‘Yalnızlar Rıhtımı’ndan kalkan geminin yolcuları

Erkin Koray'ın en popüler şarkılarından 'Yalnızlar Rıhtımı'nın hikayesini bilen kaç kişi var? Yeşilçam emektarı Kemal İnci'nin platonik bir sevda uğruna yazdığı bir şiirle başlıyor hikaye. Rüştü Demirci, Korkut Koray derken 'Yalnızlar Rıhtımı'dan kalkan gemiye Erkin Baba sonra biniyor...

11 Ağustos 2023

Filmcidir genç adam, setlerde çalışır, kendiyle baş başa kaldıkça da şiirler yazar. Aşıktır ama platonik bir aşktır bu. Arada arkadaşlarıyla meyhanede buluşur, dertlenir. Bir gün iyice içlenir ve eline kağıdı kalemi alıp şu dizeyi yazar: “Bir ben miyim perişan gecenin karanlığında.”

Tek cümle, devamı yoktur. Arkadaşlarına gösterir. “Devamı nerede?” diye sorarlar. Devamı birkaç gün sonra gelir. “Yosun tuttu gözlerim yalnızlar rıhtımında.” Ama yine tek cümle. Günler sürer şiirin yazılması. Sonunda ortaya ‘Yalnızlar Rıhtımı’ şiiri ortaya çıkar.

Kemal İnci 2018 yılında aramızdan ayrıldı.

‘Yalnızlar Rıhtımı”ndan ‘Eşkıya’ya

O genç adamın adı Kemal İnci’dir. Yeşilçam’ın emekçilerindendir. ‘Susuz Yaz’, ‘Gurbet Kuşları’, ‘Yılanların Öcü’ gibi filmlerde yönetmen yardımcısı olarak çalışmıştır. Sonra senaryolar yazmış, filmler yönetmiştir. Ama genel olarak oyuncu olarak hatırlanır. ‘Züğürt Ağa’, ‘Değirmen’, ‘Milyarder’, ‘Anayurt Oteli’, ‘Biri ve Diğerleri’, ‘Gramofon Avrat’, ‘Gizli Yüz’, ‘İz’, ‘Eşkıya’, ‘Hokkabaz’, ‘Kabadayı’, ‘Düğün Dernek’ oynadığı belli başlı filmler. Lakin şairliğini bilen bilir ama bilmeyen çoktur. Tıpkı ‘Yalnızlar Rıhtımı’ şiirinin ona ait olduğunun pek bilinmemesi gibi… İnci şiiri yazmakla kalmaz bir de besteler. Önce ‘Dalgalandım da Duruldum’ şarkısını hayatımıza sokan Rüştü Demirci okur türkü formatında.

Erkin Koray ile müzisyen kardeşi Korkut Koray dinlerler bu şarkıyı. (Ki Rüştü Demirci döneminin popüler müzisyenidir ve ‘Silinmeyen Hatıralar’, ‘Hayat Bir Teselli’, ‘Kanma Yanma Arkadaş’ şarkısını da sonra Erkin Koray kendi üslubuyla yorumlayacaktır.) O sıralar Korkut Koray’ın bir plak çıkarma durumu vardır. Erkin Koray, şarkıyı bugün bildiğimiz hale getirir ve Korkut Koray çıkardığı plağa okur bu yeni halini. Sonra beş yıl sonra da Erkin Koray söylemeye başlar.

‘Yalnızlar Rıhtımı’ Erkin Baba ile özdeşleşip kitleselleştikçe şarkısının hikayesi de unutulur gider. Ne Kemal İnci’nin şiir yazdığı ne bu şarkıyı bestelediği ne de Rüştü Demirci ve Korkut Koray tarafından seslendirildiği hatırlanır.

Koray, Yeşilçam’dan bir şarkı aldı, Yeşilçam ondan çok şarkı

Erkin Koray’ın Yeşilçam dünyasıyla ilişkisi böyle başlar. Bu ilişki Erkin Baba’yla özdeşleştiren bir şarkı kazandırmıştır kendisine. Pek bilinmez ama filmlerde de oynamışlığı vardır Koray’ın. Abdurahman Palay’ın yazıp yönettiği ‘Naylon Necla’ filminde rol alır. Sonra Yücel Hekimoğlu’nun yönettiği ‘Dönüşü Olmayan Yol’ filminde ‘Anma Arkadaş’ şarkısını söyleyen şarkıcı olarak görünür beyazperdede. (Ki bu filmde Rüştü Demirci de vardır.) Yıllar sonra Fatih Akın’ın ‘Köprüyü Geçmek-İstanbul Hatırası’ belgeseli için kamera karşısına geçer. Bir de ‘Avrupa Yakası’ dizisinin bir bölümünde karşımıza çıkar ve ‘Arapsaçı’ şarkını söyler.

