Irak ve Suriye tezkeresi Meclis’ten geçti

Irak ve Suriye’ye asker gönderme tezkeresinin süresinin iki yıl daha uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.

Tezkereye 357 vekil kabul, 164 vekil ise hayır oyu verdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla gönderilen tezkerede Türkiye’nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan gelişmeler ve süregiden çatışma ortamının, milli güvenlik açısından taşıdığı risk ve tehditlerin artarak devam ettiği vurgulandı.

Türkiye’nin komşusu Irak’ın toprak bütünlüğünün, milli birliğinin ve istikrarının korunmasına büyük önem atfettiğine dikkatin çekildiği tezkerede “Diğer taraftan Irak’ta PKK ve DEAŞ unsurlarının varlığını sürdürmesi, etnik temelli ayrılıkçılığa yönelik girişimler, bölgesel barışa, istikrara ve ülkemizin güvenliğine doğrudan tehdit oluşturmaktadır. Suriye’de, sınırımıza mücavir alanlarda PKK/PYD-YPG ve DAEŞ başta olmak üzere mevcudiyetini sürdüren terör örgütleri ülkemize, ulusal güvenliğimize ve sivillere yönelik eylemlerini sürdürmektedir” ifadesine yer verildi.

Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğüne vurgu

Tezkerede bu gelişmeler çerçevesinde terör ile Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü bozmaya ve sahada gayrimeşru oldubittiler oluşturmaya yönelik, Türkiye’nin milli güvenliğine tehlike oluşturabilecek her türlü risk, tehdit ve eyleme karşı, uluslararası hukuktan doğan haklar doğrultusunda gerekli önlemlerin alınmasının, milli güvenlik açısından hayati önem arz ettiği belirtildi.
Tezkerede şunlar kaydedildi:
“Ayrıca Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin, 2170 (2014), 2178 (2014), 2249 (2015) ve 2254 (2015) sayılı kararlarıyla, Irak ve Suriye’nin toprak bütünlüğünün ve bağımsızlığının teyit edilmiş olmasının ve yine 2170 (2014) sayılı kararda bu ülkelerdeki terör faaliyetlerinin kınanarak, DEAŞ ve benzeri terör örgütlerinin faaliyetlerine karşı Birleşmiş Milletler üyesi tüm ülkelere 1373 (2001) sayılı karar ve uluslararası hukuk çerçevesindeki sorumluluklarına uygun şekilde gerekli tedbirleri alma çağrısında bulunulmuş olmasının ışığında, Türkiye’nin DEAŞ ve diğer terör örgütleriyle mücadele amacıyla oluşturulan uluslararası koalisyon bünyesinde iştirak ettiği faaliyetlerin sürdürülmesi de önem taşımaktadır.
Türkiye’nin milli güvenliğine yönelik ayrılıkçı hareketler, terör tehdidi ve her türlü güvenlik riskine karşı uluslararası hukuk çerçevesinde gerekli her türlü tedbiri almak, Irak ve Suriye’deki tüm terör örgütlerinden ülkemize bundan sonra da yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek ve kitlesel göç gibi diğer muhtemel risklere karşı milli güvenliğimizin idame ettirilmesini sağlamak, Türkiye’nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan ve hiçbir meşruiyeti olmayan tek taraflı bölücü girişimler ve bunlarla ilgili olabilecek gelişmeler istikametinde Türkiye’nin menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şümul, miktar ve zamanı Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak şekilde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde sınır ötesi harekat ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunması, bu kuvvetlerin Cumhurbaşkanının belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilebilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkan sağlayacak düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için 02.10.2014 tarihli ve 1071 sayılı TBMM kararı ile verilen ve son olarak 26.10.2021 tarihli ve 1310 sayılı TBMM kararı ile 30.10.2023 tarihine kadar uzatılan iznin süresinin, 30.10.2023 tarihinden itibaren iki yıl uzatılması hususunda gereğini Anayasa’nın 92’nci maddesi uyarınca bilgilerinize sunarım.”

Tezkereye AK Parti, MHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi ve Deva Partisi evet oyu vereceğini açıklamıştı. Cumhuriyet Halk Partisi ise “yabancı askerlerin Türkiye’de bulunmasına” ilişkin ifadeyi gerekçe göstererek hayır oyu verdi.

Hayır oyu veren Yeşil Sol Parti ise tezkerenin bölgedeki istikrara zarar vereceği görüşünü dile getirdi, tezkere görüşmeleri sırasında zaman zaman AK Parti ve İYİ Parti’li vekillerle Yeşil Sol Parti milletvekilleri arasında tansiyon yükseldi.

CHP, 2019’da evet, 2021’de hayır demişti

CHP aynı tezkereye 2019 yılında “evet” demişti. Kılıçdaroğlu “İçimiz yana yana evet diyeceğiz. Orada askerlerimiz var, o askerleri korumamız lazım” diye konuşmuştu. CHP 2021 yılında aynı tezkerenin iki yıl uzatılması oylamasına ise “hayır” oyu vermişti. 2014 yılından bu yana çıkarılan tüm tezkerelerde yer alan “yabancı askerlerin Türkiye’de bulunmasına” ifadesini karara gerekçe olarak göstermişti. CHP bu ifadenin tezkereden çıkarılması için iktidara bu kez de çağrısı yapıp bu sebeple “hayır”  oyu vereceğini açıklamıştı.

Kılıçdaroğlu’ndan tezkere sorusu: Kim bu yabancı askerler?