Eski İsrailli müzakereci: Netanyahu’nun Gazze’de kişisel çıkarları var
İsrail'in Gazze saldırıları ikinci ayda farklı bir boyuta geçti. İsrail askerleri Gazze'ye girdi, yeni hedefleri ise Hamas tarafından kullanıldığı belirtilen tüneller.
Gazze’deki savaş İsrail’in bölgeye girmesiyle devam ediyor. Hamas grubunun bölgedeki ana kalesi olan Gazze Şehri, İsrail güçleri tarafından kuşatılmış durumda. Ordu, askerlerin yoğun nüfuslu şehrin kalbine kadar ilerlediğini söylerken Hamas, savaşçılarının ağır kayıplar verdiğini açıkladı. İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, Gazze Şeridi’ne düzenlenen hava saldırılarında Hamas’ın bir silah üreticisinin ve birkaç savaşçısının öldürüldüğü, hava ve kara saldırılarının Hamas’ın tünel ağını hedef aldığı vurgulandı.
İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, Hamas tarafından inşa edilen ve Gazze’nin altında yüzlerce kilometre boyunca uzanan bir tünel ağını yok etmek için patlayıcılar kullandığını söyledi. Hamas ve İslami Cihad kaynaklarına göre ise İsrail tankları, Hamas savaşçılarının ağır direnişiyle karşılaştı. İsrail 33 askerinin öldürüldüğünü açıkladı.
İsrail, Hamas’ın kullandığı tünellerin özellikle hastane ve okulların altında olduğu savını sürdürüyor. İsrail işgali altındaki Gazze Şeridi’nde bulunan Endonezya Hastanesi Müdürü Atıf el-Kahlut da tünellerle ilgili iddialara yanıt verdi. İsrail’in hastanede Filistin direniş güçleri tarafından kullanıldığı öne sürülen tünellerin varlığına ilişkin iddialarını yalanlayan Kahlut, zemindeki yerlerin yakıt depolamak ve atık su için kullanıldığını, bunların hastanenin inşaatı sırasında yapıldığını dile getirdi. BM’ye, “hastanenin araştırılması, herhangi bir tünel hatta direniş güçleri mensubunun bulunmadığından emin olmak için heyetler göndermesi” çağrısında bulunan Kahlut, hastanede, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki evlere yönelik devam eden bombardımanında yaralananların tedavi edildiğine dikkati çekti.
İsrail, Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’in güneyine düzenlediği ve silahlı kişilerin çoğu sivil 1.400 kişiyi öldürdüğü ve İsrail rakamlarına göre yaklaşık 240 kişiyi rehin aldığı baskına karşılık olarak Gazze’yi vurdu. Savaş, İsrail-Filistin çatışmalarının en kanlısı olarak tarihe geçti. İsrail, Gazze’yi yöneten Hamas’ı vurarak ortadan kaldırmayı hedeflerken, Filistin medyası da Gazze Şehri’ndeki el-Şati mülteci kampı yakınlarında Hamas savaşçıları ile İsrail güçleri arasında çatışmalar yaşandığını bildirdi. Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları, savaşçılarının Gazze Şehri’nde bir İsrail tankını imha ettiğini söyledi. Gazze’deki en üst düzey Hamas lideri olan ve 7 Ekim saldırılarının kilit isimlerinden olduğuna inanılan Yahya Sinwar’ın olası akıbeti hakkında ise İsrail’den başka bir açıklama gelmedi. İsrail Salı günü Sinvar’ın sığınağında kıstırıldığını açıklamıştı.
İngiltere merkezli haber ajansı Reuters’ın aktardığına göre İsrail güçleri tarafından sivillerin ayrılması için ilan edilen günlük dört saatlik süre zarfında binlerce insan Gazze’nin kuzey bölgelerinden ayrıldı ve İsrail tanklarının kontrolündeki bir yoldan güneye doğru ilerledi. İsrail ordusu ise bu görüntüleri paylaştı. Gazze’nin kuzeyinden güneye giden sivillerin görüntülerini servis eden ordu, “binlerce kişinin güneye gittiği” bilgisini verdi. Görüntülerde, çok sayıda Filistinlinin ellerinde beyaz bayraklarla evlerini yürüyerek terk ettiği görüldü.
החל מהשעה 10:00 אלפי תושבים מצפון הרצועה נענו לקריאות צה״ל ועושים בשעה זו את דרכם לדרום הרצועה, מדרום לנחל עזה, דרך כביש צלאח אלדין pic.twitter.com/6MAi5Ye5yJ
— צבא ההגנה לישראל (@idfonline) November 8, 2023
Ancak İsrail’in bölgenin kuzeyinin terk edilmesi yönündeki ultimatomlarına karşın yer değiştirmeyi reddeden kalabalıklar da var. Hastanelerin yoğunlukta bulunduğu Gazze’nin kuzeyinde Şifa Hastanesi dahil olmak üzere binlerce kişi kuşatma altında kalmaya devam ediyor. Sığındıkları, okullar, hastaneler saldırıya uğramaya devam ederken insanların ihtiyaç duyduğu yardımların ise bölgenin kuzeyine geçişi hala yasak. Hastaneler ağır durumları nedeniyle göç edemeyecek hastalarla dolup taşmış durumda. İlaç ve yakıt tükendikçe, umutlar da tükeniyor.
