‘Yapıcı’ casus balon görüşmesi: ABD ve Çin’in üst düzey yetkilileri Viyana’daydı

ABD ve Çin arasında her alanda devam eden rekabetin çatışmaya dönüşmesini önlemek için görüşmelerin yapılacağı bir dönemde ‘casus bolan’ krizi meydana gelmişti. Washington yönetimi, şubat ayında gökyüzünde tespit edilen bir balonun Çin için istihbarat topladını iddia etmişti. Çin ise bu iddiaları redderek balonun istihbarat amaçlı değil hava durumu için kullanıldığını dile getirmişti. Ancak Çin’in açıklaması ABD’yi ikna etmeye yetmedi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 5-6 Şubat tarihlerinde Beijing’e gerçekleştirmeyi planladığı ziyareti iptal etmişti.

Üst düzey bir ABD’li yetkili, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile Çin’in Merkez Komitesi Dış İlişkiler Komisyonu Ofisi Direktörü Wang Yi, iki süper güç arasındaki ilişkilerin kopmasına neden olan casus balon meselesini tartışmak için Viyana’da bir araya geldi.

Sullivan ve Wang arasında çarşamba ve perşembe olmak üzere iki gün süren görüşme sessiz sedasız gerçekleşti, kamuoyuna önceden bir bilgilendirme yapılmadı. Beyaz Saray ancak görüşmeler sona erdikten sonra yaptığı açıklamada Sullivan ve Wang’ın sekiz saatten fazla zaman geçirdiği, bu görüşmelerin ‘içten’ ve ‘yapıcı’ olduğu şeklinde bir açıklama yaptı.

Çin’in resmi haber ajansı Xinhua’ya göre Çinli yetkililer görüşmeleri ‘önemli’ olarak değerlendirdi ve her iki tarafın da bu stratejik iletişim kanalını iyi bir şekilde kullanmaya devam edeceği ifade edildi.

Adının açıklanmasını istemeyen bir ABD’li yetkili, her iki tarafın da şubat ayında yaşanan ‘talihsiz’ olayı bir kenara bırakarak ‘standart iletişim kanallarını yeniden açmaya’ çalıştıklarını söyledi. Bu, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki tansiyonun düşebileceğine yönelik birtakım işaretlerin en yenisi.

Görüşmede ABD ve Çin ilişkilerindeki kilit konular, Rusya’nın Ukrayna’da bir seneden uzun zamandır süren işgali ve Tayvan meselesi ele alındı. ABD’li yetkili, Sullivan ve Wang’ın Blinken’ın ertelenmiş Beijing ziyaretinin tarihini görüşmediklerini ancak taraflar arasında önümüzdeki aylarda temasların devam etmesinin beklendiğini söyledi.

Casus balonun ne olduğunu anlatan bir grafik. Kaynak: AA