Batı İsrail ile saf tuttu, Ortadoğu tepkili, Şii Hilali çok sert
İsrail Gazze'de tutulan esirlerden 31'inin öldüğünü duyururken Hamas'tan yeni bir ateşkes teklifi geldi. Teklif üç aşamalı bir plan öngörüyor. Hamas'ın istediği garantörler arasında Türkiye de var.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları 7 Ekim’den beri aralıksız sürerken Filistinli örgütler ve Tel Aviv arasında ateşkes yapılması konusu gündemde sıcaklığını koruyor. Taraflar anlaştı gibi haberler ara ara servis edilse de henüz savaşa ara verecek bir taslak yok.
Hamas geçen hafta Katarlı ve Mısırlı arabulucular tarafından gönderilen ve ABD ile İsrail tarafından desteklenen bir öneriye karşılık olarak Gazze’de silahları dört buçuk ay susturacak ve savaşı sona erdirecek bir ateşkes planı önerdi. Reuters’ın aktardığı taslağa göre Hamas’ın karşı önerisi her biri 45 gün sürecek üç aşama öngörüyor.
Exclusive: Hamas has proposed a ceasefire plan that would quiet the guns in Gaza for four-and-a-half months leading to an end to the war, in response to a proposal sent last week by Qatari and Egyptian mediators and backed by the United States and Israel https://t.co/US3V2K8IcI
— Reuters (@Reuters) February 7, 2024
Teklife göre örgüt 7 Ekim’de kaçırdığı İsrailli rehineleri Filistinli esirlerle takas edecek, Gazze’nin yeniden inşası başlayacak, İsrail güçleri tamamen çekilecek, esirler ve cenazeler takas edilecek.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken arabulucular Katar ve Mısır liderleriyle görüştükten sonra gece saatlerinde İsrail’e gelip savaşta uzun süreli ateşkes için şimdiye kadarki en ciddi diplomatik girişimi yaptı.
Hamas’ın İsrail’in önerisine karşı sunduğu öneriye göre tüm İsrailli kadın rehineler 19 yaş altı erkekler, yaşlılar ve hastalar, Filistinli kadın ve çocukların İsrail hapishanelerinden salıverilmesi karşılığında ilk 45 günlük aşamada serbest bırakılacak.
Kalan erkek rehineler ikinci aşamada serbest bırakılacak ve geri kalanlar üçüncü aşamada takas edilecek. Üçüncü aşamanın sonunda Hamas tarafların savaşı sona erdirmek için anlaşmaya varmasını bekliyor.
Gazze’yi yöneten örgüt teklife eklediği bir yazıda 1500 mahkumun serbest bırakılmasını ve bunun üçte birinin İsrail’in müebbet hapis cezasına çarptırdığı Filistinliler listesinden seçilmesini istiyor.
Ateşkes Gazze’deki sivillere gıda ve diğer yardımların akışını da arttıracak. Örgüt günde 500 kamyonluk yardım talep ediyor.
Hamas özellikle anlaşmanın garantörlerinin Mısır, Katar, Türkiye, Rusya ve Birleşmiş Milletler olmasını istedi, ABD’yi garantörler arasına dahil etmedi.
İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari düzenlediği basın toplantısında “Kaçırılan 31 kişinin ailelerine rehin tutulan sevdiklerinin artık hayatta olmadığını bildirdik, onların Gazze’de öldüğünü doğruladık” dedi. Yakınlarının akıbeti ve durumuyla ilgili ellerindeki teyitli bilgileri diğer ailelere de ilettiklerini ifade eden Hagari kaçırılanların İsrail’e geri gelmesi için gerekli tüm koşulları sağlamak amacıyla çatışmalara devam ettiklerini söyledi.
Live update: Hagari says IDF confirmed deaths of 31 hostages; tally includes bodies of 2 soldiers held since 2014 https://t.co/y4S3uMV8ck
— ToI ALERTS (@TOIAlerts) February 6, 2024
İsrail ordu güçlerinin Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta savaşı sürdürdüğünü söyleyen Hagari Gazze’nin kuzeyindeki başarılarını derinleştirdiklerini savundu. Sözcü Han Yunus’ta özel birliklerin İsrail iç istihbarat teşkilatı Şin Bet (Şabak) ile tünellerde çalıştığını, Hamas’ın stratejik yeraltı konumlarını tespit için ileri teknoloji ve doğru istihbarat bilgileri kullandıklarını söyledi.
Hamas liderlerinin saklandığı ve savaşı yönettiği bazı yerlerin yanı sıra İsrailli esirlerin tutulduğu birtakım yerleri bulduklarını ileri süren Hagari “Yeni askeri saldırılara girişiyoruz ve Hamas’ın altyapısını yok ediyoruz. Şu an İsrail ordusu Gazze’deki sahil bölgesinde askeri bir operasyonun ortasında. Detayları daha sonra açıklayacağız” dedi.
Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin Kassam Tugayları “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenlerken çok sayıda İsrailliyi de esir almıştı.
Gazze’deki çatışmalara 24 Kasım’da 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakılmıştı. İsrail ordusuna göre Gazze Şeridi’nde hala 130’dan fazla İsrailli esir bulunuyor.
İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bin 190’ı kadın olmak üzere 27 bin 238 Filistinli öldürüldü, 66 bin 452 kişi yaralandı. Enkazda halen binlerce ölü olduğu bildirilirken halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor.