Et zammına enflasyon dışında gerekçe bulundu: Üreticiye göre kartel, bakana göre Ramazan fırsatçılığı

Ramazan öncesi son 25 gündür yükselişe geçen et fiyatları vatandaşları mağdur ederken, üreticiler ve Tarım Bakanı suçlu bulma yarışına girdi. Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç, kırmızı et fiyatlarındaki yükselişte bazı büyük işletmelerin tutumlarının etkili olduğunu belirterek “Bu firmalar fiyatı yüksek göstererek insanları beklentiye sokuyor” dedi. Tarım Bakanı İbrahim Yumaklı ise et üzerinden devam eden tartışmalarla ilgili olarak “Bunların herhangi bir maliyet artışıyla ya da üretimin azlığı ya da çokluğuyla açıklanabilir bir yönü yok. Bunun adı fırsatçılıktır” ifadelerini kullandı.

Bülent Tunç, AA muhabirine kırmızı et piyasasındaki gelişmelere ilişkin değerlendirmede bulundu. Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) ithalat noktasında başarılı bir politika uyguladığını ifade eden Tunç, kurumun şeffaf bir şekilde piyasayı yönettiğini söyledi.

Tunç, geçmişte küçük işletmelerin ESK’nin hayvan ithalatından pay alamadığına dikkati çekerek, “ESK tarafından ithal edilen hayvanların 150 bin tanesinin küçük işletmelere verilmesi kararı var. Bu, küçük aile işletmeleri açısından çok mutlu edici ve ileriye dönük bu işin yapılabilmesi için de heyecan verici bir durum oluşturdu. Bunlar belli bir kesimin işine gelmiyor ve durumu bozmak için ellerinden geleni yapıyorlar” diye konuştu. Büyük işletmelerin kırmızı et fiyatlarını etkilediğini savunan Tunç, “kartelleşme” uyarısında bulundu. Tunç, şunları ifade etti:

“Belli başlı illerdeki büyük işletmeler kırmızı et fiyatını tırmandırıyorlar. Bu işin öncülüğünü yapan 3-5 firma var. Bu firmalar, fiyatı yüksek göstererek insanları beklentiye sokuyor. Bu, gerçek üreticinin zararına yapılan bir olay. Bu insanlar hayvan ithalatında ciddi paralar kazandı. Devlet bunun önüne geçmeye başladığı anda bütün dengeler bozuldu. Bu yüzden bir sürü yol deniyorlar. Şu an suni bir piyasa var ve kırmızı et fiyatlarında bir artış beklenmiyor. Artışın aksine ramazan ayının ortalarında kırmızı et fiyatlarının düşüşe geçmesini bekliyoruz. Fiyatlar bu şekilde sürdürülebilir değil.”

Bakan Yumaklı: Maliyet artışıyla ya da üretimin azlığıyla ilgisi yok, bunun adı fırsatçılık

