‘Kimseyi dolandırmadım’ diyen Sam Bankman-Fried: Günlük işlem hacmimiz 15 milyar dolardı

Kripto para borsası FTX’in kurucusu Sam Bankman-Fried, ilk kez jüri karşısına çıktığı cuma günü görülen ceza davasında suçsuz olduğunu savundu. Bankman-Fried üri üyelerine dolandırıcılık yapmadığını ve kripto borsasının bir spor sahasının isim hakkı için ödeme yapmak gibi dış harcamalarının şirket kârından çıktığını düşündüğünü söyledi. Savunma avukatı Mark Cohen’in kimseyi dolandırıp dolandırmadığı sorusuna Bankman-Fried “Hayır, dolandırmadım” diye yanıt verdi. Cohen daha sonra müşteri fonlarını alıp almadığını sordu ve Bankman-Fried yine “Hayır” dedi.

Stanford Üniversitesi’nde hukuk akademisyeni anne-babanın oğlu olan 31 yaşındaki Bankman-Fried, dolandırıcılık, menkul kıymet dolandırıcılığı ve kara para aklama dahil olmak üzere, suçlu bulunması halinde kendisini ömür boyu hapse mahkum edebilecek yedi suçla karşı karşıya.

Sanık kürsüye çıkmadan önce 4 haftadır süren duruşmalar FTX’in üst düzey yönetici ekibinin birçok üyesinin yanı sıra kardeş hedge fonu Alameda Research’ü yöneten kişilerin ifadeleriyle geçti. Hepsi de Bankman-Fried’ı, FTX müşterilerinin parasını girişim yatırımlarından Bahamalar’daki yüksek fiyatlı bir konuta ve Alameda’nın kripto kayıplarını karşılamaya kadar her şeyi finanse etmek için kullanma planının beyni olarak gösterdi.

Savcılar, Bankman-Fried’in işletmelerinin eski yöneticilerine, patronları tarafından gerçekleştirilen ve müşterilerin geçen yıl milyarlarca dolar kaybetmesine neden olan belirli eylemleri anlattı. Bankman-Fried’in Alameda’yı yöneten eski kız arkadaşı Caroline Ellison da dahil olmak üzere hükümetle işbirliği yapan tanıkların birçoğu birden fazla suçlamayı kabul etti.

Bankman-Fried duruşmada en büyük hatalarından birisinin bir risk yönetim ekibine sahip olmamak olduğunu kabul ederek, bunun “önemli ihmallere” yol açtığını söyledi.

İfadesinin başında Bankman-Fried geçmişini ve kripto para sektörüne nasıl girdiğini anlattı. Sanık, Massachusetts Institute of Technology’de fizik okuduğunu ve 2014 yılında mezun olduğunu söyledi. Daha sonra 3 yıldan fazla bir süre Jane Street’te uluslararası masada tüccar olarak çalıştı ve günde on milyarlarca dolarlık ticareti yönetti. Arbitraj ticareti gibi şeylerin temellerini burada öğrendi.

8 milyar dolarlık FTX dolandırıcılığına ‘Salak ile Avanak’ benzetmesi

‘Bitcoin 2 ayda bin dolardan 10 bin dolara sıçradı’

2017 sonbaharında Alameda Research’ü kurduğunu söyleyen Bankman-Fried  “Bu, kriptonun ilk kez kamusal olarak görünür olmaya başladığı dönemdi” dedi. İnsanların bu konuda çok heyecanlı olduğunu, Bitcoin’i izlediklerini belirterek “2 aylık bir süre içinde Bitcoin bin dolardan 10 bin dolara sıçradı. Bankalar ve brokerlar henüz işin içinde değildi ve bir arbitraj sağlayıcısı için muhtemelen büyük bir talep olacak gibi görünüyordu” dedi. Bankman-Fried, kripto paraların nasıl çalıştığına dair kesinlikle hiçbir fikri olmadığını da savunarak “Sadece ticaret yapabileceğiniz şeyler olduklarını biliyordum” diye konuştu.

4 odalı dairede günde 15 milyar dolarlık işlem

Alameda’daki ilk ofisin Berkeley’de Airbnb’den kiralanan 4 yatak odalı bir daire olduğunu söyleyen Bankman-Fried, 2019 yılında faaliyete başladıkları FTX’te işlem hacminin günde birkaç milyon dolardan o yıl on milyonlarca dolara, 2020’de ise yüz milyonlarca dolara ulaştığını, 2022 yılına gelindiğinde ise bu rakamın günlük 10 milyar ila 15 milyar dolarlık işlem hacmine ulaştığını açıkladı.

Bankman-Fried, Alameda’nın FTX’ten borç almasına izin verildiğini ancak paranın marj işlemlerinden, diğer marj işlemlerinden elde edilen teminatlardan veya platformda faiz kazanan varlıklardan geldiğini anladığını söyledi. Bankman-Fried’in ifadesine göre FTX’te, şirket varlıkların yükümlülüklerden daha fazla olduğuna inandığı sürece ödünç alınan fonlarla neler yapılabileceğine dair genel bir kısıtlama yoktu.

