İstanbul’un ‘Çınar’ı yıkılıyor: Elde var anılar

Uğur Dündar’dan bir anı: “1961 yazı. Çınar Hotel plajında cankurtaranım. Fenerbahçe’nin efsanelerinden Can Bartu ağabeyim balayında otelde kalıyor. Lodosun denizi karıştırdığı bir gün alyansını düşürdü. İkinci dalışta yüzüğü çıkarınca dost olduk. Küçük oğluma adını verdim.”

Bu da Cem Yılmaz’ın Instagram hesabından gelsin: Çınar Otel… 1988’de kardeşin bu güzel otelde çalışıyordu. Çalışmadan olmazzz! Olur gibi olur ama olmaz.”

Dündar ve Yılmaz, İstanbul’un bir zamanlar ‘sayfiyesi’ kabul edilen Yeşilyurt’taki sembol oteli Çınar’da anısı olan ünlü isimlerden yalnızca ikisi.

Çınar aynı zamanda Kraliçe Elizabeth’in kızı Prenses Anne’den Prens Rainier- Grace Kelly’ye İstanbul’a gelen ünlü konukların adresi, Galatasaraylı futbolcular kamp yeri, şık yılbaşı eğlencelerinin mekanı, eski Türk filmlerinin arka planı…

Politikacıların da yolu düşmüş Çınar’a. Necmettin Erbakan burada evlenmiş, Bülent Ecevit bir odanın balkonunda otururken nefis bir fotoğraf vermiş.

Gazeteci Emine Çaykara attığı bir tweet’le 65 yıllık  Çınar Oteli’nin sona geldiğini duyurdu: İngiltere’de yaşayan bir Özbek ailenin satın aldığı otel  iki ay içinde tamamen boşaltılacak, ardından yıkıma geçilecek.

Çaykara’nın ardından gazeteci Nilay Örnek blogunda Çınar’ın hikayesine yer verdi ve uzun süredir hatırlanmayan otel yeniden konuşulur oldu.

İstanbullular, bilhassa da otelin bulunduğu Yeşilyurt -Yeşilköy bölgesinde yaşayanlar için Türkiye’nin ilk beş yıldızlı oteli Çınar’ın anlamı büyük.

Türkiye’nin ilk beş yıldızlı oteli deyince akla hemen Harbiye’deki Hilton’un gelmesi normal, Hilton 1955 yılında açılmıştı. Çınar’ı ilk yapan tamamen yerli sermayeyle yapılıp işletilen ilk beş yıldızlı otel olması. Bu haliyle Türkiye’deki ikinci ancak Türkiye’nin ilk beş yıldızlı oteli.

Temelleri Çınar ailesi attı

Çınar 1950’lilerin başlarında Haydar Çınar tarafından 15 odalı küçük bir otel olarak inşa edildi. 1956’da iş adamı Tevfik Ercan ve kardeşleri hem oteli hem de arsayı Çınar’dan satın aldı, aynı yıl otel yıkılıp yeni otelin inşasına başlandı.

Çınar Oteli 1958’de açıldığı günden itibaren yerli ve yabancı ünlü isimleri ağırladı,  toplantılara ev sahipliği yaptı. Örneğin Dünyanın önde gelen isimlerinin katıldığı Bilderberg Toplantıları’nın sekizincisi 18-20 Eylül 1959 tarihleri arasında burada yapıldı.

60’lı ve 70’li yıllarda seçkinlerin en çok tercih ettiği mekanlardan biri olan Çınar’ın popülerliği yeni oteller açılıp seçeneklerin arttığı 1980’lere kadar aynı hızıyla devam etti. Bu düşüşte Ercan ailesinin mali açıdan sıkıntıya düşmesinin de etkisi oldu.

Fortune dergisi bu düşüşü şöyle anlatıyor: Tevfik Ercan Çınar Oteli’nin sahibi olmanın ötesinde bir sanayiciydi. Kamyon ve otobüs motoru üreten iki fabrikası vardı. 1982 yılında Ankara’da MAN kamyon ve otobüsleri üretecek dev bir tesis kurarak 13 bin çalışanı ve 39 şirketiyle bir gruba dönüştü. Ancak Özal döneminin değişim rüzgarına yüksek faiz, yüksek enflasyon politikasına yenik düştü, iflasa sürüklendi. 1988’de elinde sadece Çınar Oteli kaldı.

50’nci yılda yenilenmişti

Babası Tevfik Ercan’dan sonra işlerin başına geçen oğlu Murat Ercan 50’nci yılında iki sene kapanarak kendini yenileyen otel için Türkiye Turizm gazetesine 2010’da verdiği bir röportajda Çınar Otel’in yaşaması mucize demiş: “1957 model Chevrolet’yiz biz, bunu 2010 model  yapabilir misiniz.  Orada camlar açılmıyor, burada camlar kocaman, hepsi açılıyor. Orada servis farklı, bizde farklı. Otelin kokusu farklı, atmosferi farklı. Bize gelenler takıntılı yabancılar. Buraya sürekli gelmeye devam ediyorlar.”

Bir süredir kapalı olan Çınar Oteli 65 yıllık yolculuğunun sonuna gelmiş görünüyor. Uzun zamandır eski popülerliğinden eser kalmasa bile anı defteri dolup taşıyor.