Türk müteahhitlerinin yurt dışında hem aldıkları iş hem de proje bedelleri arttı
Türkiye’de son yıllarda konut fiyatlarında yaşanan hızlı artış ve kira gelirleri yatırımcılar için cazip bir seçenek olmayı sürdürüyor. 2017’den bu yana konut yatırımı yapanlar altın dışında diğer yatırım araçlarına yatırım yapanlara göre kârlı çıktı
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından konut satın alıp onu kiraya vermenin kârlı bir yatırım olup olmadığını, diğer yatırım araçlarının getirileri ile karşılaştırarak ortaya koymak üzere yapılmış bir araştırma notu yayımlandı.
Çalışmaya göre konut Türkiye’de bireyler için her zaman önemli bir yatırım aracı olarak belirtilmiş. Konut yatırımını cazip hale getiren hem finansal hem de psikolojik sebepler var. Öncelikle konuttan elde edilecek kira geliri ev sahibine düzenli bir kazanç sağlarken konutun değeri uzun vadede artış gösterdiği için birikimlerin enflasyona karşı korunmasına da yardımcı oluyor. Psikolojik olarak da kişinin kendi evinde oturması bir yandan ona güven duygusu ve istikrarlı bir yaşam olanağı tanırken diğer yandan gelecek nesillere miras bırakma imkanı sunuyor.
Çalışmada konut yatırımının diğer yatırım araçlarının getirileri dikkate alındığında kârlı bir seçenek olup olmadığı sorusunun cevabını verebilmek için aynı dönemde konut yatırımı ile diğer finansal yatırımlar olarak mevduat, döviz, borsa ve altın yatırımlarından elde edilen getirilerin karşılaştırması yapılmış.
Bu amaçla 2017 Eylül ayından 2024 Ağustos ayına kadar olan dönemde satılık ve kiralık konut m2 fiyatlarının cari ve enflasyondan arındırılmış değişimi incelenmiş. Analiz ülke genelindeki ortalama konut fiyatları baz alarak gerçekleştirilmiş.
Veriler 2017 Eylül ayında 2.363 TL olan konut m2 fiyatlarının 2024 Ağustos ayına kadar sürekli bir artış gösterdiğini ortaya koyuyor. 2024 Ağustos ayı itibarıyla m2 fiyatları 29.732 TL’ye ulaşmış. Bu durum, 7 yıllık bir dönemde konut fiyatlarının yaklaşık 12,5 katına çıktığını gösteriyor.
Kiralık konut m2 fiyatları ise 2017 Eylül ayında 12,8 TL iken 2024 Ağustos ayında 185,9 TL’ye ulaşmış.
Analiz 2017 Eylül ayında 100 m2’lik bir konut almak için ödenecek 236.328 TL’lik ortalama bir tutarın 2024 Ağustos ayında evin fiyatı, kira ve kiranın faiz getirisi dahil değerinin 3.350.650 TL olduğunu ortaya koyuyor.
Araştırma notuna göre diğer yatırım araçlarına aynı dönem için bakıldığında ise aşağıdaki sonuçlara ulaşılıyor:
-Bir yatırımcı 2017 Eylül ayında konut satın almak yerine yatırımlarını aylık mevduat faizi (anapara miktarı faizle birlikte sürekli artan) ile değerlendirseydi bireyin serveti 2024 Ağustos ayında 892.028 TL’ye ulaşacaktı.
-Yatırımcı aynı dönemde borsada da yatırım yapabilirdi. Çalışmada belirtildiğine göre 2017 Eylül ayında ortalama değeri 1.064 puan olan BIST 100 endeksinin 2024 Ağustos ayındaki ortalama değeri 9.942 olmuş. Bu çerçevede BIST 100 endeksindeki artışa göre bir yatırımcı başlangıçtaki birikimini borsada değerlendirseydi bugünkü birikiminin değeri 2.209.038 TL olacaktı.
-Yapılan çalışmaya göre yatırımcı konut yatırımı yerine döviz yatırımı yaparak birikimini döviz mevduatında değerlendirmiş olsaydı, aynı süre boyunca hem döviz kurundaki artıştan hem de dövizin faiz gelirinden faydalanabilirdi. Bu durumda sahip olduğu dövizi yabancı para mevduat hesabında değerlendirdiği varsayımıyla aylık vadedeki dolar mevduat faizi ile bireyin toplam serveti 2024 Ağustos ayında 2.609.639 TL olurdu.
-Araştırma notunda son olarak aynı dönemde altın yatırımı incelenmiş. 2017 Eylül ayında varsayılan konut yatırımının yerine 1.607,6 gram altın alınabilirdi. Altın yatırımı yapan biri bu yatırımını yastık altında değerlendirmiş olsaydı 2024 Ağustos ayında sahip olduğu altın miktarı değişmezdi. Ancak altın fiyatlarındaki artışa göre o günkü altın yatırımının güncel değeri 4.307.192 TL olurdu.
Dolayısıyla incelenen dönemde konut yatırımının altın yatırımından sonra en yüksek getirili ikinci yatırım aracı olduğu görülüyor.
Araştırmanın sonuçlarına göre, Türkiye’de son yıllarda konut fiyatlarında yaşanan hızlı artış ve kira gelirleri yatırımcılar için cazip bir seçenek olmayı sürdürüyor. 2017’den bu yana konut yatırımı yapanların, altın dışında diğer yatırım araçlarına yatırım yapanlara göre kârlı çıktıkları anlaşılıyor.
Başka bir açıdan bakıldığında bu durum, ülkedeki konut piyasasındaki arz talep dengesizliğinin getirdiği sıkıntının da bir göstergesi. Talepte fazla bir azaltma yapmak mümkün olmadığına göre arzı artırıcı önlemler önem kazanıyor. Aksi takdirde var olan konut sorunu artarak içinden çıkılmaz hale gelecek.