NYT: İsrail Hamas’ın para kaynaklarını 2018’den beri biliyordu, hiçbir şey yapmadı
Gazze'de kara operasyonuna hazırlanan İsrail, Birleşmiş Milletler'den imkansız bir misyon talep etti. Buna göre Gazze'nin kuzeyindeki 1 milyon 100 bin sivil güneye kaydırılması gerekecek. BM bunun imkansız olduğunu söylüyor. Süre 14 Ekim tarihinin ilk dakikasına girildiğinde dolacak.
Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e yönelik Aksa Tufanı operasyonuyla başlayan savaş 7’inci gününde. Gazze’ye yönelik kara harekatı hazırlığında olan İsrail, oradaki Filistinli sivillere 24 saat süre vererek, güney Gazze’ye gitmeleri çağrısında bulunmuştu. 24 saatin dolması ardından kara harekatına başlayacak olması beklenen İsrail’e ise uluslararası camiadan yaklaşık 1 milyon 100 bin kişinini toplu bir şekilde yer değiştirmesinin ‘imkansız’ olduğu çağrıları yapılıyor.
İsrail
Ölü sayısı: 1300
Yaralı sayısı: 3 bin 400
Rehine sayısı: 100’ün üzerinde ancak yetkililer, 97 rehinenin kimliğini tespit etmek üzere olduklarını açıkladı
Gazze
Ölü sayısı: 1,900 (614 çocuk, 370 kadın)
Yaralı sayısı: 7 bin 696 (2 bin çocuk, 1400 kadın)
*Verilen ölü ve yaralı sayıları, İsrail Ordusu, Filistin Sağlık Bakanlığı ve BM’ye dayanmaktadır.
İsrail ordusu İsrail-Lübnan sınırında artan gerilim nedeniyle Lübnan sınırı yakınındaki Metula kasabasını ‘kapalı askeri bölge’ ilan etti. İsrail Ordu Radyosu, tedbirin kasabanın Lübnan sınır çitine yakın bölümlerinde uygulandığını açıkladı.
Al Jazeera’nin Lübnan sınırında bulunan muhabirine dayandırdığı haberinde, sınırda silah sesleri ve top atışları duyulduğunu yazdı. Muhabir’e göre Birleşmiş Milletler Güney Lübnan’daki batı kesimindeki personelini barınaklara gitmeye çağırdı. Lübnan sınırında son birkaç gündür gerginlik artarken bugün bir saldırı olduğu kaydedildi.
İsrail ordusu, geçen haftaki askeri operasyonlarında beyaz fosfor kullandığı yönündeki suçlamaları ‘kesinlikle yanlış’ olarak nitelendirerek reddetti. Bu yalanlama, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Perşembe günü İsrail’i, çatışmaya ilişkin bir videonun analizi sonrasında Gazze ve Lübnan’da beyaz fosfor kullanarak sivilleri ciddi risk altına sokmakla suçlamasının ardından geldi.
İsrail ordusu geceyarısı itibarıyla, BM’ye acil bildirimde bulundu. Kara harekatı hazırlığındaki İsrail’in bildiriminde Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Filistinlilerin 24 saatte güneye kaydırılması istendi. Gazze’nin 2 milyon 300 bin nüfusunun 1 milyon 100 bini kuzey bölgelerinde yaşıyor. Açıklamayı Birleşmiş Milletler Sözcüsü yaptı. Birleşmiş Milletler ise böyle bir hareketin yıkıcı sonuçları olacağı yönünde uyarı yaptı ve İsrail ordusundan, sivillerin güneye kaydırılması talebinin iptal edilmesi istendi. BM bir milyonu aşkın kişinin toplu bir şekilde başka yere geçmesinin ‘imkansız’ olduğunu söylüyor. İsrail ise BM uyarısı ardından el yükselterek bu talebin BM personeli için de geçerli olduğunu kaydetti.
İsrail Savunma Bakanlığı tarafından yapılan son açıklamada, “Canını kurtarmak isteyen Gazze’yi terk etsin” denildi.
