ABD koalisyon oluşturdu: Kızıldeniz’deki kriz küresel ticaret için ne anlama geliyor?
Başkanlığa adaylığını koyan eski ABD Başkanı Donald Trump devam eden ön seçimlerde bu kez rakibi Nikki Haley'nin eskiden valilik yaptığı Güney Carolina'da zafer kazandı. Haley ise yenilgisine rağmen savaşa devam edeceğini söyledi.
Kasımdaki başkanlık seçimlerine Cumhuriyetçilerden aday çıkmaya kararlı eski ABD Başkanı Donald Trump kalan tek rakibi eski Güney Carolina Valisi Nikki Haley’yi kendi eyaletinde mağlup ederek nihai adaylığa giden yolu iyice daralttı.
Amerikan haber ajansı AP Güney Carolina’daki ön seçim zaferini sandıklar kapandıktan hemen sonra duyurdu. Buna göre Trump oyların yüzde 60’ını alırken Haley yüzde 40 civarında oy aldı. Güney Carolina’da artık partinin nihai adayı az çok belli.
Trump Columbia’daki zafer konuşmasında destekçilerine “Cumhuriyetçileri hiç bu kadar tek yürek görmediğimi söylemek isterim. Harika bir akşam yaşıyoruz. Daha gecenin başındayız ve harika geçiyor” dedi.
Güney Carolina’dan önce Iowa, New Hampshire ve Nevada’daki ön seçimlerde de zaferi Trump göğüslemişti. Hatta her bir ön seçimle adaylar birer birer masadan ayrılmaya başladı. Trump’a karşı mücadele eden tek isim olarak kalan Haley daha önce valilik yaptığı eyalette de yenilerek bir darbe daha yemiş oldu.
Haley kendi evi olan Güney Carolina için şimdiye kadarkinden daha agresif bir kampanya yürüttü. Televizyonda yayınlanan reklamlara daha fazla para harcadı. Eyaleti dolaşmak için yenice bir otobüsle yola çıktı, bağış toplamaya devam etti. Sonuç onun için hüsran oldu.
Bununla birlikte Charleston’da destekçilerine konuşan Haley üst üste aldığı dört yenilgiye rağmen yarıştan çekilmeyeceğini söyledi. “Ben muhasebeciyim” diyen Haley “Yüzde 40’ın yüzde 50 olmadığını pek tabii biliyorum. Ama yüzde 40’ın küçük bir grup olmadığını da biliyorum” dedi. Trump’ın genel seçimlerde mevcut ABD Başkanı Joe Biden’ı yenemeyeceğini savundu.
“Bugün gördüğüm şey Güney Carolina’nın ülkemizin gidişatından duyduğu hayal kırıklığıydı. Aynı hayal kırıklığını ülke genelinde de gördüm. Bunu paylaşıyorum. Bunu iliklerime kadar hissediyorum” diyen Haley “Bu hafta başında Güney Carolina’da ne olursa olsun başkanlık için yarışmaya devam edeceğimi söyledim. Ben sözünün eri bir kadınım” diye devam etti.
Haley’nin yarıştan çekilmeyi reddetmesi Trump ve destekçilerini pek memnun etmedi. Çünkü kendisini “Calut’a karşı savaşan Hz. Davud’a benzeten” Haley’in zafer kazanmasının mümkün olmadığını ve bağışçılarına güvenerek kaçınılmaz olanı uzattığını söylüyorlar. Haley sadece ocak ayında 16.5 milyon dolar toplamış. Bu miktar onun şimdiye kadar toplayabildiği en yüksek aylık bağış ve Trump’ınkinden de bir hayli yüksek.
Trump’ın kampanya sözcülerinden Steven Cheung cumartesi günü sandıklar kapanmadan önce “Gerçek şu ki Haley’in kampanyası şu anda tam teşekküllü Never Trump operasyonuna dönüştü. Kendisi de sahtekar Joe Biden’ın en büyük yardakçısı oldu. Ön seçim bu gece sona eriyor, artık genel seçimlere odaklanma zamanı” dedi.
