Sosyal medyada yeni dolandırıcılık: Damping tuzağı

Son dönemde artan dolandırıcılık yöntemlerine bir yenisi daha eklendi. Dolandırıcılar açtıkları sahte sosyal medya hesaplarından "Yurtdışına taşınıyoruz, eşyalarımız uygun fiyata satılık" ilanına ekledikleri link ile vatandaşları tuzağa düşürüyor.

Gündem 21 Aralık 2023

Bu haber 1 yıl önce yayınlandı

Dolandırıcılar bazı sosyal medya uygulamalar üzerinden açtıkları sahte hesaplarla ‘Yurtdışına taşınıyorum, evleniyorum, tayinim çıktı bu yüzden de eşyalarımı uygun fiyata elden çıkarıyorum” diyerek vatandaşları dolandırmaya başladı. Sahte hesaplar üzerinden uygun fiyata ikinci el eşya satışı yaptıklarını söyleyen dolandırıcılar, alışveriş yapmak isteyen vatandaşları bir link üzerinden güvenilir alışveriş sitelerinin sahtelerine yönlendiriyor. Alışveriş yaptığını düşünen vatandaş para gönderip bilgilerini karşı tarafa ilettikten sonra ürün gelmeyince dolandırıldığının farkına varıyor.

‘Düşünme fırsatım olmadı, beni aceleye getirdiler’

Sosyal medya dolandırıcılarının hedefi olan mağdurlardan Başak Beyaz “Direkt olarak size mesaj atıyorlar. Mesajda numaranızı istiyorlar. Ardından size ulaşıyorlar. Beni de whatsapp üzerinden aradılar. Konuştuk, anlaştık. Bana link gönderdiler. Güvenli alışveriş sitesine yönlendiriyorlar sizi o link üzerinden. Burada bütün işlemleri yapıyorsunuz. İşlem böyle oluyor. Dolandırıcı beni ‘Eşim İsviçre vatandaşı, ailesi ona burada zulmediyor, dövüyor. Biz de o yüzden yurtdışına gidiyoruz’ diye dolandırdı. ‘Oraya taşınacağız, biletimiz hazır’ dedi. 10 bin TL’ye bana hem buzdolabı hem de telefon satacağını söyledi. Kargosu, faizi ve işlem ücretleriyle 10 bin 500 TL’yi bulur dedi. Ben bu ilanları Tiktok’ta gezerken görmüştüm. Fiyat almak için iletişime geçtim. Birkaç gün sonra dönüş yaptılar. Bu kadar ucuz olması dikkatimi çekti, evet şüphelendim ama o an aceleyle sağlıklı düşünemedim. Dolandırıcı beni acele ettirdi, ‘Bir an önce elimden çıkarmam lazım eşyaları’ dedi. ‘Bir an önce gitmem lazım’ diye acele ettirdi, ben de sağlıklı karar veremedim. İçimde şüphe vardı. Tekrar yönlendirdikleri siteye girdim baktım ama telefonu kızım için alacaktım. O üzülmesin diye de alışverişe devam ettim. Hem kızım hem dolandırıcı beni acele ettirince ne yapacağımı bilemedim. Araştırma fırsatım olmadı ve hata yaptım. Sonrasında dolandırıldığımı anladım ve gerekli yerlere şikayetlerde bulundum. Şimdi de sosyal medyada başkaları dolandırılmasın diye bu kişileri ifşa ediyorum” dedi.

’25-30 bin liralık ürünleri 5 bin lira gibi fiyatlara satıyormuş gibi yapıyorlar’

