Solun Bitcoin’le alıp veremediği ne?

Amerika’da kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerine yönelik ilk televizyon tartışması geçen hafta gerçekleşti ve Trump’ın zaferiyle sonuçlandı. Biden’ın tartışmada akli melekeleri zayıflamış, bir ayağı çukurda yaşlı bir insan izlenimi vermesinin Demokrat Parti ileri gelenlerini paniklettiği ve başkan adayını değiştirmenin yollarının arandığı söyleniyor.

Nitekim hafta sonu Amerika’nın en etkili haber kaynağı The New York Times’ta “Başkan Biden ülkesine hizmet etmek için yarıştan çekilmeli” başlıklı, yazı işleri imzasını taşıyan bir baş yazıyla çıktı. Konunun bu yaz dünyanın en önemli gündem maddeleri arasında yer alacağını ve başta Amerikan borsaları olmak üzere piyasaları da etkileyeceğini düşünüyorum.

Televizyon tartışmasından Trump’ın zaferle çıkması ilk elde Bitcoin’e yaradı ve BTC tartışmanın ardından yüzde 1’den fazla yükseldi. Sebebi Trump’ın bu yarışta kripto para dostu aday rolü oynamaya karar vermiş olması.

Kripto para dostu mesajlarında ne kadar samimi olduğu tartışılır. “Kripto madenciliğinin tamamının Amerika’da yapılması gerektiği” gibi absürt bir açıklama yapması (teknik olarak imkansız bir vaat) diğer konular gibi kripto paralarla ilgili amacının da popülizm olduğunu düşündürüyor. Ama olsun, kripto para dünyası bunu sevdi.

Kazanması durumunda kripto paralara yönelik katı kuralların yumuşatılacağı, Amerika’nın finansal düzenleme otoritesi SEC’in (bizdeki SPK’nın karşılığı) altcoin’lerden hoşlanmadığı bilinen başkanı Gary Gensler’ın değiştirileceği beklentisi çok güçlü.

Biden’ın veto ettiği, bankaların daha kolay kripto para tutmasını sağlayan yasanın Trump’ın başkanlığı döneminde çıkacağı, onu coin dostu başka yasaların izleyeceği beklentisi de.

Buna karşılık Demokrat Parti’nin önemli bir bölümü ve Biden kripto paralara mesafeli. Dediğim gibi Biden daha yeni kripto paraların finans piyasasındaki rolünü artıracak bir yasayı veto etti.

Demokrat Parti içinde kripto paraların yasaklanması gerektiğini savunan dahi var. Partinin sol kanadının etkili isimlerinden Senatör Elizabeth Warren kriptolara yasak getirilmesi gerektiği görüşünü fırsat buldukça dile getiriyor.

Sadece Demokrat Parti değil, onun daha solunda yer alan, taraftar sayısı az ama entelektüel gücü büyük sosyalistlerin önemli bölümü de kripto paraların yasaklanmasını istiyor. Amerikan solunun etkili yayını Jacobin’de kısa bir arama yapınca kripto para karşıtı sayısız yazı yayınlandığını görüyorsunuz.

Sol kripto paralara neden karşı? Bir kere isminde para geçtiği için “pis,” “kapitalistçe” bir şey olduğunu düşünüyorlar herhalde. Ama kafalarını asıl karıştıran kripto paraların merkeziyetsiz yapısı olmalı.

Devletlerin kripto paraları denetlemesi, kurallara bağlaması, vergi alması vs. kolay değil. Kripto paraların arkasındaki blok zincir teknolojisi merkeziyetsiz yapısı nedeniyle devlet denetimini zorlaştırıyor.

Bu nedenlere Demokrat Parti’nin yakın dostu büyük Amerikan bankalarının kripto para rekabetinden hoşlanmamasını da eklemek gerek. Nitekim Amerika’nın en büyük bankası JPMorgan CEO’su Jamie Dimon geçen yıl senatoda kripto paraların yasaklanması gerektiğini söylediğinde Elizabeth Warren’la çok iyi anlaşmışlardı.

JPMorgan CEO’su: Hükümette olsam kriptoyu kapatırdımİlerici (progresif) olduğunu iddia eden bir siyasi akımın ileri bir teknolojinin yasaklanmasını istemesinde çelişki olduğu açık. Şu veya bu nedenle bir teknolojinin yasaklanmasını istemek son kertede yasakçılık göstergesi.

Diğer yandan Amerika’da milyonlarca gencin peşinden koştuğu kripto paralara düşmanca davranıp Z kuşağını Trump’ın kollarına itmek solun halktan neden koptuğunu da gösteriyor. Popüler olan meseleleri benimseyip onları meşrebinizce şekillendirmek yerine kurallarından en ufak taviz bile vermeyen tarikat gibi davrandığınızda elbette yalnız kalırsınız.

Kripto paralara düşmanlık Marks’ın yazdıklarıyla da çelişkili. Karl Marks’a göre tarihi ve toplumları ileriye götüren ana dinamik üretim güçlerinin gelişmesiydi. Üretim güçlerinin gelişmesi (yani onun döneminde Sanayi Devrimi) üretim ilişkilerini değiştiriyordu ve bu da son kertede sosyalist devrimi getirecekti.

Yani Marks teknolojik değişime büyük bir iyimserlikle bakan, yeni teknolojilerin melanet değil hayır getireceğini düşünen bir düşünürdü. O günden bugüne solun teknoloji karşıtı yasakçı bir noktaya savrulması dramatik.

Kripto para düşmanlığının karşıtı onun getirdiklerini sorgusuz sualsiz kabul etmek değil ama onu (Sanayi Devrimi’nde olduğu gibi) benimseyip şekillendirmek. Sol bunu yapmak yerine Sanayi Devrimi dönemindeki makine kırıcılar gibi davranıyor.

Müşterilerinin 8 milyar dolarını hiç eden Sam Bankman-Fried 25 yıl hapis yatacak

Kripto para yatırımcısına vergi gelmedi, ancak platformlardan yüzde 2 katkı alınacak

Kripto para piyasasında 200 milyon dolarlık birleşme