Geçen haftaki kur tedirginliği ardından bugün açılacak piyasalarda ilk hareketler yakından takip edilecek. Ekonominin patronu Şimşek'le ilgili istifa iddiaların etkisi de mercek altında. Bu haberlerle 'Nas ekibi' de beklediği zemini bulmuş oldu.
Geçen haftaki kur tedirginliği ardından bugün açılacak piyasalarda ilk hareketler çok daha yakından takip edilecek. Bazı piyasa oyuncularının kurlarla ilgili denemeleri bu hafta da devam edecek mi ve tekrar deneme olursa Merkez Bankası’nın tavrı ne olacak merakla bekleniyor.
Geçen hafta piyasalarda oluşturulan kurlarla ilgili hareket büyük hacimli olmayan döviz talebi artışını kullanan bazı oyuncuların Merkez Bankası’nı denemek istemesiyle oluştu. Dövizde talep artışını fırsat bilen bu oyuncuların dolar kurunu 34 TL’nin üzerine çıkarma çabalarına şahit olduk. Merkez Bankası yönetimi dolar kurunun 34 TL’nin üstünde haftayı kapatmasını engelledi ama 7-8 milyar dolarlık da rezerv kaybına uğradı.
İşte bugün piyasalar açıldığında bu oyuncuların tekrar 34 TL üzerine bir deneme yapıp yapmayacağı bilinmiyor. Sabah sakin geçse bile gün içinde denemek için uygun zaman kollayabilirler. Bu birkaç gün daha tekrarlanabilir. İşte böyle bir girişim olduğunda Merkez Bankası’nın tavrının ne olacağı dikkatle izlenecek.
Görüştüğümüz iktisatçıların tahminlerine göre geçen haftaki denemelerin tekrarlanmasına pek ihtimal verilmiyor. Kesinleşen FED kararının da etkisiyle yeniden bir sermaye girişi olabileceği ancak olmasa bile Merkez’in daha dikkatli olması bekleniyor. Merkez’in ‘sürecek denemelerin piyasalar üzerinde bozucu etkisi’ni göz önüne alması ve böyle bir girişimde artık daha sert bir tavırla başlayacak hareketi baştan kesmeye çalışması bekleniyor.
Geçen haftaki Mehmet Şimşek’in istifasıyla ilgili haberlerin bu hafta piyasalar üzerindeki etkisi de takip edilecek. Bu haberler tekrarlanınca konu yabancıların da dikkatini çekti. FED kararının bu hafta gelişmekte olan ülkelere fon girişine neden olup olmadığı, hareket başlarsa Türkiye’ye ne ölçüde giriş olacağına bakılıp yabancılardaki Şimşek haberleri etkisi ölçülmeye çalışılacak.
Şimşek’le ilgili istifa iddialarının tümüyle doğru olmasa bile mevcut ekonomi yönetimiyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yakınında tuttuğu insanların baştan beri çatışma içinde oldukları zaten biliniyor. Ekonomik programın doğal sonuçlarını bekleyen bu çevrelerin harekete geçtiği görülüyor. Bu nedenle istifa etmese bile zaman içinde Şimşek’in daha da huzursuz edileceğini söylemek yanlış olmaz.
İşte önümüzdeki dönem mevcut yapı ve kişiler korunduğu sürece bu tür haberlerin tekrar gündeme gelmesi bence kaçınılmaz olacak. Her ne kadar Bakan Şimşek’in bu danışmanlarla bir araya gelmediğini bilsek de işin doğal akışında bu tür rastlaşmalar olabilir. Bu takdirde karşılıklı takınılacak tavırlar belli ki kulis haberlerine de konu olmaya devam edecek.
Burada önemli noktalardan biri Cumhurbaşkanı’nın çatışmayı bilmesine karşın bunu kökünden yok edecek adımlara yanaşmaması. ‘Nas ekibi’ olarak bilinen Berat Albayrak ve Nurettin Nebati’nin bakanlıkları döneminde görev alan üst düzey bürokratlar yerleri değişse de hala görevde.
Bu kişiler sistem içinde ve tüm bürokraside yaşananları yakından takip ediyor, ilişkilerini koruyup eski kurumlarında olan bitenlerle ilgili de bilgi alıyorlar. Bürokratların en önemli özelliklerinden biri de ‘Nas ekibi’ içinde yer alan Cumhurbaşkanlığı danışmanları ile yakın ilişkide olmaya devam etmeleri.
Kısacası bürokratıyla, danışmanıyla ‘Nas ekibi’ diyebileceğimiz irrasyonel ekonomi politikalarını Türkiye gündemine sokan ekip hala görev başında. Son haftaki gelişmeler ve detaylı kulis haberleri de gösterdi ki istifa haberlerinin kaynağı doğrudan ya da dolaylı olarak bu kesimler. Bilinçli bir operasyondan söz etmek mümkün. Onlar da kur spekülasyonu yapan piyasa oyuncuları gibi uygun zamanı buldu ve Şimşek’le ilgili yıpratıcı olabilecek gelişmeleri bu amaca uygun biçimde deforme ederek gündeme getirmeye başladılar.
Uygun zemin nedir derseniz; ekonomik programın doğal sonucu olarak daralmanın başlaması, çeşitli kesimlerden gelen şikayetlerin artması ve toplumsal kesimlerin doğal olarak dile getirdikleri rahatsızlıklar. Bunu fırsat bilerek önümüzdeki dönem bu girişimleri aynı piyasa oyuncuları gibi tekrar denemelerini beklemek de doğal olur.
İşte bu noktada oyunu kesecek tek ve kesin bir adım var. Cumhurbaşkanı Erdoğan eğer bu tür spekülasyonlar istemiyorsa kesin kararını verecek. Ya Mehmet Şimşek’i azledecek ya da ‘Nas ekibi’ olarak bilinen Türkiye ekonomisini bu hale getirmiş ekibi görevden alacak. Yani sistem dışına çıkarıp yeni ekibin işini yapması için elini rahatlatacak.
Bakalım Cumhurbaşkanı Erdoğan kimden yana tavır alacak? Alacağı tavır bence mevcut ekonomik programı devam ettirmekte kararlı olup olmadığının da göstergesi olacak.