Altı devletten vatandaşlarına uyarı: Bu dört ülkeye gitmeyin
Kuzey Kore, ABD askeri Travis King'in salı günü Kore sınırından geçmesini çevreleyen gizeme henüz yanıt vermedi. Dışa kapalı bir ülke olan Kuzey Kore'nin bu konuyla alakalı günlerce ve hatta aylarca sessiz kalabileceği söyleniyor.
ABD’li asker Travis King’den, Güney-Kuzey Kore arasında dünyanın en korunaklı bölgesi olan sınırı geçerek Kuzey Kore’ye izinsiz ve kasıtlı girdiğinden beri haber alınamıyor. Kuzey Kore henüz King’in gözaltında olduğunu kabul etmemiş olsa da diğer ABD’li tutuklularla ilgili daha önceki uygulamaları göz önünde bulundurulduğunda tepkisinin nasıl olacağını King’in eyleminin nedeni belirleyecek.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, çarşamba günü yaptığı açıklamada, Pentagon ve Dışişleri Bakanlığı’nın King’in sağlığı ve nerede olduğu hakkında bilgi toplamak için işbirliği yaptığını söyleyerek, “Pentagon Kuzey Kore ordusundaki mevkidaşlarına ulaştı. Anladığım kadarıyla bu temasa henüz cevap verilmedi” dedi. Miller ayrıca bu konuyla ilgili olarak Güney Kore ve İsveç ile de temas halinde olduklarını dile getirdi.
Geçmişte Kuzey Kore’ye giren ABD askerleri, kapitalist ideolojiden kaçan sığınmacılar olarak kabul edilmiş ve yetkililer tarafından ülkede yaşamalarına izin verilmişti. Yasa dışı giriş yapmakla suçlanan ABD vatandaşları gözaltında tutuluyor, bazıları serbest bırakılıp sınır dışı edilirken, bazıları da yargılanıp ağır işlerde çalışmaya mahkum ediliyor. Bununla birlikte Kuzey Kore böyle girişimlerde bulunan ABD’lileri, şimdiye kadar çoğu zaman ABD’ye karşı müzakerelerde pazarlık kozu olarak kullanmaya çalıştı.
Pentagon, King’in Kuzey ve Güney’i birbirinden ayıran askerden arındırılmış bölgenin merkezinde bulunan Ortak Güvenlik Bölgesi’nde grup turundayken ‘kasıtlı bir şekilde’ Kuzey Kore sınırına geçtiğini söylüyor. 23 yaşındaki King, Birinci Zırhlı Tümen, Birinci Tugay Muharebe Ekibi’nin üyesi olarak Güney Kore’ye atanmıştı.
Saldırı suçlamasıyla Güney Kore’de gözaltı merkezinde tutulan King, serbest bırakıldıktan sonra pazartesi günü ABD askeri personeli eşliğinde havaalanına götürüldü. Plan yeni disiplin cezaları alacağı ABD’ye gitmesiydi ancak uçağa hiç binmedi. Bunun yerine kendisini sınıra götürecek bir tur otobüsüne bindi.
New York Times’da yer alan habere göre firar ya da iltica eden ABD askerleri bazen ülkenin propaganda filmlerinde yer alıyor ve hatta aile kurmalarına bile izin veriliyor. Seul’de yaşayan Kuzey Koreli bir sığınmacı NYT’ye verdiği demeçte prosedürün şöyle olduğunu söylüyor: “1970’lere kadar ABD askerleri Kuzey’e iltica ettiğinde Pyongyang’da karşılama mitingleri düzenlenir, yetkililer o askerlere çiçekler ve ev gibi hediyeler verir, askerler de ABD emperyalizmini kınardı.”
Bununla birlikte sığınmacı, sıradan Kuzey Korelilerin bu ABD askerleriyle hiç karşılaşmadığını, sadece Kore Savaşı sırasında kötü Amerikan askerleri olarak rol aldıkları propaganda filmlerinde gördüklerini de sözlerine ekledi.
Öte yandan Kuzey Kore’ye en son 1982 yılında bir Amerikan askeri firar etmişti. Geçmişte bu ülkeye kaçan askerlerin hepsi beyazken King’in siyahi olması, Güney’deki Kuzey Koreli sığınmacılar tarafından, “Kuzey Kore son derece ırkçı bir ülke, siyahi bir askeri propagandasında nasıl kullanacağını hayal etmek zor” şeklinde yorumlanıyor.
Düşünce kuruluşu Sejong Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı Cheong Seong Chang NYT’ye verdiği demeçte, “Kuzey Kore bir noktada onu sınır dışı edebilir. Elimizdeki bilgilere göre King’in Kuzey Kore’nin sistemine aşık olduğu için Kuzey’e iltica etmiş olması pek mümkün görünmüyor. Büyük olasılıkla cezadan kaçmak için böyle bir eylemde bulundu” diyor.