Çiğ süte yüzde 35,2 zam geldi, perakende fiyatına artış kapıda

Ulusal Süt Konseyi çiğ süt tavsiye fiyatını 1 Ağustos itibarıyla yüzde 35,2 zamla 8,5 liradan 11,50 liraya çıkardı. Çiğ süt fiyatlarındaki artış sanayicinin maliyetlerinde de artışa yol açacağı için, bu artışın perakende süt fiyatlarına yansıması bekleniyor. Eğer zam aynı oranda yansıtılırsa şu anda litresi 30-40 liraya satılan pastörize süt fiyatları 40-50 liraya kadar yükselecek.

Süt üreticileri, bir litre sütün üretim maliyeti 10,54 TL olduğu halde 8,5 TL’ye satıyordu. Adana Çiftçiler Birliği çiğ süte 13 lira, Tüm Süt Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği de (TÜSEDAD) 15 lira talep etmişti. USK’nin internet sitesinde yer alan duyuruda, 1 Ağustos 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatının litre başına 11,50 lira olarak belirlendiği anımsatılarak, şunlar kaydedildi:

“1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 3,6 yağ ve yüzde 3,2 protein içeriğine sahip çiğ inek sütü tavsiye satış fiyatı üreticinin eline litre başına net geçecek şekilde (çiğ süt desteği hariç) 11,50 TL olarak belirlenmiştir. Soğutma, nakliye ve diğer cari giderler üretici tarafından karşılandığı takdirde bu giderler üreticiye ilave olarak ödenecektir.”

Ekim 2022’den beri fiyat açıklanmıyordu

USK en son 14 Ekim 2022’de çiğ süt tavsiye fiyatını değiştirmiş ve üreticinin eline litre başına net 8,5 lira geçecek şekilde belirlenmesine karar vermişti. Artan maliyetlere karşın çiğ süt tavsiye fiyatının değişmemesi tepkilere neden olurken, maliyetlerle başa çıkmakta zorlanan çiftçiler hayvanlarını kesime veriyor. Diğer bir yandan çiftçinin sattığı çiğ süt fiyatlarındaki artış sanayicinin maliyetlerinde de artışa yol açacağı için, bu artışın perakende süt fiyatlarına da yansıması bekleniyor.

Gıda fiyatları dünyada 26 ayın dibine indi, Türkiye’de 34 aydır sürekli artıyor

‘Üreticinin zararı devlete yüklendi’

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, USK 10,54 maliyet açıkladığı halde süte 11,59 TL tavsiye ettiğini belirterek, “Buğdayda, arpada olduğu gibi ve yakında mısırda da olacağı gibi üreticinin zararı devlete yüklendi” dedi. Sanayicinin mesajı “Biz ancak bu kadara alırız, aradaki farkı devlet primle ödesin” olduğunu belirten Doğru, “Peki çiğ süt destekleme primi ne kadar olacak ? Aylık ödenecek mi? Soğutma ve nakliye giderini kim neye göre belirleyecek?
Çiğ süt üreticisi yine sütü alan aracı veya sanayicinin insafına terk edilecek. Sektörümüz için hayırlı olsun demeyi çok isterdim” diye konuştu. Doğru, şunları söyledi:

“USK sonunda toplanarak çiğ süt tavsiye fiyatını internet sitesinden duyurdu. 1 Litre çiğ süt maliyetini 10.54 TL olarak belirleyip, 11.50 TL fiyat açıkladı. Soğutma, nakliye üretici tarafından yapılırsa bu fiyata ilave edilerek ayrıca ödenecek. Ama sütün veriminin düştüğü yaz günü 3.6 yağ, 3.2 protein altında değerlerde olursa litrede 17 kuruş ceza kesilecek. Hem de 13 Temmuz’da açıklanan fiyat 1 Ağustos’tan geçerli olacak.”

‘Marketler fiyatları güncelledi, yeni zam olmaz’

Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Genel Başkanı Kamil Özcan ise sanayicinin çiğ süt maliyetlerindeki artış beklentisi nedeniyle fiyatlarda artışa gittiğini, bu yüzden de perakende fiyatlarda yeni bir artış yaşanmasını beklemediklerini söyledi. Marketlerde süt fiyatlarında bir değişim beklemediklerini belirten Özcan, raf fiyatlarının bu fiyatlar düşünülerek daha önceden güncellendiğini savundu.

Zamlar yeni terim yarattı: ‘100 gram’ ekonomisi