerçekleşmesi beklenen yarılanmaydı.
Yarılanma denen, madencilerin kazandığı Bitcoin sayısının bu hafta sonundan itibaren yarıya inecek olması. Bu işlem Bitcoin’un kuruluş mantığı gereği her dört yılda bir gerçekleşiyor. Şu an Bitcoin madencileri (Bitcoin blok zincirine blok ekleme işlemini doğrulayan işlemciler) 6.50 Bitcoin kazanıyor. Bu sayı 3.125’e inecek. Böylece madencilerin bir günde elde edip sattığı Bitcoin sayısı 900’den 450’ye düşecek. Yani Bitcoin’un arzı azalacak. Bunun da Bitcoin fiyatını desteklemesi bekleniyor. Çünkü bundan önceki yarılanmalarda hep öyle olmuştu.
Heyhat bir de “Beklentiyi al, gerçekleşmeyi sat” olgusu var! Bütün piyasalarda beklentiler alınır, gerçekleşmeler satılır. Bitcoin’da da yarılanma beklentisini satın alanlar sanıyorum vakti saati yaklaşınca satmaya başladı.
Ama bu yarılanmanın Bitcoin arzını azaltacağı ve bunun da fiyatı destekleyeceği gerçeğini değiştirmiyor. Ben zaman zaman geri çekilmeler yaşanacak olsa da Bitcoin fiyatındaki yükselişin süreceğini düşünenlerdenim.