Tarımda yaşlı nüfus tehlikesi
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, çiftçinin ana girdilerinden mazotta bir yıllık zammın bir ayda gerçekleştiğini söyledi ve "Bu fahiş zamla birlikte mazot desteği tümden eridi. Nakliye fiyatları da artacak ve gıda fiyatları katlanacak" dedi.
Çiftçinin ana girdilerinden mazotta bir yıllık fiyat artışının son bir aylık dönemde gerçekleştiğini, bunun da mazota verilen tarımsal destekleri erittiğini vurgulayan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Bu durum aynı zamanda nakliye fiyatlarını artıracak tüketiciye ulaşıncaya kadar gıda fiyatları katlanacaktır” dedi. Bayraktar’ın aktardığına göre, son zamla birlikte mazot fiyatı aylık olarak yüzde 51,9, son bir yıla göre ise yüzde 49,9 oranında arttı. Yani son bir yıllık zam oranından daha fazlası, seçimden sonraki bir ayda yapılmış oldu. Seçim sonrası geçen yaklaşık iki buçuk aylık süredeki zam oranı ise yüzde 96’ya yükseldi.
Çiftçinin destek beklerken mazot zamlarıyla karşı karşıya kaldığını söyleyen Bayraktar, bu zamlar sonucu hasat sevincinin bile yaşanamadığını belirterek şunları konuştu:
“Bu fahiş zamla birlikte mazota verilen destek tümden eriyip gittiği gibi, tarıma verilen tüm desteklerin de yüzde 75’i de mazota uygulanan ÖTV, KDV ve döviz artışı yoluyla devlete geri aktarılıyor. Mazot bir özel tüketim ürünü değildir ki vergi alınsın. Bu durum aynı zamanda nakliye fiyatlarını artıracak tüketiciye ulaşıncaya kadar gıda fiyatları katlanacaktır.”
Bayraktar’a göre mazotun yanı sıra tarımsal üretimi zorlayan bir diğer konu da yeniden artmaya başlayan gübre fiyatları. “Gübre fiyatlarında 6 aydır görülen fiyat düşüşünün ardından haziranda başlayan yükseliş temmuzda da devam etti” diyen Şemsi Bayraktar son bir ayda fiyatlarda yüzde 33’e varan artışlar görüldüğünü söyledi.
Yeni ekim dönemine kısa bir süre kala artan gübre fiyatları karşısında üreticnin endişelendiğini söyleyen Bayraktar, şöyle konuştu:
“Zamlardan etkilenen ve hasattan yeteri kadar gelir elde edemeyeceği endişesi yaşayan üreticilerimiz yeni sezon için nasıl girdi temin edecektir? Üreticilerimizin mağdur olmaması, üretime darbe vurulmaması için tüm gübre fiyatlarının makul seviyelerde tutulması ve gübre desteklerinin artırılması gerekiyor”.
Bitkisel ve hayvansal üretimdeki maliyet sorununu çözmeden ve üretimi artırmadan gıda ürünlerindeki enflasyonu çözmenin mümkün olmadığını vurgulayan Bayraktar, “Bu sorun çözülmediği takdirde üreticilerimiz az kazandığı için üretimden vazgeçecek, tüketicilerimiz ise daha pahalıya ürün tüketecektir. Maliyetlerin düşürülmesi için üreticilerimiz tarımsal üretimde kullanılan tüm girdilere makul fiyatlardan ulaşmak zorundadır” dedi.
Merkez Bankası’nın enflasyon raporunda başta sebze ve meyve olmak üzere gıda fiyatlarında artışın süreceğinin belirtildiğini ifade eden Bayraktar’a göre gıda fiyatları artışlarında en önemli etken olan üretici maliyetleri ürün arzını olumsuz yönde etkiliyor. Bayraktar gıda ürünlerine karşı artan iç ve dış talebin karşılanıp piyasanın istikrar bulması, fiyat seviyesinin korunması arz sorununun çözümüne bağlı olduğunu ifade etti.
Bayraktar, öte yandan temmuz ayında üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini de açıkladı. Temmuzda üretici ile market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 390,7 geçtiğimiz aydaki gibi elmada olduğunu belirten Bayraktar, elmadaki fiyat artışını yüzde 268,6 ile kuru üzümün, yüzde 219,7 ile havucun, yüzde 198,5 ile maydanozun ve yüzde 192,1 ile marulun takip ettiğini söyledi. Böylece, üreticide 5 lira olan elma markette 24 lira 53 kuruşa satılarak vatandaşa 4,9 kat daha pahalıya ulaşmış oldu. Benzer şekilde, üreticide 25 lira olan kuru üzüm 92 lira 15 kuruşa üreticiye ulaşarak 3,7 kat daha pahalıya satılmış oldu.
Temmuzda fiyat topladıkları market ürünlerinin yarısından fazlasında fiyat artışı bulunduğunu söyleyen Bayraktar, “Temmuz ayında markette 37 ürünün 19’unda fiyat artışı, 18’inde fiyat düşüşü görüldü” dedi. “Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 56,9 ile sivri biber oldu” diyen Bayraktar, “Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 28,1 ile maydanoz, yüzde 23,9 ile marul, yüzde 21,3 ile karpuz, yüzde 18,6 ile yeşil fasulye, yüzde 16,7 ile yumurta takip etti” diye konuştu. Markette fiyatı en çok düşen ürün ise yüzde 16,8 ile yeşil mercimek oldu.