Dört yılda bir hortlayıp uygulanmayan proje yeniden gündemde
İstanbul Karacaahmet Mezarlığı'nda, geçtiğimiz ay defnedilecek kişi için açılan mezara, defin sonrasında toprak yetmedi. Tam kapanmayan mezara aile üyeleri, çuvallarla toprak taşıdı. Kafaları karıştıran olayın perde arkasından ise mezarlık toprağının çalınmasının 'rutine dönmüş olduğu' gerçeği çıktı
Temmuz’un 9’unda vefat eden bir kişi, İstanbul Üsküdar’da bulunan ünlü Karacaahmet Mezarlığı’ndaki aile kabristanına gömülecekti. Mezar kazıldı, ama defin yapılırken, toprak kazılan mezarı kapatmaya yetmedi. Aile üyelerinin şaşkındı, defin işlemini yapan kişiler herhangi bir yanıt vermiyordu. Çaresiz kalan aile üyeleri, mezarlığa 7-8 dakikalık uzaklıktaki camiden, çuvallarla toprak getirmek zorunda kaldı.
10Haber’e konuşan aile üyeleri, mezardan çıkan toprağın defin sırasında dörtte üçünün azaldığını anlatırken, “6-7 kişi yaklaşık 1 ton toprak getirdik, kapattırdık mezarı” diyor.
Olayın şaşkınlığı sürerken aileye 19 Ağustos’ta mezarlarında bir sorun olduğuna dair telefon geliyor. Mezara giden aile üyeleri, mezardaki toprağın iki karış azaldığını görüyor. Yetkililerden tatmin edici yanıt alamayan aile üyeleri, tutanak tutturuyor, şikayetçi olacaklarını belirtiyor.
Olayın nedenini anlamak için Karacaahmet Mezarlığı’na gittiğimizde ise bazı mezarların, demir korkuluklarla çevrildiğini görüyoruz. Bu korkulukların birçoğu yakın tarihte yaptırılmış.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi 1. Bölge Mezarlıklar Müdür Yardımcısı Nusret Acar’ın makamına gidip, iddiaları sormak istediğimiz zaman ise olayın tamamen asılsız olduğunu söylüyor. Acar, 18 yaşından bu yana burada görev yaptığını hatırlatarak, yaşanan şeyin ‘toprak çalınması’ olmadığını, toprak çökmesi olabileceğini anlatıyor. Acar, mağdur ailenin iddialarını dinledikten sonra ise İBB’ye resmi başvuru yapmamız gerektiğini söylüyor.
Acar’ın yanında çıkıp, mezarlığın içine girdiğimiz zaman ise oturan bazı kişileri görüyoruz. Onlar, mezarlık çevresinde yaşayan ve bayramlarda mezarlıkta çalışan işçiler. Yaşananları anlattığımız zaman ise olayın onlar için enteresan olmadığını anlıyoruz. Onlar, mezarlardaki çiçek, toprak ve su haznelerinin sık sık çalındığını anlatıyor.
Olayı araştırmamıza sebep olan olayı anlattığımızda içlerinden biri “Bazı kişiler, ailelere ‘Mezarlarınıza biz bakarız’ diyor. Mezarlardaki toprak eksildiğinde, yeni kazılan mezarlardan toprak alıp, kendi baktıkları mezarlara koyuyorlar. Çiçek, su haznesi gibi şeyler de çalıyorlar” diyor. Akşam saatlerinde bu kişilerin çuvallarla toprak taşıdıklarını söyleyen işçiler, mezarlık güvenliklerinin her şeyi kontrol edemediğini belirtiyor.
Bayramda mezarlığı ziyaret etmeye gelen kişilerin de çoğu zaman toprağın azalmasından şikayetçi olduğunu söyleyen işçiler, yetkililerin de durumdan haberdar olduğunu belirtiyor.
Ardından onların tavsiyesiyle, 30 yıldır mezarlıkta bahçıvanlık yapan Metin Abi’nin yerine gidiyoruz. Metin Abi, bir mezarın mermerine koyduğu bidonun üzerine telefon numarasını yazmış, isteyen kişilerin mezarlık bakımlarını yapıyor.
Telefonla ulaştığımız Metin Abi, olayı ‘normal’ karşılıyor. O da mezarlıkta birçok kez çiçek, su haznesi ve toprak hırsızlığına şahit olmuş. Son yıllarda toprak hırsızlığı olaylarının azaldığını söyleyen Metin Abi, “Olayı yaşayan vatandaşların toprağı yüksek ihtimalle bu mezar bakıcıları-bahçıvanlar tarafından çalınmıştır. Kendi mezarlarına bakıp yapıp, eksilen toprağı tamamlamak için alıyorlar” diyor.
Metin Abi, ayrıca cenazesi olan kişilere devletin toprağı ücretsiz verdiğini, definden sonraki toprakların ise parayla satıldığını hatırlatarak “Bu mezar bakıcıları, akşam içki paraları çıksın diye bu işi yapıyor. Para vermeden işlerini halledip, mezar sahiplerinden para alıyorlar” diye konuştu.
Metin Abi, mezarlıklardaki toprakların kaybolmasına hakkında ‘sokak köpekleri’ detayının da es geçilmemesi gerektiğini vurgulayarak “Bazı köpekler, yumuşak toprak görünce 30-40 santimetre eşeleyebiliyor. Sizin verdiğiniz örnek gibi olmasa da bunu da bilmek gerekiyor” diyor.
Kendi annesini de Karacaahmet Mezarlığı’na defnettiğini anlatan Metin Abi, “Bizim mezardaki çiçekleri de çalıyorlardı. Ben o yüzden çit yaptım her tarafına. Renkli çiçek ekmiyorum, hemen çalıyorlar” dedi.
Her ne kadar İBB 1. Bölge Mezarlıklar Müdür Yardımcısı Acar, mesleki tecrübesini referans göstererek olayın gerçek olmadığını söylese de mezarlıkta vakit geçirip, çalışan kişiler, olayın ‘toprak hırsızlığı’ olduğu ve sık sık yaşandığı konusunda emin.