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, son dönemde özellikle et üzerinden devam eden bir tartışma olduğunu belirterek, “Bunların herhangi bir maliyet artışıyla ya da üretimin azlığı ya da çokluğuyla açıklanabilir bir yönü yok. Bunun adı fırsatçılıktır” dedi. Türkiye’nin tarımsal üretim açısından gıda arz güvenliğini etkileyecek herhangi bir problemi olmadığını savunan Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ben bunu söylemekten imtina etmeyeceğim, hep söyleyeceğim. Hem bitkisel üretimde hem hayvansal üretimde bizim gerekli üretimimiz mevcut. Peki bu tartışma neden çıkıyor, bu tartışmayı, Rekabet Kurulu bugün açıkladı, sektör paydaşları açıkladı. Bunların herhangi bir maliyet artışıyla ya da üretimin azlığı ya da çokluğuyla açıklanabilir bir yönü yok. Bunun adı fırsatçılıktır. Ramazan öncesi fırsatçılığıdır. Açıkçası bunu da anlamakta güçlük çekiyoruz. Biz Ticaret Bakanlığımızla birlikte bu fırsatçılara göz açtırmayacağız. Şöyle bir algı var, sanki Türkiye’de tüketilen etin hepsi yurt dışından geliyor değil. Yani bizim hayvan sayılarımıza baktığımız zaman şu anda piyasa regülasyonu için yapılan ithalatın çok küçük bir oran olduğunu görürüz. Maalesef bu biraz da ‘kuşa bak’ diye bakışların yönünü o tarafa çevirip, fırsatçıların bu taraftan hakikaten tüketicilerin, bu ülke halkının cebinden tabiri caizse hiç hak etmedikleri bir geliri elde etmeleri anlamına gelir. Biz mücadelemize devam edeceğiz. Biz üreteceğiz, daha fazla üreteceğiz. Bugün bu içinde bulunduğumuz işletme gibi işletmeler bizim üreticilerimizin sürülerinin ya da bizim üreticilerimizin üretim yaptıkları alanların verimli üretim kapasitesini artırmaya devam edecek. Buna da birebir sizler de şahit oldunuz. Ben şimdiden bütün besicilerimize hayırlı, uğurlu olmasını diliyorum. Gerçekten bu üstün nitelikte hem büyükbaşta hem küçükbaşta ırkların, bizim hayvansal üretim kapasitemizi çok daha yukarılara taşıyacağını tekraren ifade etmek istiyorum.”

Pazartesi günü açıkladıkları hayvancılık yol haritasında söyledikleri hususların aslında burada tezahürünü gördüklerini vurgulayan Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ne demiştik orada biz, büyükbaş hayvancılıkla alakalı verimi arttıracağız. Küçükbaş hayvancılıkta da hem verimi hem kaliteyi artıracağız. Özellikle hayvan hastalıklarıyla alakalı çok ciddi mücadele planımız ve programımız var. Burada küçükbaş hayvanlar için yapılacak olan hem çiçek aşısı hem de koyun, oğlak vebası ile alakalı aşıları bakanlık olarak bizler karşılayacağız. Yine aile işletmelerimizi destekleyeceğiz. Onlara ilk defa verilecek birçok destek programı belirledik. Çok kısa bir süre içerisinde de detaylarını arkadaşlarımız açıklayacaklar. Özellikle gençlerimizin ve kadın girişimcilerimizin tarımsal üretimin içerisinde hem bitkisel üretim hem de hayvansal üretim yönüyle olmalarını istiyoruz. Onlara da yine bu üretimi yapmaları ve Türkiye’nin üretimine katkıda bulunmaları sebebiyle desteklerimiz olacak. Bir konu daha söylemiştik. O da Türkiye’nin hem büyükbaş hayvancılık hem de küçükbaş hayvancılıkta damızlık ihtiyacını ESK ile TİGEM işbirliğiyle çok daha üst kademeye taşımak ve üreticilerimizin, besicilerimizin o damızlık ihtiyacını, üstün nitelikli damızlık ihtiyacını karşılayacak bir yapıya kavuşturmak. Bunlar zaten yapılıyor idi. Ancak biz bunu bir üst seviyeye taşıyarak, üreticilerimizin ellerindeki halihazırda yapmış oldukları hem besi açısından hem de süt açısından büyükbaş ve küçükbaş hayvanların daha iyileriyle değiştirilerek, onların sürülerinin kabiliyetini, kapasitesini ve verimliliğini arttırmak istiyoruz.”

Ülkenin gıda arz güvenliği açısından herhangi bir problemi olmadığını da vurgulayan Yumaklı, “Biz üretimimize devam edeceğiz. Hem kendi vatandaşlarımızın hem ülkemize gelen turistlerin ihtiyacını karşılayacağız. 2023 yılı ihracat rakamımız 31 milyar dolardı, bunu 35 milyar dolarlara, 40 milyar dolarlara çıkaracak gerekli üretim artışını yapacağız inşallah, üreticilerimizle birlikte. Bu konuda hem onlar kararlı hem de biz kararlıyız” diye konuştu.

Kırmızı ete ‘Ramazan zammı’ bu yıl erken geldi

Kırmızı etin fiyatı 1000 lira olur mu?