13 yaşındaki Beren Su Bolat’ın öldüğü asansör faciasında ihmal üstüne ihmal
Aydın'daki KYK yurdunda asansör düştü ve Vali Canbolat'ın açıklamasına göre bir kişi öldü. Ölen gencin 22 yaşındaki Zeren Ertaş olduğu öğrenildi ve arkadaşları yönetimi gece boyunca ve gün içinde protesto etti. Düşen asansöre 10 dakika önce binen öğrenci yaşadıklarını 10Haber'e anlattı.
Aydın’da Adnan Menderes Üniversitesi öğrencilerinin kaldığı Efeler ilçesindeki Kredi Yurtlar Kurumu’na (KYK) bağlı Güzelhisar Kız Yurdu’nda önceki gece saatlerinde asansör sıkıştı. Asansörde o sırada 16 kişi vardı. İçlerinden biri, Adnan Menderes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 4. Sınıf Öğrencisi Zeren Ertaş paniğe kapılıp çıkmak istedi. O sırada asansör hareket etti. Genç kadın sıkışarak feci şekilde can verdi.
Ertaş’ın ölümünün ardından hem yurtta kalanlar, hem de üniversitenin diğer öğrencileri olayı protesto etti. Aydın valisi Yakup Canbolat ise asansör bakımının en son 21 Eylül’de yapıldığını söyleyerek Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma dışında idari çalışma da başlattıklarını ifade etti. Yurt müdürü de açığa alındı.
C Blok’ta meydana gelen olaya tanık olan bir öğrenci 10Haber’e konuşup gece boyunca yaşadıklarını anlattı. Anlatımına göre öğrenci E.T. gece arkadaşının odasına ders çalışmaya gidecekti. Yurtta tek asansör çalışıyordu, iddiaya göre yurttaki görevliler “Tamir edildi kızlar, bunu kullanın” demişti. Onlar da işaret edilen asansörü kullanıyordu. “Zaten onu kullandığımız için canımızdan olduk” diyen E.T., arkadaşının odasına gittikten bir süre sonra içeri bir arkadaşı girdi. Asansörün düştüğünü, bacakları sıkışanlar olduğunu anlattı. Bunu “Şoktaydı, hatırlayamıyordu bile olanları” diye aktarıyor E.T. olaydan sonra.
***Bozuk olan asansör yedi kat aşağı düşmüş, bir öğrenci hayatını kaybetmiş, 15 öğrenci mahsur kalmış, öğrenciler korku içinde, tepki gösteriyor..
"Üç dakika içinde dağılmazsanız müdahale edeceğim, biber gazı sıkarım, kimliklerinizi tespit ederim" diye tehdit ediliyorlar.. pic.twitter.com/z7seKwUeEW— İSİG Meclisi (@isigmeclisi) October 26, 2023
Üst katta oldukları için ses duymayan E.T. 10 dakika geç çıksa kendisinin de içinde olacağı asansördeki facianın büyüklüğünü önce kavrayamadı. Aşağı inmek isteyip dışarı çıkışların yasak olduğunu öğrenince durumdan şüphelenmeye başladı arkadaşlarıyla birlikte. Zemin kata indiklerinde ise her yerde kan olduğunu gördüler ve sağlık görevlileri de panik içindeydi.
Ardından arkadaşlarıyla balkona geçen E.T. ölen Zeren Ertaş’ın çıkarılışına da şahit oldu. Zeren’i önce yaralı sandılar: “Ağır yaralı sandık ve yaşıyorsa seslerden korkmasın diye herkesi susturduk. Sedyede sanırım iki yorgan vardı ve ceset olduğunu anladık.” O sırada yurdun önü dolmaya başlamıştı ve zaten kapıda bekleyen jandarma da okulun içindeydi.
E.T.’nin anlatımına göre bu sırada bir savcı yardımcısı çıktı ve “Ölen sizin kardeşiniz mi neden ağlıyorsunuz?” dedi. Bu söz öğrencilerin öfkesini artırdı, erkeklerin kaldığı taraftan da sesler yükseldi, çöp konteynerlerini kapı önüne getirip tekmelemeye başladılar. “Savcı böyle demese bu kadar kötü olmayacaktı. Durum zıvanadan çıktı. Çok korktuk. Meydandaki arkadaşlarımız polisin şiddetine maruz kaldı” sözleriyle anlatıyor E.T. gece boyunca yaşadıklarını.
Tepkilerin ardından savcı yardımcısı olduğu iddia edilen kişi polislerle birlikte yurttan çıkmak istedi ama, ancak kalabalık dağılınca gidebildi. E.T. “Biz sadece bağırdık, kimseye şiddet uygulamadık, birbirimize sarılıp ağladık. Kimseye zarar vermemiştik bizden korktu” diye tepki gösteriyor.
