İlk haftada zirvede Melikgazi Kayseri Basketbol var
Sezonun son maçında Fenerbahçe ve Başakşehir İzmir’de kozlarını paylaşacak. 20.45’te başlayacak mücadelede Fenerbahçe yedinci Başakşehir ise ilk kupa zaferi için sahada olacak.
Futbol sezonu için son heyecan, Türkiye Kupası finali. Söz konusu mücadele bu sezon Fenerbahçe ve Başakşehir takımlarını karşı karşıya getirecek. İzmir şehri, finale 11. kez ev sahipliği yapacak. Her finalde olduğu gibi bunda da birçok hikaye, birçok farklı detay barınıyor. Sarı-lacivertliler 9 senelik kupa hasretiyle tarihinde yaşamadığı bir kuraklığın içinde sahaya çıkıyor. Başakşehir ise Fenerbahçe’nin unutulmaz oyuncularından Emre Belözoğlu yönetiminde daha önce hiç kazanamadığı kupa için mücadele ediyor.
Türkiye Kupası, 1961-62 sezonundan bu yana düzenli olarak oynanıyor. Bu akşam Gürsel Aksel Stadyumu’nda saat 20.45’te başlayacak mücadele, kupanın 61. edisyonunun sahibini belirleyecek.
Fenerbahçe daha önce bu kupada tam 17 kez final oynadı. Sarı-lacivertliler bu finallerden yalnızca 6’sında mutlu sona uzanabildi. İstanbul temsilcisi, kupa tarihinin en fazla final kaybeden takımı. Galatasaray’a 5, Beşiktaş’a 3, Gençlerbirliği, Trabzonspor ve Akhisarspor’a ise birer final kaybedildi. Fenerbahçe son olarak 2018’de kupa finalinde boy göstermiş ancak o dönem Okan Buruk’un çalıştırdığı Akhisarspor’a 3-2 yenilmişti. Sarı Kanarya’nın son kupa zaferi 2013’te gelmiş, finalde Ankara 19 Mayıs Stadı’nda Trabzonspor’la karşılaşan Fenerbahçe Moussa Sow’un 9. dakikada bulduğu golle sahadan 1-0 galip ayrılmıştı.
Türkiye Kupası’nda final kazanma yüzdesi açısından Fenerbahçe’yle aynı kaderi paylaşan bazı takımlar, 7 kez finale çıkıp 2 kez kazanabilen Altay ve 6 finalin 1’inden galip ayrılabilen Bursaspor olarak dikkat çekiyor.
Fenerbahçe, bu finalle beraber uzun süren kupa hasretine de son vermeye çalışacak. Sarı-lacivertliler 2014 yılında oynanan Süper Kupa maçından bu yana majör bir kupa kazanamadı. 2013-14 sezonu şampiyonluğundan sonra Süper Kupa maçında Galatasaray’la kozlarını paylaşan Kanarya penaltılar sonucunda zafere uzandı. 25 Ağustos 2014 tarihinden bu yana Fenerbahçe’nin kupadan yana yüzü gülmedi. 2016 ve 2018’de Türkiye Kupası finaline çıkan takım sahadan hüsranla ayrıldı. 2018 senesinde başkanlığa gelen Ali Koç, 5 senelik görevi süresince bir tane dahi kupa kazanamadı. Başkan açısından da bu akşamki karşılaşma büyük önem arz ediyor.
Fenerbahçe, bu akşamki maça namağlup geldi. Jorge Jesus yönetimindeki Fenerbahçe 5. turda İstanbulspor’u, son 16’da Rizespor’u, çeyrek finalde ise Kayserispor’u geçti. Yarı finalde Sivasspor’la ilk maçta 0-0 berabere kalan sarı-lacivertliler rövanşı 3-0 kazandı ve İzmir bileti aldı.
Fenerbahçe’de final öncesi açıklanan kadroda iki eksik dikkat çekti. Joshua King ve Miguel Crespo gibi rotasyonun önemli denebilecek parçaları düğünleri olduğu gerekçesiyle kupa finalinde yer alamayacak isimler olarak gündeme gelmişlerdi. Kadronun açıklanmasının ardından haberler resmi olarak doğrulandı. İki isim, Fenerbahçe’nin 9 sene sonra kupa kazanma ihtimalinin bulunduğu karşılaşmada yer alamayacaklar.
Fenerbahçe’nin bu sezon şu ana kadar en ön plana çıkan oyuncuları Arda Güler, Enner Valencia gibi isimler oldular. Valencia, ligde tam 29 gol attı ve gol kralı oldu. Arda ise hünerlerini her geçen hafta daha da göze hoş gelir şekilde sergiledi.
Başakşehir ise kupa tarihine adını yazdıramamış ekipler arasında. Turuncu-lacivertliler daha önce 2011’de Beşiktaş, 2017’de ise Konyaspor’la final oynadı ancak iki mücadeleyi de kaybetti. Emre Belözoğlu ve öğrencileri Fenerbahçe karşısında kulüp tarihinde bir ilke imza atmaya çalışacaklar. İstanbul ekibi 5. turda Göztepe, son 16’da Karagümrük, çeyrek finalde Galatasaray ve yarı finalde Ankaragücü’nü eleyerek finale geldi.
Başakşehir’de bu sezon üretkenlik konusunda Danijel Aleksic ve Deniz Türüç gibi isimler ön plana çıktılar. Aleksic, attığı 8 golle en skorer isim olmayı başardı.
Süper Ligi ikinci sırada bitiren Fenerbahçe için final, yalnızca kupa anlamı taşıyor. Ancak ligi 5. bitiren Başakşehir için Avrupa’ya gidişin tek yolu Türkiye Kupası. Şayet Başakşehir kupayı kazanırsa Konferans Ligi elemelerine katılmaya hak kazanacak. Şampiyon Fenerbahçe olursa aynı hakkı ligi 4. bitiren Adana Demirspor elde edecek.
Bu akşam 20.45’te Gürsel Aksel Stadyumu’nda oynanacak maçın muhtemel 11’leri şu şekilde:
Başakşehir: Muhammed, Şener, Touba, Duarte, Caner, Berkay, Biglia, Deniz, Serdar, Figueiredo, Keny
Fenerbahçe: İrfan Can, Ferdi, Samet, Szalai, Luan, Arao, Zajc, Rossi, Arda, Valencia, Batshuayi
İki takım arasında bu sezon oynanan iki karşılaşmadan da Fenerbahçe üstünlükle ayrıldı: 1-0, 2-1.
Final mücadelesi öncesi düzenlenen basın toplantısında konuşan Jorge Jesus, Fenerbahçe’nin kupa hasretine dikkat çekerek, “Fenerbahçe 8 senedir hiçbir kupa alamıyor, bu yüzden hepimiz elimizden geleni yapıp maçı kazanmak istiyoruz.” dedi. Jesus, “Özellikle Başakşehir’le kıyasladığımız zaman bizim üzerimizde baskı yaratıyordur ama hem teknik direktör olarak benim hem oyuncularımın, bizim görevimiz, sorumluluğumuz bunun üstesinden gelebilmek. Bu durumda aslında Fenerbahçe tarihinin dinamiklerinin bir sonucu. Bunlara da hazır olmamız gerekiyor. Yarın bizim için önemli bir maç. Sezon içerisinde ilginç ve güzel şeyler başardık ama istediğimiz sonucu alamadık ligde, yarın kupayı kazanmak istiyoruz. Oyuncularım çok heyecanlı ve motiveler bu maç için, yarın kupayı kazanma şansımızı gerçeğe çevirmek istiyoruz” diyerek açıklamalarını sürdürdü.
Sözleşmesi bugünkü maçla beraber sonlanacak olan Jorge Jesus geleceğiyle ilgili “Geleceğimle ilgili kararı ben Başkanımıza söyledim, kendisi biliyor ama bunu burada konuşmanın doğru olduğunu düşünmüyorum. Çünkü şu anda bir final öncesindeyiz. Buradaki önemli konu ben değilim, buradaki önemli konu final. Dolayısıyla maçı konuşmamız gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Sezonu nasıl nitelendireceği sorusuna karşı Jesus, kupa zaferinin ligi unutturmayacağını, başarının kendisi için iki kupayı da kazanmak demek olduğunu vurguladı.
Basın toplantısına katılan Mert Hakan Yandaş, yarınki finali kazanarak lig sonucu sonrası kendilerini taraftara affettirmek istediklerini söyledi. Camiaya mutluluk borçları olduğunu belirten Yandaş, takımla hafta boyu bunu konuştuklarını anlattı.
Emre Belözoğlu, ortak basın toplantısındaki konuşmasına Ankara’daki Makine ve Kimya Endüstrisi Roket ve Patlayıcı Fabrikası’nda yaşanan patlamada şehit olan işçilere Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır dileyerek başladı. Belözoğlu “Yarın bu finali kazanmak ve takımımızı tekrar Avrupa kupasına götürmek istiyoruz. Bunu yapabilecek güçte olduğumuzu düşünüyorum. Rakibimiz zaten söylememe gerek yok, çünkü çok büyük bir kulüp. Türkiye’nin en büyük sivil toplum kuruluşu. Ben de her zaman farklı yerde olan bir kulüp, bir camia” dedi. Belözoğlu, rakiplerine saygı duyduklarını, çok iyi bir kadroya karşı mücadele edeceklerini belirtti.
