Washington COP28 öncesi yeni anlaşmaları duyurdu: İklim krizi ABD-Çin diplomasisini yumuşatabilir mi?
Ulusal Oşinografi ve Atmosfer İdaresi'nin son raporuna göre, gri balinaların ölüm sebeplerinden en önemlisi eriyen deniz buzları ve gıdaya ulaşım sorunu.
Sahil boyu karaya vuran cansız balina bedenleri. 2019’dan bu yana, 700’e yakın gri balina Pasifik kıyılarında ölü bulundu. Bir çok Okyanus’ta soyu tükenen 16 metre boyundaki türün sayımını yapan Ulusal Oşinografi ve Atmosfer İdaresi, bu ölümleri ‘olağandışı’ olarak tanımladı.
Peki neden bu kadar çok sayıda gri balina ölüyor?
Kurumun yaptığı son araştırmaya göre, bunun temel sebebi, Kuzey Kutbu’ndaki deniz buzu koşullarındaki değişiklikler. ‘Buzların erimesi, Gri balina popülasyonlarının, yedikleri küçük karides benzeri yaratıklara erişimin azalmasına neden oluyor gibi görünüyor’. Yemek miktarının azalmasının yanı sıra, suların ısınması aynı zamanda zararlı yosunların çoğalmasına ve gıda kalitesinde bir düşüşe de sebep oluyor. Makaleye göre, deniz buzlarının erimesi, 1990’larda gerçekleşen seri balina ölümlerinin de esas sebebi.
Kuzey Pasifik’te yaşayan gri balinalar, Meksika’nın sıcak lagünlerinde üreyip yazın arktik sularında besleniyorlar. Göç etmek için her sene iki kere 8.000 kilometre yol yapıyorlar. 80 sene yaşayabilen tür, yalnızca dört ay besleniyor. Bilim insanlarına göre, denizdeki küçük kabuklu hayvan sayısı azaldıkça, balina ölümleri de artış gösteriyor. Amerika Birleşik Devletleri Deniz Memelilerini Koruma Yasası ve Uluslararası Balina Avcılığı Komisyonu tarafından korunmasına rağmen gri balina ölümleri devam ediyor.
Ulusal Oşinografi ve Atmosfer İdaresinin verilerine göre, sayıları 2016’da 26.500 iken, bugün 14.500’e kadar geriledi. Ancak Oregon Üniversitesi deniz memelileri enstitüsü üyesi Josh Stewart, türlerinin tükenmeyeceğini savunuyor. ‘Gri balinalar daha önce buz çağlarına, deniz sularının ısınmasına ve insan avına rağmen türlerini devam ettirmeyi başarmıştır, çevreye kolay adapte olabiliyorlar’. Yine de buzulların erimesinin hayatta kalmalarını şüphesiz zorlaştırdığını ileri sürdü.