Yurt halen açık, öğrenciler isterlerse kalmaya devam edebilecek ama çoğu öğrenci yaşadıkları travma sonrası valizini topladı, kendi isteğiyle yurttan ayrılıyor. Savcı yardımcısının söylediği iddia edilen sözler ise sosyal medyada diğer öğrenciler tarafından da aktarılıyor.
Gençlik ve Spor Bakanlığı da olayla ilgili açıklama yaparak incelemenin devam ettiğini, yurt müdürünün de açığa alındığını duyurdu. Açıklama özetle şöyle:
“İlk belirlemelere göre zemin katta bulunan asansörün kayması sonucu gerçekleştiği tespit edilen olayda 15 evladımızın sağlık durumunun iyi olduğu öğrenilmiştir. Bir öğrencimiz panik halinde asansörden çıkmaya çalışırken maalesef hayatını kaybetmiştir. Öğrencimize Allah’tan rahmet, ailesine ve sevenlerine başsağlığı dileriz. Yaşanan süreçle ilgili adli ve idari soruşturma Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülmektedir. Bakanlığımız tarafından yurt müdürü açığa alınmış olup olayla ilgili müfettiş görevlendirilerek gerekli incelemeler başlatılmıştır. İncelemeler neticesinde varsa ihmali tespit edilen sorumlular hakkında gereği yapılacaktır. Kamuoyunun bilgisine saygıyla sunulur.”
Öğrenciler kaybettikleri sıra arkadaşları Zeren Ertaş için Aydın Kent Meydanı’nda toplanıp eylem yaptı. “Ölmeye değil, okumaya geldik. Sessiz kalma. Sözde KYK” yazılı dövizler açıldı.
Öğrenciler meydanda oturarak yaşananları protesto etti, ama yine polis müdahalesiyle karşılaştı. Edinilen bilgiye göre iki kişi gözaltına alındı.
Asansör faciasından 10 dakikayla kurtulan öğrenci yaşananları 10 Haber'e anlattı: 'Tamir edildi kızlar, bunu kullanın' dediler
📌Aydın'daki eylemler ise sürüyor, öğrencilere polis müdahale etti
Buse Çelebi'nin [@celebibuss] haberi.https://t.co/JduiKGeJQr pic.twitter.com/OIZfTxrjeE
— 10Haber (@10HaberNet) October 26, 2023
Vali Canbolat’ın ilk açıklamasında yurttaki 15 kişilik asansöre 16 kişinin binildiğini, asansör birinci kattayken henüz kapı kapanmadan kaymaya başladığını, asansördeki öğrencilerden birinin panik halinde dışarı çıkmak isterken arada sıkışarak vefat ettiğini söylemesi ise tartışmaların odağında. Çünkü henüz teknik soruşturma tamamlanmamışken yapılan açıklama için “15 kişilik asansöre 16 kişi binilirse hemen zemine mi çakılır?” diye soruyorlar.
TMMOB Makine Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Yener’e göre doğru kullanılan ve bakımı yapılan bir asansörde bu sorunun cevabı hayır olmalı. Söz konusu asansörün 2020 yılında işletmeye alındığını belirten Yener yürürlükteki yönetmelik ve şartnamelere göre güvenlik tertibatı olması gerektiğini söylüyor. Asansörün işletmeye A tipi muayene kuruluşu tarafından alındığını ifade eden Yener yapısal eksiklerin kontrol edilmesi gerektiğini belirtiyor. 15 kişilik asansöre 16 kişinin binmesinin alana sığmaları açısından sıkıntı yaratsa da “Bakım şartları yerine getirilmiş 15 kişilik asansöre 16 kişinin binmesiyle asansörlerin düşmemesi lazım. Tam tersine bulunduğu katta aşırı yük sinyali vermesi, bir-iki kişinin de inmesi lazım. Kendiliğinden bir hareket varsa da sistemin kendiliğinden algılaması, fren tertibatının devreye girmesi lazım. Yapısal kusurlar olabileceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
İnceleme sürecinin sürdüğünü belirten Yener üzerinde durdukları yapısal kusurları ve şirketin ihmali olması ihtimalini de şöyle anlatıyor:
“Kasnak-halat uyumsuzluğu var mı, fren tertibatı uygun mu değil mi bilmiyoruz. Bir diğeri ise kontrol elemanları. Uyarı verecek durduracak sistemin devrede olup olmadığını bilmiyoruz. Aşırı yük halinde ya da hareket durumunda paraşütün olması lazım. Bunlar neden devreye girmedi. Bunları bilmiyoruz, bakılması lazım. Bunlara baktığınızda işletmeye alınan asansörün güvenli bir şekilde işler halde olmasından yönetici ve bakım firması sorumludur. Çünkü bakım firması çalışır halde tutmakla ve eksikleri bildirip tamamlamakla mükelleftir. Bunlarla ilgili eksiklik varsa bakım defterine yazıp yöneticiye bildirmesi lazım. Bakım defteri var mı bilmiyoruz, herhangi bir bakım defterine ulaşılamadı.”