Bahçeşehir Üniversitesi Siber Güvenlik Merkezi Müdürü ve Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Naci Ünal “Bu dolandırıcılık yöntemini sosyal medyayı kullanarak yapıyorlar. ‘Yurtdışına tayinim çıktı, yeni nişanlandım, yeni evlendim yurtdışına yerleşiyorum. Bu yüzden de eşyalarımı elimden çıkarmak istiyorum. Uygun fiyatlarla satıyorum’ gibi çeşitli bahanelerle 25-30 bin liralık ürünleri 5 bin lira gibi fiyatlara satıyormuş gibi yaptıkları oluyor. Bunun yanında başka bir yöntemleri de bu uçaklarda, havayollarında unutulan eşyaları satıyormuş gibi yapmak oluyor. Bu eşyaları biliyorsunuz tüm hava yolları belli zaman aralıkları geçtikten sonra eğer sahibi çıkmazsa cüzi miktarda ihalelerle şirketlere devrediyorlar. Bu şirketler de uygun fiyatla diğer insanlara satıyorlar. Dolandırıcılar da sanki böyle bir operasyon varmış gibi davranıp, bu şekilde bir dolandırıcılık yoluna gidiyorlar. Siber güvenlik anlamında bu dolandırıcılıkları iki şekilde izah edebiliriz. Bunlardan bir tanesi sosyal mühendislik olarak dolandırıcılık yapılması. Sosyal mühendislik dediğimiz şey bizim verilerimizi kullanarak bizi manipüle etmeleri anlamına geliyor. Dolayısıyla burada kişi önemli değil. 1 milyon kişiye aynı mesaj gidiyor. Burada mesajdaki, fotoğraflardaki kişiler tamamen sanal, gerçek kişiler değiller. Sattıkları iddia edilen ürünler de gerçek değil. Bu 1 milyon kişinin yüzde biri bu olaya dahil olmuş olsa, çok yüksek miktarda bir meblağ ile karşılaşıyoruz zaten. Sosyal mühendislik kısmı bunu oluşturuyor. Link koyuyorlar, o linkten sizin banka hesabınıza ulaşıyorlar. Buradan da sizin 5 bin TL, 10 bin TL EFT, Havale yapmanızı istiyorlar. Bunu yaptıktan sonra tabii ürün gelmiyor, siz de paranızı kaybettiğinizle kalıyorsunuz. Bu işin bir de fishing yani oltalama kısmı var. Bazı dolandırıcılar da buraya farklı linkler koyuyor. Bu linklerde kredi kartı bilgilerini istiyorlar. Dolayısıyla siz linke tıkladığınız anda ya hesap numarasına yönlendiriliyorsunuz ki, bu en az zararla çıkacağınız kısım. Çünkü burada 5 bin lira, 10 bin lira kaybediyorsunuz. Diğer yöntemde ise kredi kartı bilgilerinizi karşı tarafın eline veriyorsunuz. Hele bir de çok profesyonel bir şekilde sistem hazırlanmışsa ve siz de şifrelerinizi girmişseniz buraya, kredi kartınızı karşı tarafın emrine amade hale getiriyorsunuz. Dolayısıyla onlar istedikleri miktarda parayı bu kredi kartınızdan çekiyorlar ve çok büyük mağduriyetler yaşamanıza sebep oluyorlar” diye konuştu.

‘Bedava peynir fare kapanında olur’

Sosyal medyadaki tuzaklara dikkat çeken Ünal “Bunun çözümüne gelecek olursak sosyal medya mecralarında çok dikkatli olmamız lazım. Şu sözü hiçbir zaman unutmayacağız; ‘Bedava peynir fare kapanında olur’. Herhangi bir şey çok çok ucuz veya ücretsizse ücret sizsiniz. Lütfen bunu unutmayın. Bu tür mesajları engelleyin. Engellemekle kalmayın, karşı tarafı mağdur etmek için, bu hesapların kapatılması yönünde şikayetlerde bulunun. Burada yaşanan dolandırıcılık olaylarında insanların üzüntülerinden, aç gözlülüklerinden, fırsatçılıklarından veya yardım etme isteklerinden yararlanmaya çalışıyorlar. Bu duygularla insanları manipüle ediyorlar. Lütfen 10 bin TL’lik bir ürünün 2-3 bin TL civarında ya da 30 bin liralık ürünün 5-10 bin TL’ye satılmayacağını göz ardı etmeyelim. İnsanlar maalesef bunlara dikkat etmiyorlar. Çünkü bir anda karşılaştıkları bu fırsatı kaçırmamak kaygısına düşüyorlar. Bir acelecilik ile bu duruma düşüyorlar. Karşı tarafın da istediği bu zaten. Bu şekilde dolandırılmış oluyorsunuz. Küçüklerden büyüklere herkesin siber güvenlik farkındalığıyla işlemlerini gerçekleştirmesi gerekiyor” dedi.

Bir acayip dolandırıcılık iddiası: Dezenformasyon yalanladı, ajans kaldırdı