Bu arada El Cezire’nin paylaştığı görüntülerde bazı BM araçlarının Gazze’nin güneyine doğru hareket ettiği ifade edildi. Ancak BM’den yapılan açıklamada bu hareketliliğin sivillerin tahliyesiyle alakası olmadığı kaydedildi. BM, İsrail’i 1,1 milyon kişinin Gazze’nin kuzeyinden 24 saat içinde tahliye edilmesine yönelik emri iptal etmeye çağırdı. BM’ye bağlı Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu (UNRWA) Gazze’nin güneyindeki yerleşkesine yalnızca uluslararası personelini transfer ettiğini açıkladı. UNRWA sözcülerinden Juliette Touma, kuruluşun şu an için herhangi bir tahliye planı olmadığını kaydetti.
Hamas da İsrail’in bildirimine karşı çıktı. Hamas tarafından yapılan açıklamada ‘Filistinlilerin bir kez daha evlerini terk etmeyeceği’ söylendi. Hamas’ın siyasi ve uluslararası ilişkiler bürosu başkanı, ‘İsrail’in bir milyondan fazla sivilin bölgenin kuzey kısmını boşaltması çağrısı yapmasına rağmen Gazze’deki Filistinlilerin anavatanlarını terk etmeyeceklerini’ söyledi. Hamas adına demeç veren Basem Naim, Filistinlilerin iki seçeneği olduğunu kaydetti: “Bu işgali yenmek ya da evlerimizde ölmek”
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ağır hastaları bölgedeki dolup taşan hastanelerden Güney Gazze’ye taşımanın ‘ölüm cezası’ anlamına geldiğini açıkladı. DSÖ, İsrail’in Gazze’ye yönelik devam eden hava saldırıları neticesinde sivillerin gidecek güvenli bir yerinin kalmadığını bildirdi.
İsraillilerin sivillerin tahliye edilmesini istediği Güney Gazze’de de durum pek iç açıcı değil. Binlerce yerinden edilmiş insanın oraya sığınması nedeniyle BM tarafından işletilen okullar zaten dolmuş durumda. Bir sınıfta 60 kişi kalıyor. Yani Gazze’nin güneyinde barınma tesisleri olmadığı gibi ulaşım da sıkıntılı.
İsrail Ordusu, Gazze üzerinden uçaklarla sivillere bölgeyi derhal terk etmeleri gerektiği yazan broşürler dağıtmaya başladı. Gazetecilerin gördüğü ve dronların bıraktığı el ilanlarında “Evlerinizi derhal boşaltın ve Gazze’nin güneyine gidin” yazdığı ifade edildi. El ilanlarında yer alan haritada ise Gazze Şeridi’nin merkezindeki bir çizgi boyunca güneyi gösteren bir ok barındırıyor.
Uzmanlar ise İsrail tahliye çağrısı nedeniyle önümüzdeki 48 saatin kritik olacağı vurgusunu yapıyor.
Dışişleri Bakanlığından da İsrail’in sözkonusu çağrılarına tepki geldi. Bakanlık açıklamasında, ” İsrail ordusunun Gazze’nin kuzeyinde yaşayan Filistinli nüfusun 24 saat içinde Gazze’nin güneyine çekilmesi yönündeki duyurusu hiçbir şekilde kabul edilemez. Günlerdir ayrım gözetmeyen bombalamaya maruz kalan, topluca elektrikten, sudan ve gıdadan mahrum bırakılan 2,5 milyonluk Gazze halkının son derece sınırlı bir alanda göçe zorlanması, uluslararası hukukun açık ihlali olduğu gibi, bunun insanlıkta da yeri yoktur. İsrail’in bu vahim hatadan derhal geri dönmesini, Gazze’de sivil halka yönelik acımasız ve topyekûn eylemlerine hemen son vermesini bekliyoruz” ifadeleri yer aldı.
