Sagalassos’un 1900 yıllık Hadrian Çeşmesi’nden yeniden su akacak
Afrika ülkesi Zambiya'da heyecan uyandıran keşif. Kalambo nehri kıyısında devam eden arkeolojik kazılarda 476 bin yıllık kütük ve ahşap sopalar bulundu. İlk homo sapienslerin 160 bin yıl önce ortaya çıktığı düşünüldüğünde keşfin önemi daha da dikkat çekici boyutlara ulaşıyor.
Afrika’nın güneyindeki Zambiya’da heyecan uyandıran buluş. Afrika ülkesinde kazı yapan arkeologlar 476 bin yıllık ahşap bir yapıyı keşfetti. Bilinen en eski homo sapiens yani insana ait izler ise 160 bin yıl öncesine dayanıyor. Kalambo nehri kıyısında ortaya çıkarılan kütüklerin yanı sıra sivri ahşap sopalar bulundu. Bugünkü insanın evriminden öncesine ait arkeolojik keşif, bilim dünyasında heyecan uyandırdı. Zira ahşap, genellikle çürüyüp yok olduğu için bu tür arkeolojik bölgelerde nadiren ortaya çıkarılabiliyordu. Ancak nehirdeki su seviyesinin yüksek olması yüz binlerce yıl öncesine ait bu buluntuların korunmasına yardımcı oldu.
Zambiya’daki keşifle ortaya çıkarılan kütüklerin yüksek bir yer inşa etmekte kullanıldığı düşünülüyor. Bir diğer varsayım ise bu kütüklerin barınak yapımında kullanıldığı yönünde. Uzmanlar Kalambo nehri kıyısında keşfin insanlığın ilk dönemine ait tarihi anlayışı bütünüyle değiştirebileceği belirtildi. Şimdiye kadar ahşabın insan kullanımına ilişkin kanıtları, ateş yakma, kazma sopaları ve mızrak kullanımıyla sınırlıydı.
2020 yılnda İsrail’in kuzeyindeki Tabun Mağarası’nda yapılan kazılarda 350 bin yıllık alet bulunmuştu. Mağarada bulunan alet, bileme ve kazma amacıyla kullanıldığı tespit edilmişti. Zambiya’daki kazılarda bulunan ahşaplar ise bundan tam 120 bin yıl daha eski.
Bulunan tahta parçalarının üzerindeki taş aletlerle yapılmış çentikler dikkati çekerken arkeologlar Zambiya’daki arkeolojik kazılarda bulunan en eski tahta gereçlerin ateş çıkarma ya da kazma için kullanılan araçlar olduğunu düşünüyor. Liverpool Üniversitesinden Larry Barham ve ekibi yaklaşık 20 yıldır bölgede kazılarını sürdürüyor. Barham buluntu hakkında yaptığı açıklamada: “Bu keşif, ilk atalarımız hakkındaki düşüncemi değiştirdi. ‘Taş Devri’ etiketini unutun, bu insanların yaptıklarına bakın: ahşaptan yeni ve büyük bir şey yaptılar” dedi.