Bankman-Fried 2020 yılında rutin bir tasfiyenin yanlış gitmesinin Alameda’da bazı özel borçlanma izinlerine yol açtığını söyledi. Binlerce dolar olması gereken bir işlem hacminin trilyonlarca dolara ulaştığını belirten sanığa göre, Alameda pozisyonunu kapattığı için aniden işler kötü gitmeye başladı. Bu olay, Alameda’nın hatalı bir şekilde tasfiye edilmesinin kullanıcılar için felaket olabileceği yönündeki endişeyi daha da artırdı.

Bankman-Fried, FTX’in mühendislik direktörü Nishad Singh ve kurucu ortağı Gary Wang ile konuştuğunu ve her ikisinin de daha önce savcılık adına ifade verdiğini söyledi. Bankman-Fried, kullanıcıdan daha fazla teminat yatırmasını isteyecek bir uyarı ya da bir gecikme yaratmayı önerdiğini söyledi. Bu geri bildirime yanıt olarak Singh ve Wang’ın Bankman-Fried’a böyle bir özelliği hayata geçirdiklerini söylediğini belirten Bankman-Fried, daha sonra bunun “negatife izin ver” özelliği olduğunu öğrendiğini sözlerine ekledi.

Bankman-Fried, Alameda’nın borçlandığı miktarın veya teorik azami tutarın farkında olmadığını ifade etti. Alameda’nın net varlık değeri pozitif ve borçlanma ölçeği makul olduğu sürece Alameda’nın siparişleri karşılamaya devam edebilmesi için kredi limitini artırmasının sorun olmadığını söyledi. Singh ve Wang’ın daha önceki ifadeleri kredi limitinin 65 milyar dolara çıkarıldığını öne sürüyordu ki, Bankman-Fried bu rakamdan haberdar olmadığını savundu.

Bu kadar kanıt varken jüriyi ikna etmek zor

Uzmanlar, hükümet tarafından dağ gibi kanıtlar sunulduktan sonra jüriyi ikna etmenin Bankman-Fried için zor olacağına dikkat çekiyor.  Savcılar, Bankman-Fried’in FTX müşterilerinin paralarının harcanmasını organize ettiğini gösteren şifreli Signal mesajları ve diğer dahili belgeler de dahil olmak üzere destekleyici materyaller sundular.

Bankman-Fried’in ifadesinin yanı sıra perşembe sabahı kürsüye çıkan iki tanığın ifadelerinden oluşan savunmanın davası, büyük ölçüde jürinin sanığın dolandırıcılık yapma niyetinde olmadığına inanıp inanmamasına bağlı. Cuma öğleden sonraki ifadesinde Bankman-Fried’a FTX’in pazarlama ve promosyonları soruldu. Bankman-Fried, pazarlama ekibinde 15 kişi olduğunu, zaman ilerledikçe bu işe daha fazla dahil olduğunu belirtti. Özellikle 2021 yılında Miami’deki basketbol arenası için 19 yıllığına 135 milyon dolara yapılacak olan isim hakkından bahsetti. FTX Arena sponsorluğunun şirkete getiri sağlayacağını ve geniş bir marka bilinirliği yaratacağını çünkü kendisinin bile “ortalama düzeyde bir sporsever” olarak düzinelerce stadyum sayabileceğini söyledi. Yatırımın yılda yaklaşık 10 milyon dolar ya da gelirin yüzde 1’i kadar olacağını belirten Bankman-Fried, şirketin aralarında NFL’nin New Orleans Saints ve Kansas City Chiefs takımlarına ev sahipliği yapan stadyumların da bulunduğu birkaç farklı stadyum arasında karar vermekte zorlandığını söyledi.

İfadesinin önemli bir bölümünde Bankman-Fried, stadyum anlaşması finansmanının müşteri parası yerine borsadan elde edilen gelirden ve girişim yatırımlarından elde edilen getirilerden geldiğini düşündüğünü söyledi.

Benzer şekilde, Bankman-Fried Bahamalar’daki lüks mülklerin FTX’in gelir ve girişim yatırımlarından gelen işletme nakdi ile ödendiğine inandığını ifade etti. Kiralanacak mülklere sahip olmanın, şirketin Facebook’tan geliştirici çekmek istemesi halinde gerekli bir teşvik olduğunu söyledi.

Bankman-Fried, girişim yatırımlarına gelince, bu paranın Alameda’nın işletme kârlarından ve üçüncü taraf kredi masalarından geldiğini düşündüğünü belirtti. Alameda’nın girişim kolunun adı Clifton Bay Investments olarak değiştirildiğini ve bunun özel bir girişim markası oluşturmanın ilk adımı olduğunu söyledi.