BM rakamlarına göre Gazze’nin 2,3 milyon sakininin yaklaşık üçte ikisi ülke içinde yerinden edilmiş durumda binlercesi ise hastanelere ve bina otoparklarındaki derme çatma brandadan barınaklara sığınıyor.
Japonya’nın başkenti Tokyo’da toplanan G7 dışişleri bakanları çatışmalara “insani bir ara verilmesi” ve bir “barış süreci” başlatılması çağrısında bulundu. Yapılan ortak açıklamada İsrail’in kendini savunma hakkı olduğu ancak sivillerin korunması ve uluslararası hukuka uyulması gerektiği vurgulandı. İki devletli bir çözümün “adil, kalıcı ve güvenli bir barışa giden tek yol olmaya devam ettiği” belirtildi.
Savaşın ikinci ayına girmesiyle birlikte Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri ve G7 ülkeleri, binaların yerle bir olduğu, temel ihtiyaç malzemelerinin tükenmeye başladığı Gazze’de için ateşkes mi, insani mola mı tartışmalarını sürdürmeye devam ediyor.
İsrail ateşkes çağrılarını reddederken, bölgede son 24 saatte 241 Filistinli daha öldürüldü. Gazze’deki Sağlık Bakanlığı, İsrail’in saldırılarında ölenlerin sayısının son 24 saatte 241 artarak 10 bin 569’a yükseldiğini duyurdu. Açıklamaya göre, ölenlerin 4 bin 324’ü çocuk, 2 bin 823’ü kadın. İsrail saldırıları nedeniyle öldürülenlerin yüzde 40’ı çocuk.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Sözcüsü Christian Lindmeier, Cenevre’de yaptığı açıklamada, ölüm ve acı seviyesinin “anlaşılması zor” olduğunu söyledi. “Her gün en kötü gün olduğunu düşünüyorsunuz ama bir sonraki gün daha kötü oluyor” diye sözlerine başlayan Lindmeier, İsrail saldırıları nedeniyle öldürülenlerin yüzde 40’ının çocuk olduğunu kaydetti. Lindmeier, “Gazze’de her gün 160 çocuk ölüyor” diye konuştu.
Gazze’deki hükümet, İsrail’in 7 Ekim’den bu yana devam eden saldırıları nedeniyle Gazze Şeridi’nde 16 hastane ile 34 sağlık merkezinin hizmet dışı kaldığını duyurdu. Hükümetin Telegram hesabından yapılan açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’ne 7 Ekim’den bu yana düzenlediği yoğun saldırıların, sağlık kurumlarında neden olduğu yıkım ve hasarın yanı sıra sağlık sistemindeki çöküşe ilişkin bilgi verildi. Gazze Şeridi’nde hastanelerin yarısının, sağlık merkezlerinin yüzde 62’sinin hizmet dışı kaldığı kaydedilen açıklamada, 16 hastane ile 34 sağlık merkezinde hizmetin durduğu bildirildi.
İsrail’in saldırılara başladığı ilk günden itibaren hastanelere her bir dakika bir yaralı getirildiği, her bir saatte ise 15 kişinin hayatını kaybettiği aktarıldı.
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, 7 Ekim sabahı, İsrail’in “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlerine yönelik sürekli ihlallerine karşılık verme” gerekçesiyle kapsamlı saldırı düzenlerken, İsrail ordusu da Gazze Şeridi’ne yoğun hava bombardımanı başlattı. İsrail, Gazze’den düzenlenen saldırılarda 315’i asker 1400’den fazla İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin yaralandığını duyurdu. İsrail’e göre 31 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ndeki kara operasyonlarındaki çatışmalarda ölen asker sayısı 33’e yükselirken, Kassam Tugayları’nın elinde 242 İsrailli esir bulunuyor. İşgal altındaki Batı Şeria’da da bir İsrail askeri öldü.
Gazze’deki Filistin Sağlık Bakanlığına göre, İsrail’in saldırılarda 4 bin 324’ü çocuk, 2 bin 823’ü kadın olmak üzere 10 bin 569 Filistinli öldürüldü, en az 26 bin 475 kişi yaralandı. Batı Şeria ve Kudüs’te İsrail güçleri ve Yahudi yerleşimciler, 163 Filistinliyi öldürdü. İsrail ordusu, Gazze’de binlerce yaralı ile sivilin bulunduğu en büyük sağlık tesisi olan Şifa Hastanesini, Nasr Çocuk Hastanesini, El-Ehli Baptist ve Türk-Filistin Dostluk hastanelerini, tahliyeye zorladığı Filistin Kızılayı’na bağlı Kudüs ve Endonezya hastanelerinin çevresini vurdu. Saldırılarda yüzlerce kişi öldü ve yaralandı.
İsrail ordusu ile Hizbullah arasında 8 Ekim’den bu yana yaşanan çatışmalarda ise 63 Hizbullah mensubu ile 4 İsrail askeri öldü.