Kemal Sunal, Yılmaz Güney, Cüneyt Arkın ve Erkin Koray

Ama çok hevesli değildir filmlerde görünme konusunda. Fakat Yeşilçam onun şarkılarını kullanma konusunda talepkardır. ‘Hababam Sınıfı’ filmilerinde ‘Esterabim’, ‘Fesuphanallah”ın böylesine yaygın olarak bilinmesinde, birkaç kuşağın diline pelesenk olmasında ‘Hababam Sınıfı’ serisinin önemi büyüktür. Ama öncesinde İrfan Atasoy’un yönettiği Yılmaz Güney, Bilal İnci’nin rol aldığı ‘Yedi Belalılar’ filminde ‘Ve’ şarkısı kullanılır. Cüneyt Arkın’lı ‘Babanın Oğlu’ filminde birkaç parçası kırpılarak fon müziği olarak kullanılır.

Şerif Gören’in Kemal Sunal’lı filmi ‘Abuk Sabuk 1 Film’de ‘Hayat Katarı’ şarkısıyla yer alır. Osman F. Seden’in yine Kemal Sunal’ın başrolde oynadığı ‘100. Numaralı Adam’da kahramanımız  kötü adamlara dayak atarken fonda ‘Fesuphanallah’ çalar.

2000’li yıllardaki filmler ve diziler onun şarkılarını çok kullandı

Lakin 2000’li yıllarda gerek film gerekse dizilerde bir Erkin Koray şarkısı mutlaka kullanılır. Çekimi, gösterime çıkması yılan hikayesine dönen Sinan Çetin’in ‘Romantik’ filminde ‘Seni Her Gördüğümde’ şarkısını dinleriz. Yüksel Aksu’nun yönettiği Cem Yılmaz’lı ‘İftarlık Gazoz’ da ise ‘Cemalim’ şarkısı tam da faşistlerin Hasan’ı vurduğu sahnede kullanılır. Ceyda Torun’un ‘Kedi’ belgeselinde ‘Deli Kadın’ı dinleriz.

‘Sevince’, ‘Fesupanallah’, ‘Öyle Bir Geçer Zaman ki’ gözde şarkılardır. ‘Kiraz Mevsimi’, ‘Kayıp Şehir’de ‘Fesupanallah’; ‘Kadın’ ve ‘İstanbullu Gelin’de ‘Sevince’; ‘Yalancı Yarim’, ‘Öyle Bir Zaman Geçer ki’ dizisinde ise diziye de adını veren ‘Öyle Bir Zaman Geçer ki’ şarkıları kullanırı. ‘Çukur’da ‘Akrebin Gözleri’, ‘Öğretmen’de ‘Sana Bir Şeyler Olmuş’, ‘Avlu’da ‘Bizim Dostlar’ şarkılarıyla bizi selamlar Erkin Koray.

‘Yalnızlar Rıhtımı’ ile başladık bu şarkıyla bitirelim. Yıl 2019’dur. 60’larda platonik bir aşk için yazılan şiir şarkıya dönüşmüş, Rüştü Demirci, Korkut Koray söylese de şarkı Erkin Koray ile özdeşleşmiş, ama Çelik, Zara, Müslüm Gürses, Ümit Besen, Zuhal Olcay tarafından yorumlanmış, son olarak bir polisiye komedi olan ‘Cinayet Süsü’ filminin finalinde kullanılmıştır. Kemal İnci kime aşık olmuş bu şiiri kime yazmıştır orası meçhul. Hiç bilinmedi artık da öğrenme imkanımız yok. Ama her aşık için bir sığınak oldu ‘Yalnızlar Rıhtımı’… Şimdi Erkin Baba da yok o rıhtımda tamamen yalnızız.

Türkiye, isyanının ve efkarının sesini kaybetti: Erkin Baba bu dünyadan göçtüTürkiye, isyanının ve efkarının sesini kaybetti: Erkin Baba bu dünyadan göçtü

 

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.