İhracatçı böyle giderse değerli TL’den yakınacak

Tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) bazlı reel efektif döviz kuru endeksi dört aylık düşüşünün ardından TL'nin sınırlı değer kazanmasıyla ağustos ayında 52.5'e yükseldi. Böyle giderse önümüzdeki aylarda ihracatçının zorlanacağı belirtiliyor.

Ekonomi 6 Eylül 2023

Bu haber 2 yıl önce yayınlandı

Ağustostaki gelişme Türk ihraç mallarının fiyatının bir aylığına da olsa alıcı ülkeler açısından pahalılaştığını gösteriyor.

10Haber'i Google'da takip edin Takip Et

Tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) bazlı reel efektif döviz kuru endeksi dört aylık düşüşünün ardından TL’nin sınırlı değer kazanmasıyla ağustos ayında 52.5’e yükseldi. Seçimlerin ardından TL’nin hızlı değer kaybıyla inişe geçen endeks Temmuz’da 48.7 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük değeri almıştı. Endeks, Aralık 2021’de 47.61 ile 1994 yılından bu yana en düşük seviyeye inişinin ardından hükümetin TL’nin değer kaybını önlemek için yaptığı arka kapı satışlarının da katkısıyla 2023 Mart ayına kadar kademeli yükselerek 60 seviyesine yaklaşmıştı.

Reel efektif döviz kuru neden önemli?

Türkiye’nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, ikili ticaret akımları kullanılarak ağırlıklandırılan Türk Lirası’nın ortalama değeri ile nominal efektif döviz kuru hesaplanıyor. Nominal efektif döviz kurundan da nispi fiyat etkileri arındırılarak reel efektif döviz kuruna (REK) ulaşılıyor. REK, TÜFE, ÜFE ve birim işgücü maliyetlerden biriyle arındırılarak üç farklı alt endeks oluşturuluyor. TCMB enflasyon hedefi kapsamında TÜFE bazlı REK’i esas alıyor.

Reel efektif kurun azalışı, TL’nin reel olarak değer kaybettiğini, yani Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının düştüğünü gösteriyor. Ancak ağustostaki gelişme Türk ihraç mallarının fiyatının bir aylığına da olsa alıcı ülkeler açısından pahalılaştığını gösteriyor.

Merkez Bankası eski Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Fatih Özatay endeksteki bir aylık artışın çok önemli olmadığını belirterek şunları söyledi:

“Ancak bu, yeni bir trendin başlangıcıysa ve endeks önümüzdeki aylarda da değer kazanmaya devam edecekse Türk ihraç malları yabancılar için pahalı hale gelebilir. Bu da ihracatçıyı zorlar, ithalatı ucuzlatıp cari açığı arttırır. Bunun tersi bir gelişme ise ihracatı rekabetçi hale getirmekle birlikte azalacak ithalata rağmen enflasonist etki yapar. ”

Bir ayda 9 milyar dolar dış ticaret açığı daha