Seçim süreci başladığından beri Trump’ın en büyük sorunu Cumhuriyetçi rakiplerinden ziyade karşı karşıya kaldığı davalar. Bu davaların kampanyasını baltalaması bir yana, kampanya için destekçilerinin yaptığı bağışların büyük bir kısmını da sömürüyor. New York yargıcı, daha bu ay Trump’a mülklerini değerinin üstünde gösterdiği gerekçesiyle 450 milyon dolar para cezası verdi. Manhattan’daki mahkeme ise Trump’ın kendisini tecavüzle suçlayan E. Jean Carroll’a iftira attığı gerekçesiyle 83 milyon dolar ödemesine karar verdi.
Geçen yıl Trump’a yapılan bağışların 50 milyon doları mahkemelere gitmiş. Öte yandan mahkemelerle başı dertte olmayan, daha doğrusu başı derde girecek gibiyken yaştan dolayı yırtan, ön seçimlerde de çaba sarf etmesini gerektirmeyecek şekilde rakipsiz olan Biden var.
Trump geçen yıldan bu yana 91 ağır suçlamayla karşı karşıya. Haley seçim kampanyalarında seçmenlerine bir adayın mahkeme salonlarında mitinglerden daha fazla zaman geçirmesinin ya da bağışçılarından mahkeme faturalarını ödemesini istemesinin “normal olmadığını” söylüyor. Trump ise kendisine açılan davaların Demokratların “cadı avı” olduğunu avunuyor. Trump’a göre Cumhuriyetçiler seçimi kazanamayacaklarını düşündükleri için kendisini bu davalarla yıpratmaya çalışıyor.
Öte yandan Haley’nin destekçileri gelecekte Cumhuriyetçi partinin nasıl bir yer olacağını hatırlattığı için eski valiye minnettar olduklarını ifade ediyor. Bazıları 52 yaşındaki Haley’nin gelecekteki başkanlık seçimlerine zemin hazırladığını söylerken bazıları da Trump’ın aday olamayacağı bir senaryoda Haley’yi ikinci seçenek olarak görüyor.
Haley’ye göre yarıştaki varlığı “demokratik bir zorunluluktan” kaynaklanıyor: “Önümüzdeki 10 günde 21 eyalet ve bölge daha hakkını kullanacak. Tek adaylı Sovyet tarzı bir seçimle değil de gerçek bir seçim yapma hakkına sahipler. Benim de onlara bu seçeneği sunmak gibi bir görevim var.”
Öyle ya da böyle Trump’ın kampanya ekibi son günlerde odağını genel seçimlere çevirmeye başladı. Columbia’da destekçilerine seslenen Trump ise Güney Carolina’daki mutlak zaferin salı günü Michigan’daki ön seçimlerde tekrarlanacağını öngörerek “Sıra Michigan’da. Orada da muazzam bir başarı elde edeceğiz” dedi.
Biden ise Güney Carolina’dan gelen sonuçların ardından şöyle bir açıklama yaptı:
“2020’de başkanlığa adaylığımı koydum çünkü Amerika ruhu tehlikedeydi. Dün gece Donald Trump Güney Carolina’da sahneye çıktı ve utanç verici, ırkçı, nefret dolu ve bölücülükten beslenen yorumlar yaptı. Mükemmelen birliğe ilerlemek için hepimizin yapması gereken daha çok şey var ama Trump bizi geriye götürmek istiyor. Trump’ın yarattığı tehlikeye rağmen Amerikan halkına tekrar sesleniyorum: Bir araya gelirsek başarabileceklerimiz konusunda hiç bu kadar iyimser olmamıştım. Çünkü Amerikan halkının demokrasiyi savunmaya, kişisel özgürlüklerimiz için mücadele etmeye ve herkese adil şans tanıyan bir ekonomi inşa etmeye duyduğu inancı biliyorum. Ulusumuzun temel değerlerine duyduğumuz bağlılığı paylaşan Cumhuriyetçiler, Demokratlar ve bağımsızlar bize katılsın. İlerlemeye hep beraber devam edelim.”