Başakşehir’de Ömer Ali Şahiner, çok zor bir sezonu geride bıraktıklarını vurguladı. Ömer Ali “Özellikle Avrupa’ya gitme adına ve hem kulüp tarihinde önemli bir yer olacak bu ikinci kupa için hem de biz futbolcuların kariyeri için son derece kritik, son derece büyük bir öneme sahip bir maç olacak yarın. Bunun bilincinde ve motivesindeyiz. Hem de takım kalitesi olarak oyuncu profiline baktığımda buralar oynamaya alışkın, daha önce kupayı almış oyuncularla mevcut takımımız, hocamız bu konuda çok tecrübeli” şeklinde konuştu.
Şahiner, galibiyet yolunda Emre Belözoğlu kadar istekli olmaları gerektiğini vurgulayarak, “Onun kadar bizim de istememiz lazım. Çünkü biliyorsunuz az çok ortada bir kazanılacak maç varsa Emre Belözoğlu her zaman bunu en büyük isteyen taraf olur. Biz de futbolcular olarak yani inşallah daha çok isteyen, çok arzu eden taraf oluruz” sözlerini söyledi.
Türkiye Kupası’nda final müsabakası 11. kez İzmir’de oynanacak. İzmir, 22 kez kupa finali ağırlayan İstanbul’un ardından final mücadelesine en çok ev sahipliği yapan ikinci şehir. İzmir’de daha önce 3 kez final oynayan Fenerbahçe, 1967-68’de Altay’ı mağlup edip mutlu sona ulaşmıştı. Kanarya, 2006 ve 2009’da Beşiktaş’a sırasıyla 3-2 ve 4-2 kaybederek hüsran yaşamıştı. Başakşehir, daha önce İzmir’de final karşılaşması oynamadı.
Kupa tarihinin en başarılı takımı Galatasaray. 2022-23 sezonunu Süper Lig’de şampiyon tamamlayan sarı-kırmızılı ekip tarihte 23 kez boy gösterdiği kupa finalini 18 kez kazandı. Galatasaray, son olarak 2018-19 sezonunda kupayı müzesine götürmüştü.
Türkiye Kupası’nın 60 senelik tarihinde tam 16 farklı takım mutlu son uzandı. Bu takımlar, Galatasaray 18, Beşiktaş 10, Trabzonspor 9, Fenerbahçe 6, Altay, Ankaragücü, Göztepe, Gençlerbirliği ve Kocaelispor ikişer, Eskişehirspor, Bursaspor, Sakaryaspor, Kayserispor, Konyaspor, Akhisarspor ve Sivasspor olarak tarihe geçti. Kupada 24 farklı takım final oynama başarısı gösterirken bu takımlardan 8’i zafer yaşayamadı: Başakşehir, Adana Demirspor, Boluspor, Mersin İdmanyurdu, Samsunspor, Antalyaspor, Kayseri Erciyesspor ve Alanyaspor.
Türkiye Kupası’nda final karşılaşması son 23 senede olduğu gibi bu sene de tek maç üzerinden düzenlenecek. Tarihte çift maç üzerinden yapılan kupa sayısı 31. Ancak kurayla belirlenen kupalar gibi enteresan detaylar da yok değil. 1966-1967 sezonunda Altay ile Göztepe arasında yapılan final maçı 2-2 bitti. Kupayı, kura atışı sonucu Altay kazandı. 1964’teki finalde ise Altay ve Galatasaray arasındaki ilk 0-0 bitti. Altay ikinci maça çıkmayınca mutlu sona uzanan taraf hükmen galibiyetle Galatasaray oldu.
Türkiye Kupası’nda sonuç 8 kez uzatmalarda 6 kez ise penaltılarda tayin edildi. Kalan 46 edisyonda kupanın sahibi 90 dakika veya rövanşlı sistemde 180 dakika sonunda sahibini buldu.
Kupa tarihinin en ilginç final karşılaşması ise 1991-92 sezonu sonunda oynandı. Çift maçlı finalde Trabzonspor ve Bursaspor kozlarını paylaştı. Bursa’daki ilk mücadele 3-0 ev sahibi ekip lehine bitti. Trabzon rövanşta Avni Aker Stadyumu’nda ağırladığı rakibini 5-1’le geçti ve kupayı mucizevi şekilde müzesine götürmeyi başardı.
Kupa tarihinde en farklı skorlu finalse 1986-87 sezonunda oynandı. Gençlerbirliği, final eşleşmesinin ilk maçında Eskişehirspor’u 5-0 yendi. 1991-92 finalinin rövanşında Trabzonspor’un aldığı 5-1’lik sonuç da en farklı ikinci skordu. Aynı skoru Galatasaray 2005’te ezeli rakibi Fenerbahçe karşısında elde etmeyi başardı.