Bankman-Fried, Singh’i veya eski FTX yöneticisi Ryan Salame’yi siyasi bağışlar yapmaları için asla yönlendirmediğinini savundu. Salame eylül ayında federal kampanya finansmanı ve para aktarma suçlarını kabul ederek, 2021 sonbaharından Kasım 2022’ye kadar, paranın aslında Alameda’dan geldiği halde kendi adına hem Demokratlara hem de Cumhuriyetçilere on milyonlarca dolarlık siyasi katkı sağladığını itiraf etmişti.

FTX’in müşteri fonlarını 2022 ara seçimlerinde 100 milyon doların üzerinde siyasi bağışı finanse etmek için kullandığı iddia edilen Bankman-Fried, politikacılarla pandemi önleme ve kripto düzenlemesi hakkında konuştuğunu ifade etti. FTX’in ABD operasyonu nispeten küçük olmasına rağmen kripto politikasına ilgi duyduğunu çünkü şirketin ABD’de kripto vadeli işlem ürünleri sunmaya çalıştığını söyledi.

Bankman-Fried daha sonra kamuya açık kişiliğini tartıştı. “Doğuştan içe dönük” olduğu için şirketin kamuya açık yüzü olmayı düşünmediğini söyledi ancak birkaç görüşme iyi gitmiş ve oradan da çığ gibi büyümüş. Şirkette basının aradığı tek kişi kendisi olmuş. Rahat olduğu için tişört ve şort giydiğini, meşgul ve tembel olduğu için saçlarını uzattığını söyleyen Bankman-Fried, Los Angeles’taki 2022 Super Bowl’da Katy Perry ile birlikte fotoğraflanmıştı. Daha önce savcılık tarafından fotoğrafın sunulduğu jüriye, toplantılar için şehirde olduğu ve şirketin bir reklam filmi yayınladığı için maça gitmenin doğal olduğunu düşündüğünü belirterek “Belki ilginç olur diye düşündüm” dedi.

Suçu eski kız arkadaşına attı

Öğleden sonraki ifade büyük ölçüde Bankman-Fried’ın eski kız arkadaşı Caroline Ellison’dan Alameda’nın riskini hedge etmesine yönelik tekrarlanan ve başarısızlıkla sonuçlanan talebine odaklandı. Bankman-Fried 2021’in sonlarında Ellison’la Alameda’nın kaldıraçlı uzun pozisyonda olması nedeniyle piyasa hareketleri riskine karşı korunmak için işlem yapma konusunda konuştuğunu, yani piyasanın düşmesi halinde para kaybedeceklerini söyledi.

Ellison bu konuyu inceleyeceğini söylemiş, Bankman-Fried ise bunu Ellison’ın “bu konuda çok daha az hevesli olduğu” şeklinde “yorumladığını” savunmuştu. Bankman-Fried, 2022 yılı boyunca her 2 ayda bir Alameda’nın hedge yapıp yapmadığını kontrol ettiğini ve her seferinde kendisine henüz yapmadığının söylendiğini ancak Ellison’ın yakın gelecekte bunu yapmayı planladığını söylediğini belirtti.

Bankman-Fried özellikle Ellison ve FTX’in ürün müdürü olan Ramnik Arora ile şirketin bir Bitcoin madencisi olan Genesis Digital Assets’e yaptığı yatırıma 2 milyar dolarlık bir hedge koyma konusunda konuştuğunu, hedge işleminin hiçbir zaman yapılmadığını söyledi.

Bankman-Fried’e FTX’in 8 milyar dolarlık yükümlülüğünün nasıl anlatıldığı konusunda da ayrıntı vardı. Sanığa göre, Ekim 2022’de geliştiriciler finansal verileri içeren bir Google veri tabanı oluşturdular. Bankman-Fried gördüğünde “çok şaşırdığını” söylediği negatif 8 milyar dolarlık bakiyeyi burada fark etti.

Cohen daha sonra konuyu Alameda’nın kredi verenlerinin özellikle Genesis, BlockFi, Celsius ve Voyager’ın, acil sermaye ihtiyacı hakkında Bankman-Fried ile doğrudan görüşmeler yaptığı bir dönem olan 2022 yaz aylarına getirdi. Sonunda, Alameda ve Bankman-Fried’dan yalnızca BlockFi ve Voyager fon almıştı.

2021’in sonlarında ve 2022’nin başlarında Bankman-Fried, FTX gelirinin 1 milyar doların üzerinde olmasını istediğini çünkü bunun yuvarlak bir rakam olduğunu söyledi. Şirket yöneticilerine bu hedefe ulaşmanın yolları olup olmadığını sordu. Singh, şirketin kripto token Serum’a yaptığı yatırımı, coinleri işe koymanın bir yolu olarak değerlendirerek bu sorunu çözdüğünü söyledi. Bu sayede 50 milyon dolar daha gelir elde etti. Bankman-Fried bu ek parayı bulduklarına “biraz şaşırdığını” ifade etti ancak bu onu 1 milyar dolara ulaştırdı.

FTX’in çöküşü ABD’li banka Silvergate’i batırdı