İsrail Ordusunun Gazze’nin Kuzeyinde Yaşayan Nüfusun Bölgeden Çekilmesi Talebi Hk. https://t.co/4Vq3R6UnTV pic.twitter.com/VJ8H25Wj4W
— T.C. Dışişleri Bakanlığı (@TC_Disisleri) October 13, 2023
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Ürdün’ün başkenti Amman’da bir araya geldi. Görüşmede İsrail’in Filistin halkına yönelik saldırılarının bir an önce durması gerektiğini belirten Abbas, Gazze’dekilerin tehcir edilmesine karşı olduğunu ifade ederek bunun ‘ikinci Nakba olacağını’ söyledi. Gazze’ye insani yardım koridorları açılmasına izin verilmesi, tıbbi yardım ulaştırılması, elektrik, su ve akaryakıt temin edilmesi çağrısında bulunan Abbas, “Gazze’deki tek elektrik santralinin hizmet verememesi ve tüm insani hizmetlerin durması nedeniyle insani felakete karşı uyarıda bulunuyoruz” dedi.
Abbas, sözlerine şöyle devam etti: “Sömürgecilerin, Batı Şeria’da Filistin mülteci kamplarında, köylerinde ve kentlerindeki halkımıza yönelik terörüne son verilmesi gerekiyor. Radikal Yahudi yerleşimcilerin gerginliğin tırmanmasına neden olan Mescid-i Aksa’ya baskınlarının son bulması gerekiyor.”
Nakba: Filistinliler, İsrail’in 14 Mayıs 1948’de işgal altında tuttuğu Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etmesi ve Filistinlileri zorunlu göçe tabi tutması nedeniyle her yıl 15 Mayıs’ı ‘Nakba’ (Büyük Felaket) olarak anıyor.
İsrail polisi, işgal altındaki Doğu Kudüs’ün Eski Şehir bölgesinde Mescid-i Aksa’ya ulaşmalarını engellediği Filistinlilere gaz bombası ile müdahale etti. Filistinliler, Mescid-i aksa’ya cuma namazı kılmak için giderken İsrail’in sert tepkisiyle karşılaştı. İsrail polisi, çok sayıda Filistinlinin, Mescid-i Aksa’nın da içerisinde yer aldığı Eski Şehir’e girişine izin vermedi.
İşgal altındaki Batı Şeria’da İsrail ateşinde ölen Filistinlilerin sayısı artmaya devam ediyor. Filistin sağlık yetkililerinin açıkladığı son rakamlara göre bugün şu ana kadar en az 11 kişi öldü, onlarca kişi de yaralandı. Tulkarim, Nablus, ve Tamun dahil olmak üzere çeşitli yerlerde ölümler kaydedildi.
İskoçya Bölgesel Başbakanı Hamza Yusuf’un Gazze’de mahsur kalan kayınvalidesi Elizabeth El-Nakla, bir video paylaşarak sesini duyurmak istedi. Videoyu çeken El-Nakla, gözyaşlarına hakim olamadı ve “İnsanlık nerede? Dünyanın neresinde insanların kalbi var da bu çağda buna izin veriyor?” dedi. Yusuf, sosyal medya platformu X’ten Filistin asıllı eşi Nadia El-Nakla’nın Gazze’de mahsur kalan annesinin videosunu paylaştı. Kayınvalide Elizabeth El-Nakla, gözyaşlarına hakim olamayarak konuştuğu videoda, şunları söyledi: “Bu benim son videom olacak. Gazze’den herkes bizim olduğumuz yere doğru ilerliyor. Bir milyon insan. Yiyecek yok, su yok. Ve hala giderken onları bombalıyorlar. Onları nereye koyacağız? Ama kızlarım, hastanedeki tüm bu insanlar tahliye edilemez. İnsanlık nerede? Dünyanın neresinde insanların kalbi var da bu çağda buna izin veriyor? Allah yardımcımız olsun. Hoşça kalın.” (İskoçya’nın ilk Müslüman Başbakanı Hamza Yusuf’un Gazze’de mahsur kalan ailesine yönelik ayrıntılı haberimiz için tıklayınız.)
Yusuf, kayınvalidesinin gözyaşlarını tutamadığı ve adeta veda ettiği videosunu ise şu ifadelerle paylaştı: “Bu Elizabeth El-Nakla. O benim kayınvalidem. İskoçya’dan emekli bir hemşire. Gazze’deki insanların büyük çoğunluğu gibi onun da Hamas’la hiçbir ilgisi yok. Ona, Gazze’yi terk etmesi söylendi ama nüfusun geri kalanı gibi o da gidecek hiçbir yeri olmadığı için kapana kısılmış durumda.”
