Stadyum konserleri geri döndü: Seyirciler bin dolara ulaşan fiyatlardan şikâyetçi

Stadyum konseri kültürü 1970lerden itibaren müziğin önemli fenomenlerinden biri haline geldi. Öyle ki stadyumda konser verebilmesi bir müzisyenin kariyerinde ulaştığı seviyeyi de gösteren kritere dönüşmüştü. Zaman içinde ‘venue’ olarak adlandırılan daha küçük salonların artması, organizasyonel riskler ve en nihayetinde de pandemi stadyum konserlerini epey bir geri plana itti.

Türkiye örneğinden yola çıkacaksak; Shakira’nın Temmuz 2018’de Vodafone Arena’da verdiği stadyum konserinden sonra mor ve ötesi’nin yine aynı mekândaki konseri ile aralarında tam dört yıl var. Diğer bir ifadeyle dört yıl boyunca İstanbul’da bir stadyum konseri gerçekleşemedi. Türkiye’nin kendisine has sürprizli gündemi, sponsorluk yasalarında içki firmalarının belini büken sert düzenlemeler bizdeki kötüye gidişin birkaç sebebi. Dövizin dizginlenemeyen artışıyla stadyumda konser verebilecek kalibredeki yabancı isimleri Türkiye’ye getirememek de nedenlerden bir diğeri.

Bilet fiyatları önemli bir sorun

Belediyelerin ücretsiz halk konserlerinde toplanan on binlerce insan, elbette stadyum konserleriyle kıyaslama yapmak için bir ölçüt değil. Zira özellikle Anadolu’da yer yer 100 bin kişiye ulaşabilen bu konserlerin biletli bir senaryoda katılımcı sayısını çok büyük bir oranda kaybedeceği de ayrı bir gerçek.

Kabaca bir hesapla 40-50 bin civarı izleyicinin katılacağı stadyum konserinde ortalama bilet fiyatının bin liradan daha az olması pek de mümkün değil. Bu ücreti ülkenin içinde bulunduğu koşullarda kaç genç karşılayabilir? Son dönemde benzer bir problemin Batı’da yaşanmaya başladığını görüyoruz.

Stadyum konserleri geri döndü ama…

Evet, pandemi sonrası bazı müzisyenler iddialı turne programları açıklamaya başladı. Kimisi de zaten halihazırda turnede. Bunlardan biri de The Cure. Ancak özellikle İngiltere gündemini meşgul eden tartışmada bilet fiyatlarının pahalılığından gençlerin mustarip olduğunu görmekteyiz. Türkiye’de sponsorluk düzenlemeleri, artan kur, ani konjonktürel değişimler stadyum konserlerinin düzenlenmesini epey riskli hale getirirken daha statik bir yapıdaki Batı’da sorun ne? Neden buradaki gençler için de stadyum konserleri eskisi gibi kolay ulaşılabilir değil?

Coldplay bir yılı aşkın bir süredir dünya turnesinde.

Elton John, Bruce Springsteen, Metallica, Taylor Switt, The Weeknd ve Coldplay hali hazırda stadyum konserleri yapan veya yapacağını ilân eden isimler. Aslında pek çoğu da hiç de küçümsenmeyecek satış rakamlarına erişmiş durumda. Ancak mevcut bilet politikaları eski kurt stadyum konseri kitlesini zorluyor. Bugüne kadar tam 180 Bruce Springsteen konserine gitmiş 75 yaşındaki Ellen Rothman’ın şikâyetine bir bakalım. Rothman, beş bin dolara kadar çıkan bilet fiyatlarının ardından ilk kez bir turneye katılamayacağını bu yüzden de kendisini ‘ihanete uğramış’ gibi hissettiğini belirtiyor.

Joe Biden meseleye el attı

Ortalama bir gelire sahip müziksever için bir zamanlar basit olan bilet alma eylemi artık yüksek fiyatlar ve ek ücretlerle birlikte yaygın karaborsacılık sinir bozucu bir karmaşa haline geldi. The Cure’un biletleme politikasında gördüğü tepki diğer sanatçılara da yansırken duruma siyaset de dahil oldu.

ABD başkanı Joe Biden, gösterilen tepkileri fark edip siyasi bir manevrayla konserlerden alınan ek vergileri kaldırmayı vaat ederek Live Nation gibi organizasyon şirketlerini de ücretlerini şeffaf bir biçimde önceden açıklama çağırısında bulundu. Bu gibi destek programları bir yana sektördeki uzmanlara göre artan maliyetlerin yanı sıra sanatçıların StubHub gibi yeniden satış platformlarının birinci sınıf bir konser biletinin gerçek piyasa değerini ortaya çıkarıyor.

Bruce Springsteen stadyum konserleri en çok rağbet gören isimlerden biri.

Bruce Springsteen, geçen yıl Rolling Stone dergisine verdiği röportajda durumu şöyle özetlemişti: “Bilet komisyoncusu ya da birileri bu parayı alacağına ben de diyorum ki; o para neden orada gecede üç saat ter dökecek olan adamlara gitmesin?” Springsteen’in turnesinde biletlerin ortalama fiyatı 262 dolar. Elbette bu fiyatın çok daha üzerinde de satılan biletler var. Örneğin Beyoncé konserinin bilet fiyatları bin dolarken Madonna’nın stadyum konserinde bu rakam 1300 dolar seviyesinde.

Hal böyleyken Türkiye’de şu konjonktürde bu denli büyük starların konser için gelmesi ne yazık ki çok zor. İmkânsız diye bir şey yoktur; mevcut durumun ne zaman değişeceği şimdilik bilinmez ama Mayıs 2022’deki mor ve ötesi konserinden sonra benzeri bir etkinlik için biraz daha beklememiz gerekecek gibi.

Taylor Swift’ın yıllardır beklenen turnesi başladı