This is Elizabeth El-Nakla. She is my mother-in-law. A retired nurse from Dundee, Scotland. She, like the vast majority of people in Gaza, has nothing to do with Hamas. She has been told to leave Gaza but, like the rest of the population, is trapped with nowhere to go. pic.twitter.com/D3ZUtnEmyO
— Humza Yousaf (@HumzaYousaf) October 13, 2023
Hamas’ın Kassam Tugayları, son 24 saatte İsrail’in Gazze’ye düzenlediği hava saldırılarında aralarında yabancıların da bulunduğu 13 esirin öldürüldüğünü açıkladı. Açıklamada, “İsrail savaş uçaklarının hedef aldığı beş noktada yabancılar dahil 13 esir öldürüldü” denildi. Açıklamada, kuzeydeki iki ayrı noktaya düzenlenen hava saldırılarında rehinelerden altısının öldürüldüğü, Gazze bölgesinde üç noktaya düzenlenen saldırılarda ise yedi kişinin daha öldüğü vurgulandı.
Gazze’de elektrik ve suyu kesen İsrail, rehineler evlerine dönene kadar hiçbir kaynağın açılmayacağını açıklamıştı. Hamas ise, İsrail’in Gazze’deki sivillere yönelik saldırıları devam ettikçe rehineleri öldürücekleri tehdidinde bulunmuştu. Üstelik, Hamas saldırılar sona ermeden esir takası konusunun konuşulmayacağını da ifade etmişti.
Savaşın başından bu yana itidal çağrısı yapan Mısır’ın Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, önceliklerinin Mısır’ın güvenliği olduğunu açıklamıştı. Mısır bugün bu doğrultuda bir adım attı. Associated Press‘in adı açıklanmayan üst düzey bir Mısırlı güvenlik yetkilisine dayandırdığı habere göre Kahire, binlerce güvenlik gücünü konuşlandırarak Gazze sınırındaki güvenliği artırıyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’da bugün Kahire’de temaslarda bulunacak. mısırlı mevkidaşıyla görüşecek olan Fidan’ın gündeminde ikili ilişkilerin yanı sıra Filistin konusunun olması bekleniyor.
Ürdün, Gazze’deki Filistinlilerin, Mısır’a tehcir edilmesi ve krizin komşu ülkelere ihraç edilmesine karşı uyarıda bulunmuştu. Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, Gazze halkının korunması ve ihtiyaçlarının karşılanması için tüm uluslararası toplumun acilen harekete geçmesi gerektiğini keydetti. Safedi, Filistinlilerin Gazze’den Mısır’a tehcir edilmesi ve krizin komşu ülkelere ihraç edilmesinin doğuracağı sonuçlara karşı uyardı. Safedi, Arap ülkelerinin, Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlenen Arap Birliği Dışişleri Bakanları toplantısında Filistinlilerin vatanlarından tehcir edilmesine karşı çıktığını hatırlattı.
Arap Birliği dışişleri bakanları, İsrail’in abluka altındaki Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarını ele almak için 11 Ekim’de Kahire’de olağanüstü toplanmıştı.
Gazze’de
Filistin’e destek vermeyen isteyen yüzbinler sokaklara döküldü. Irak ve İran’da yüzbinler meydanları doldururken Ürdün’de ise destek göstermek amacıyla sokaklara çıkanlar İsrail sınırına doğru yürüyüşe geçti. Ürdün Kralı Abdullah, başkent Amman’da Filistin yanlısı protestolar düzenlendikten sonra Filistin devleti olmadan barışın mümkün olmayacağını söyledi. Öte yandan Japonya’da da Filistin’e yönelik destek gösterileri düzenleniyor.
مصادر إعلامية: مسيرات في الأردن تنطلق نحو الحدود دعماً لفلسطين. pic.twitter.com/bfhgjAWseR
— الجرمق الإخباري (@aljarmaqnet) October 13, 2023